Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Quyết định số 1643/QĐ-TTg về việc cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh thuộc phạm vi quản lý của Bộ Công Thương. Quyết định này nhắm tới mục tiêu tạo ra một môi trường kinh doanh thông thoáng, minh bạch và giảm bớt gánh nặng hành chính cho doanh nghiệp.

Theo nội dung của quyết định, 12 ngành nghề đã được cắt giảm, đơn giản hóa điều kiện đầu tư kinh doanh, bao gồm sản xuất, kinh doanh rượu; kinh doanh thuốc lá; kinh doanh khí; kinh doanh xăng dầu; thương mại điện tử; kinh doanh theo phương thức đa cấp; xuất nhập khẩu; hoạt động mua bán hàng hóa và các hoạt động liên quan trực tiếp đến hoạt động mua bán hàng hóa của nhà cung cấp dịch vụ nước ngoài tại Việt Nam; hoạt động điện lực; vật liệu nổ công nghiệp, tiền chất thuốc nổ; sản xuất, kinh doanh an toàn thực phẩm; sản xuất, kinh doanh xuất khẩu gạo.

Ngoài ra, Thủ tướng cũng phê duyệt cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh trong 16 lĩnh vực, gồm sản xuất, kinh doanh rượu; an toàn thực phẩm; sản xuất, lắp ráp ôtô; công nghiệp hỗ trợ; thuốc lá; kinh doanh khí; xúc tiến thương mại; xuất nhập khẩu; khoa học công nghệ; tiêu chuẩn đo lường chất lượng; quản lý bán hàng đa cấp; thương mại điện tử; kinh doanh xăng; thương mại quốc tế; vật liệu nổ công nghiệp, tiền chất thuốc nổ; điện lực.

Không chỉ dừng lại ở việc cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh, Thủ tướng còn chỉ đạo rà soát và điều chỉnh thủ tục hành chính nội bộ của 5 lĩnh vực, bao gồm dầu khí, thương mại biên giới, xúc tiến thương mại, quản lý cạnh tranh, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Mục tiêu là đảm bảo các thủ tục hành chính được thực hiện một cách thông suốt, hiệu quả.

Một trong những điểm nổi bật của quyết định này là việc cắt giảm 3 điều kiện về bán buôn rượu. Cụ thể, doanh nghiệp được thành lập theo quy định của pháp luật và có hệ thống bán buôn rượu trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính với ít nhất 1 thương nhân bán lẻ rượu. Điều này dự kiến sẽ giúp giảm bớt gánh nặng hành chính và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này.

Ngoài ra, điều kiện giấy phép bán buôn sản phẩm thuốc lá cũng được cắt giảm toàn bộ. Các doanh nghiệp được thành lập theo quy định của pháp luật và địa điểm kinh doanh không vi phạm quy định về địa điểm không được bán thuốc lá. Những thay đổi này kỳ vọng sẽ góp phần tạo ra một môi trường kinh doanh thuận lợi hơn cho doanh nghiệp, khuyến khích đầu tư và phát triển kinh tế.

Thông tin chi tiết về quyết định có thể được tham khảo tại đây.

Chính phủ đã thực hiện sửa đổi Nghị định 107/2018/NĐ-CP về kinh doanh và xuất khẩu gạo với mục tiêu tạo ra môi trường kinh doanh minh bạch và lành mạnh. Điều này nhằm nâng cao hiệu quả của chuỗi giá trị lúa gạo và tăng thu nhập cho nông dân. Sau 7 năm triển khai, Nghị định 107 đã có tác động tích cực đến hoạt động kinh doanh xuất khẩu gạo. Tuy nhiên, quá trình thực thi cũng đã bộc lộ một số vấn đề cần được sửa đổi.

Năm 2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định 01/2025/NĐ-CP sửa đổi một số điều của Nghị định 107 về kinh doanh và xuất khẩu gạo. Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) Trần Thanh Hải cho biết, Bộ Công Thương đã nhiều lần họp và tổ chức hội thảo để lấy ý kiến về dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 107. Qua đó, Bộ đã cập nhật và điều chỉnh các quy định để phù hợp với tình hình thực tiễn, tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho hoạt động kinh doanh và xuất khẩu gạo.

Lúa gạo là ngành sản xuất quan trọng của Việt Nam, tạo sinh kế cho hàng chục triệu nông dân. Những năm qua, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu trong sản xuất lúa gạo, góp phần bảo đảm an ninh lương thực quốc gia và giữ vững vị trí là một trong những nước xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới. Tuy nhiên, ngành hàng lúa gạo Việt Nam vẫn còn nhiều khó khăn, đặc biệt là khó khăn nội tại về chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ lúa gạo thiếu tính bền vững.

