Tiêu dùng xanh và sản xuất bền vững đang trở thành xu hướng tại Việt Nam, khi các doanh nghiệp và người tiêu dùng ngày càng nhận thức rõ về tầm quan trọng của bảo vệ môi trường. Sự chuyển biến tích cực này đã được thể hiện qua việc nhiều siêu thị lớn như WinMart, Fujimart, Go!, Co.opmart, LOTTE Mart… đã chuyển sang sử dụng bao bì thân thiện với môi trường. Việc sử dụng túi phân hủy sinh học, túi vải và hộp giấy thay thế cho các loại bao bì truyền thống không chỉ giúp giảm thiểu rác thải nhựa mà còn góp phần nâng cao nhận thức của người tiêu dùng về vấn đề bảo vệ môi trường.
Các doanh nghiệp bán lẻ tiên phong như AEON, Central Retail và LOTTE Mart đã triển khai các chương trình giảm thiểu túi nilon và rác thải nhựa. AEON Việt Nam đã giới thiệu sáng kiến giúp khách hàng mượn túi với chi phí thấp và được hoàn phí khi trả túi. Chiến dịch LOTTE Eco Green của LOTTE Mart cũng hướng đến mục tiêu giảm thiểu túi nilon và lan tỏa tinh thần tiêu dùng xanh trong cộng đồng. Việc các doanh nghiệp lớn tham gia vào các chương trình này không chỉ giúp giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường mà còn thúc đẩy ý thức bảo vệ môi trường trong hoạt động kinh doanh.
Không chỉ các doanh nghiệp lớn, nhiều cửa hàng nhỏ lẻ cũng đã chuyển sang sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trường. Hiện nay, nhiều người tiêu dùng đã hình thành thói quen mang theo túi hoặc làn đan bằng mây tre khi đi chợ hoặc mua sắm. Các quán cà phê, nhà hàng và quán ăn cũng đã tham gia hưởng ứng giảm thiểu rác thải nhựa bằng cách thay thế ống hút nhựa bằng ống hút tre, ống hút inox, và túi nilon bằng túi giấy hoặc túi vải. Sự tham gia của cả doanh nghiệp và người tiêu dùng vào việc giảm thiểu rác thải nhựa và sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trường cho thấy một xu hướng tích cực trong việc bảo vệ môi trường.
Tuy nhiên, để phát triển xu hướng tiêu dùng xanh và sản xuất bền vững, cần có sự hỗ trợ từ các cơ quan quản lý nhà nước và cơ chế phù hợp. Sản xuất xanh yêu cầu nguồn lực lớn, đặc biệt là trong giai đoạn đầu tư ban đầu, và có thể ảnh hưởng đến chi phí và giá thành sản xuất. Do đó, cần có các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp trong việc tiếp cận nguồn vốn và nguồn lực để giảm giá thành sản xuất và nâng cao năng lực cạnh tranh.
Sở Công Thương Hà Nội đã triển khai Chương trình hành động quốc gia về sản xuất và tiêu dùng bền vững, hỗ trợ và hướng dẫn doanh nghiệp trong lĩnh vực phân phối áp dụng các giải pháp về sản xuất sạch hơn và tiết kiệm năng lượng. Chương trình đã đạt được những kết quả tích cực, như giảm 65% bao bì khó phân hủy tại các trung tâm thương mại và siêu thị. Sự hỗ trợ từ phía cơ quan quản lý và địa phương đóng vai trò quan trọng trong việc khuyến khích các doanh nghiệp áp dụng mô hình sản xuất và tiêu dùng bền vững.
Để hướng tới các mô hình sản xuất xanh và tiêu dùng bền vững, cần có sự nỗ lực từ phía doanh nghiệp, nhà cung cấp và người tiêu dùng, cùng với sự hỗ trợ của các cơ quan chức năng và địa phương. Sự chung tay và cam kết của tất cả các bên liên quan sẽ góp phần tạo nên một môi trường tiêu dùng và sản xuất bền vững, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và nâng cao chất lượng cuộc sống cho thế hệ tương lai.
