Nhiều doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam đang đối mặt với nguy cơ thiệt hại hàng tỷ đồng do hàng trăm tấn hàng hóa, bao gồm thanh long, đậu, và bắp, tồn kho vì chưa được cấp chứng thư xuất khẩu theo yêu cầu mới của châu Âu. Sự chậm trễ này bắt nguồn từ việc phía châu Âu phát hiện dư lượng thuốc bảo vệ thực vật trong một số lô hàng thanh long và nhận thấy sai lệch trong quy trình cấp chứng thư, vốn được thực hiện bởi doanh nghiệp tự kiểm định hoặc bên thứ ba thay vì cơ quan nhà nước.
Tình trạng này đã khiến cho việc xuất khẩu sang châu Âu trở nên khó khăn, với hàng chục tấn thanh long đông lạnh đang nằm trong kho, chờ đợi chứng thư xuất khẩu. Ông Trần Đình Trung, Chủ tịch HĐQT Hợp tác xã Thanh long Thuận Tiến (Lâm Đồng), cho biết hơn 50 tấn thanh long của hợp tác xã đang tồn kho và chỉ riêng sự chậm trễ này đã có thể gây thiệt hại hàng tỷ đồng. Tương tự, Công ty TNHH Sơn Trà (Lâm Đồng) cũng đang đối mặt với số phận hàng chục tấn thanh long đông lạnh của mình.
Không chỉ dừng lại ở đó, sự chậm trễ trong việc cấp chứng thư xuất khẩu còn ảnh hưởng trực tiếp đến giá trị xuất khẩu nông sản chung của cả nước. Ông Huỳnh Cảnh, Chủ tịch Hiệp hội Thanh long Bình Thuận (Lâm Đồng), nhấn mạnh rằng các quy trình, thủ tục xuất khẩu thanh long sang thị trường châu Âu thực chất đã có sẵn từ trước. Tuy nhiên, với yêu cầu thay đổi từ phía châu Âu và sự chuẩn bị không đầy đủ từ phía cơ quan chức năng, mọi thứ đang trở nên rườm rà và gây ra những tổn thất không đáng có.
Ngày 11/7, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đã giao nhiệm vụ cho Sở An toàn thực phẩm TP Hồ Chí Minh thực hiện thủ tục kiểm tra an toàn thực phẩm và cấp giấy chứng nhận theo yêu cầu của châu Âu. Tuy nhiên, chỉ ba ngày sau, Sở An toàn thực phẩm TP Hồ Chí Minh lại phải gửi văn bản cho Bộ NN-MT, khẳng định rằng họ chưa nhận được hướng dẫn cụ thể về việc cấp giấy chứng nhận, do đó không có căn cứ pháp lý để thực hiện.
Trước tình hình này, có thể thấy một lỗ hổng đáng kể trong việc thích ứng nhanh chóng với các thay đổi từ thị trường quốc tế. Sự tắc nghẽn trong việc cấp chứng thư xuất khẩu không chỉ làm mất đi cơ hội xuất khẩu mà còn làm suy yếu niềm tin của doanh nghiệp và nông dân. Việc sớm ban hành quy định về hồ sơ, thủ tục cấp giấy chứng nhận sẽ giúp giải quyết phần nào tình trạng này và giúp các doanh nghiệp Việt Nam có thể tiếp tục xuất khẩu sang thị trường châu Âu.
Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đang nỗ lực đẩy nhanh quá trình cấp chứng thư xuất khẩu cho các doanh nghiệp Việt Nam. Tuy nhiên, các doanh nghiệp và người nông dân vẫn cần phải chờ đợi và hy vọng rằng tình hình sẽ sớm được giải quyết.
Việc gia nhập thị trường châu Âu là một cơ hội lớn cho các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam. Tuy nhiên, với những khó khăn hiện tại, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan chức năng và doanh nghiệp để vượt qua thách thức này.
Tóm lại, hàng trăm tấn hàng hóa của Việt Nam đang tồn kho do chưa được cấp chứng thư xuất khẩu theo yêu cầu mới của châu Âu. Sự chậm trễ này đang gây ra những tổn thất không đáng có cho các doanh nghiệp và người nông dân. Việc sớm giải quyết tình trạng này sẽ giúp các doanh nghiệp Việt Nam tiếp tục xuất khẩu sang thị trường châu Âu và giữ vững niềm tin của đối tác quốc tế.