Giới chuyên gia nhận định, vấn đề cốt lõi là tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác điều hành xuất khẩu gạo, thúc đẩy tiêu thụ lúa gạo hàng hóa cho người dân với giá có lợi nhất. Để mở rộng thị trường xuất khẩu, TS Lê Quốc Phương, nguyên Phó Giám đốc Trung tâm Thông tin Công nghiệp và Thương mại (Bộ Công Thương), cho rằng ngành lúa gạo Việt Nam cần dịch chuyển mạnh mẽ sang các dòng sản phẩm có giá trị gia tăng cao như gạo hữu cơ, gạo thơm, gạo Japonica sạch, phát thải thấp.

Xuất khẩu gạo đang đối diện với những quy định kỹ thuật ngày càng khắt khe từ các nước nhập khẩu. Việc Nhà nước và các hiệp hội, ngành hàng chủ động đàm phán cấp Chính phủ, xây dựng hàng rào kỹ thuật ngược và hỗ trợ doanh nghiệp bằng các công cụ phòng vệ thương mại sẽ giúp tạo ‘lá chắn’ bảo vệ cho hạt gạo Việt. Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến, Bộ và các địa phương đang đẩy nhanh việc thực hiện Đề án 1 triệu héc ta chuyên canh lúa chất lượng cao, phát thải thấp để có nguồn cung gạo chất lượng cao và bền vững.

Giới chuyên gia dự báo, xuất khẩu gạo năm 2025 sẽ giảm cả lượng và giá so với năm 2024. Vì vậy, việc duy trì thị phần tại các thị trường truyền thống, tập trung vào phân khúc chất lượng cao được xem là giải pháp then chốt để giữ vị thế của gạo Việt. Trong hơn 1 tháng qua, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam luôn duy trì đà tăng nhẹ. Gạo Việt Nam giữ được giá xuất khẩu cao nhờ lợi thế gạo thơm và gạo chất lượng cao chiếm tỷ trọng lớn.

Tuy nhiên, 2 tháng đầu năm 2025, giá gạo xuất khẩu liên tục giảm đã tác động mạnh đến thị trường lúa gạo trong nước. Do vậy, việc thực hiện các giải pháp kiểm soát thu mua, dự trữ, xuất khẩu gạo góp phần làm lành mạnh thị trường cấp thiết hơn bao giờ hết. Với những giải pháp đồng bộ, ngành lúa gạo Việt Nam kỳ vọng sẽ phát triển bền vững và tiếp tục giữ vững vị trí là một trong những nước xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới. Additional information sẽ được cung cấp trong thời gian tới.

Trong bối cảnh thị trường toàn cầu biến động, Việt Nam – một cường quốc xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới, đang phải đối mặt với một nghịch lý đáng lo ngại: xuất khẩu gạo tăng về lượng nhưng lại giảm về giá trị. Theo số liệu từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường, trong 6 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu gạo của Việt Nam đạt 4,9 triệu tấn, tăng 7,6% so với cùng kỳ năm trước, nhưng giá trị xuất khẩu lại giảm 12,2%, chỉ còn 2,54 tỷ USD. Đáng chú ý, giá gạo xuất khẩu bình quân đã giảm mạnh 18,4%, xuống mức 517,5 USD/tấn.

Tình trạng bán nhiều, thu ít trong xuất khẩu gạo không phải là vấn mới, mà là hệ quả kéo dài từ những hạn chế mang tính cấu trúc của ngành. Một trong những nguyên nhân cốt lõi là việc Việt Nam vẫn chủ yếu xuất khẩu gạo thô – loại sản phẩm có giá trị gia tăng thấp, khó cạnh tranh bằng chất lượng hay thương hiệu mà chủ yếu dựa vào giá rẻ. Bên cạnh đó, thương hiệu gạo Việt Nam trên thị trường quốc tế còn khá mờ nhạt, khiến cho việc tiếp cận và mở rộng thị phần gặp nhiều khó khăn.

Trước tình hình này, Việt Nam đang từng bước chuyển mình theo hướng chiến lược hơn, hướng tới phát triển bền vững và gia tăng giá trị cho ngành lúa gạo. Một trong những hướng đi nổi bật là xu hướng sản xuất gạo xanh phát thải thấp – được ví như tấm hộ chiếu xanh đưa nông nghiệp Việt ra thế giới. Đây là dòng sản phẩm tiên phong đáp ứng đúng xu hướng tiêu dùng thân thiện môi trường, đặc biệt tại các phân khúc cao cấp, và hiện Việt Nam là quốc gia duy nhất sở hữu sản phẩm này, tạo ra lợi thế cạnh tranh đáng kể trong việc xây dựng thương hiệu quốc gia.

