Tòa án cấp giám đốc thẩm đã tuyên bố buộc chủ đầu tư và nhà thầu chính cùng phải trả hơn 36 tỉ đồng cho bên thi công trong một vụ tranh chấp liên quan đến dự án xây dựng khách sạn của Công ty TNHH Glory Investment Holding Việt Nam (Công ty Glory). Quyết định này đã gây chú ý vì cấp phúc thẩm trước đó đã xác định rằng chủ đầu tư không có trách nhiệm thanh toán.
Vụ việc bắt nguồn từ năm 2014 khi Công ty cổ phần dịch vụ và kỹ thuật cơ điện lạnh R.E.E (Công ty R.E.E) và Công ty TNHH Bay Sài Gòn (Công ty Bay Sài Gòn) ký hợp đồng trọn gói thi công xây dựng công trình. Công ty R.E.E cho rằng họ đã hoàn thành các hạng mục thi công theo hợp đồng và các hạng mục phát sinh đã được các bên nghiệm thu, đưa vào sử dụng. Tuy nhiên, Công ty Bay Sài Gòn và Công ty Glory chưa thanh toán hết tiền.
Tòa án nhân dân quận 1, TP.HCM đã xét xử sơ thẩm và chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn, buộc cả Công ty Bay Sài Gòn và Công ty Glory có nghĩa vụ thanh toán cho Công ty R.E.E hơn 36 tỉ đồng. Tuy nhiên, không đồng ý với bản án trên, Công ty Bay Sài Gòn và Công ty Glory đã kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm.
Tòa án nhân dân TP.HCM đã xét xử phúc thẩm và sửa bản án sơ thẩm, chỉ buộc Công ty Bay Sài Gòn thanh toán cho Công ty R.E.E hơn 36 tỉ đồng. Công ty R.E.E đã có đơn đề nghị giám đốc thẩm bản án phúc thẩm. Tòa án cấp cao tại TP.HCM đã mở phiên giám đốc thẩm và tuyên hủy bản án phúc thẩm của Tòa án nhân dân TP.HCM, giữ nguyên bản án sơ thẩm của Tòa án nhân dân quận 1.
Quyết định của cấp giám đốc thẩm nhận định rằng việc Công ty Bay Sài Gòn thừa nhận nghĩa vụ thanh toán cũng là sự thừa nhận của chủ đầu tư. Do đó, cho dù Công ty R.E.E đã hết thời hiệu khởi kiện, thì thời hiệu khởi kiện cũng được bắt đầu lại.
Tuy nhiên, luật sư – TS Nguyễn Thị Kim Vinh phân tích rằng không có căn cứ để khởi kiện Công ty Glory ra tòa. Theo hợp đồng giữa Công ty R.E.E và Công ty Bay Sài Gòn, chỉ có hai bên này ký kết với nhau. Mục đích của hợp đồng là để thi công xây dựng công trình cho bên thứ 3, tức chủ đầu tư Công ty Glory.
TS Kim Vinh cũng dẫn điều 429 Bộ luật Dân sự, thời hiệu khởi kiện để yêu cầu tòa án giải quyết tranh chấp hợp đồng là 3 năm, kể từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm. Còn theo điều 319 Luật Thương mại, thời hiệu khởi kiện là 2 năm. Do đó, dù theo quy định của Luật Thương mại hay Bộ luật Dân sự, Công ty R.E.E bổ sung yêu cầu khởi kiện Công ty Glory vào năm 2019 là đã vượt quá thời hiệu.
Như vậy, quyết định của Tòa án cấp giám đốc thẩm đã tạo ra một tiền lệ quan trọng trong việc giải quyết tranh chấp hợp đồng. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia và luật sư vẫn có những quan điểm khác nhau về vấn đề này. Điều quan trọng là các bên liên quan cần nghiên cứu kỹ các quy định của pháp luật và chứng minh quyền và lợi ích hợp pháp của mình trước pháp luật.
Hiện tại, các bên liên quan đang chờ đợi quyết định tiếp theo từ Tòa án. Dù kết quả ra sao, vụ việc này đã cho thấy sự phức tạp của pháp luật trong lĩnh vực xây dựng và thương mại. Do đó, các doanh nghiệp cần phải nghiên cứu kỹ các quy định của pháp luật để tránh những rủi ro không đáng có.