Các nhà nghiên cứu và các công ty công nghệ đang đẩy mạnh sự phát triển của tai nghe thông minh, không chỉ để phục vụ mục đích giải trí mà còn để hỗ trợ sức khỏe tinh thần của người dùng. Những chiếc tai nghe này đang được trang bị cảm biến sinh học và trí tuệ nhân tạo để nhận biết các dấu hiệu của trầm cảm và lo âu.
Một ví dụ điển hình là thiết bị đeo tai được phát triển bởi nhóm nghiên cứu tại Đại học Cornell. Thiết bị này có khả năng theo dõi chuyển động cơ mặt bằng cách phát sóng âm phản hồi qua da. Mặc dù chưa trực tiếp đo được mức độ căng thẳng, nhưng thiết bị cho thấy có thể theo dõi các tín hiệu liên quan đến trạng thái tinh thần thông qua biểu cảm gương mặt như mỉm cười hay cau mày.
Khi tai nghe trở thành thiết bị y tế cá nhân, không chỉ dừng lại ở khả năng nhận biết cảm xúc, tai nghe thông minh đang tiến gần hơn đến vai trò của một thiết bị hỗ trợ y tế cá nhân. Thay vì chỉ đo nhịp tim hay sóng não riêng lẻ, một số dự án phát triển đang hướng đến việc tích hợp nhiều cảm biến sinh học nhằm phân tích trạng thái tinh thần một cách liên tục và toàn diện hơn.
Các hãng như Apple và Bose đều từng đăng ký bằng sáng chế liên quan đến tai nghe tích hợp cảm biến sinh học, cho thấy cả hai đang thử nghiệm thiết bị có khả năng đo nhịp tim, nhiệt độ da và chuyển động đầu. Những cảm biến này thường được đặt ở phần tiếp xúc với tai, giúp ghi nhận các chỉ số liên quan đến cảm xúc hoặc dấu hiệu căng thẳng.
Ở khía cạnh nghiên cứu, một loại tai nghe do Công ty Neurable phát triển đã cho thấy khả năng nhận biết mức độ tập trung của người đeo thông qua sóng não, nhờ vào các điểm tiếp xúc gần vành tai. Thiết bị hoạt động hoàn toàn tự động và có thể đưa ra phản hồi khi phát hiện dấu hiệu xao nhãng, mở ra tiềm năng theo dõi trạng thái tinh thần ngay trong quá trình sử dụng tai nghe thường ngày.
Tuy nhiên, dù tiềm năng lớn, các thiết bị theo dõi cảm xúc qua tai nghe vẫn cần được nhìn nhận như công cụ hỗ trợ, không thể thay thế đánh giá chuyên môn. Thiết bị có thể gợi ý tín hiệu bất thường, nhưng việc chẩn đoán và điều trị cần được thực hiện bởi bác sĩ có chuyên môn trong môi trường y tế chính thức.
Bên cạnh đó, việc thu thập dữ liệu sinh học như nhịp tim, sóng não hay phản ứng cảm xúc cũng đặt ra bài toán về quyền riêng tư. Các công ty phát triển thiết bị sẽ phải chứng minh khả năng bảo mật thông tin cá nhân, cũng như minh bạch về cách họ lưu trữ và sử dụng dữ liệu sinh học nhạy cảm của người dùng.
Trong tương lai không xa, tai nghe có thể sẽ không chỉ là phụ kiện âm thanh mà còn là ‘người đồng hành thầm lặng’ cho sức khỏe tinh thần mỗi ngày. Với sự phát triển của công nghệ, chúng ta có thể kỳ vọng vào những giải pháp hỗ trợ sức khỏe tinh thần mới và sáng tạo hơn.