Ngành lúa gạo Việt Nam đang ở một ngã rẽ quan trọng – nơi viên ngọc thô cần được mài giũa thành sản phẩm có giá trị cao. Hành trình này đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ, quyết liệt giữa Chính phủ, doanh nghiệp và người nông dân, để không chỉ gia tăng sản lượng mà còn nâng tầm giá trị, khẳng định vị thế gạo xanh của Việt Nam trên bản đồ nông nghiệp thế giới. Bằng cách tập trung vào chất lượng, đổi mới và phát triển bền vững, hy vọng rằng Việt Nam sẽ sớm khắc phục được nghịch lý hiện tại và nâng cao giá trị của hạt gạo Việt trên trường quốc tế.

Trong thời gian tới, các doanh nghiệp xuất khẩu gạo cần tích cực đa dạng hóa thị trường, tìm kiếm các cơ hội mới để mở rộng thị phần. Đồng thời, việc áp dụng công nghệ trong sản xuất và chế biến cũng như tăng cường xây dựng thương hiệu sẽ là chìa khóa giúp Việt Nam cải thiện giá trị xuất khẩu gạo. Việc đầu tư vào các hoạt động quảng bá thương hiệu và tiếp thị gạo Việt Nam cũng cần được chú trọng để tăng cường sự hiện diện và uy tín của gạo Việt trên thị trường quốc tế.

Trong bối cảnh hiện nay, ngành hàng lúa gạo Việt Nam đang có những bước tiến đáng kể trên thị trường quốc tế với việc cho ra mắt sản phẩm ‘gạo phát thải thấp’ từ Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao. Sản phẩm này đã vinh dự được xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản, một trong những thị trường có tiêu chuẩn cao và khó tính nhất trên thế giới.

Gạo phát thải thấp của Việt Nam được sản xuất dựa trên quy trình canh tác bền vững, với mục tiêu giảm thiểu phát thải khí nhà kính và được chứng nhận bởi các tổ chức quốc tế uy tín. Sự kiện gạo phát thải thấp được xuất khẩu sang Nhật Bản không chỉ là một thành công của ngành hàng lúa gạo Việt Nam mà còn mở ra những cơ hội mới cho các doanh nghiệp xuất khẩu gạo trong nước.

Các doanh nghiệp Việt Nam đang tích cực tham gia vào Đề án 1 triệu ha, hướng tới tăng cường sản xuất gạo chất lượng cao và giảm phát thải khí nhà kính. Theo đánh giá của các chuyên gia, gạo phát thải thấp của Việt Nam có tiềm năng lớn để thâm nhập vào các thị trường cao cấp và có tiêu chuẩn nghiêm ngặt như Nhật Bản, EU, Mỹ và Úc. Tuy nhiên, để đạt được thành công, các doanh nghiệp cần phải tập trung vào xây dựng thương hiệu và nâng cao chất lượng sản phẩm.

Thủ tướng Chính phủ đã có yêu cầu đối với các địa phương về việc hoàn thành quy hoạch vùng chuyên canh 1 triệu ha lúa chất lượng cao trong quý 3/2025. Đồng thời, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-MT) cũng được giao nhiệm vụ xây dựng và triển khai chiến lược phát triển thương hiệu gạo Việt phát thải thấp. Với gạo phát thải thấp, Việt Nam kỳ vọng sẽ tạo ra sự thay đổi trong cục diện thị trường gạo toàn cầu và khẳng định vị thế là một trong những nước xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới.

Sự thành công của Đề án 1 triệu ha không chỉ giúp nâng cao thu nhập cho nông dân mà còn đóng góp tích cực vào việc bảo vệ môi trường. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc phát triển ngành hàng lúa gạo bền vững, đồng thời góp phần vào mục tiêu ứng phó với biến đổi khí hậu.

Xuất khẩu gạo phát thải thấp sang Nhật Bản và các thị trường cao cấp khác không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho các doanh nghiệp và nông dân mà còn là cơ hội để Việt Nam thể hiện cam kết với phát triển bền vững và bảo vệ môi trường. Trong thời gian tới, các doanh nghiệp và cơ quan chức năng cần tiếp tục phối hợp chặt chẽ để xây dựng thương hiệu gạo phát thải thấp, nâng cao chất lượng sản phẩm và mở rộng thị trường xuất khẩu.

Thông tin về Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao và các sản phẩm gạo phát thải thấp của Việt Nam có thể được tìm hiểu thêm qua các nguồn tin cậy từ Bộ NN-MT và Tổng cục Thống kê.