Chuyển đổi từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp là một bước ngoặt quan trọng trong quá trình phát triển của bất kỳ đơn vị kinh doanh nào. Không chỉ giúp mở rộng cơ hội phát triển, việc chuyển đổi này còn tạo ra cơ hội享受 ưu đãi thuế theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, để có thể tận dụng được lợi thế này, chủ hộ kinh doanh cần phải đáp ứng đủ điều kiện, hiểu rõ luật và đảm bảo tính minh bạch ngay từ đầu.

Mới đây, Bộ Tài chính đã trình dự thảo nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, trong đó nhấn mạnh chính sách miễn thuế cho các doanh nghiệp mới thành lập từ hộ kinh doanh hoặc cá nhân kinh doanh. Cụ thể, các doanh nghiệp chuyển đổi sẽ được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 2 năm liên tiếp, bắt đầu từ năm đầu tiên phát sinh thu nhập chịu thuế. Đây được xem là một cú hích mạnh mẽ nhằm khuyến khích các hộ kinh doanh chuyển đổi mô hình, mở rộng quy mô và tăng cường tính minh bạch trong quản lý và kê khai thuế.

Trong trường hợp doanh nghiệp không phát sinh thu nhập chịu thuế trong 3 năm đầu kể từ khi có doanh thu, thời gian miễn thuế sẽ được tính từ năm thứ 4. Điều này giúp các doanh nghiệp mới có thêm thời gian để ổn định hoạt động và tích lũy. Nếu trong kỳ tính thuế đầu tiên mà doanh nghiệp chỉ hoạt động dưới 12 tháng, doanh nghiệp có thể lựa chọn miễn thuế ngay trong kỳ đó hoặc đăng ký chuyển sang kỳ tiếp theo. Trong trường hợp chọn chuyển, doanh nghiệp vẫn phải thực hiện kê khai và nộp thuế theo quy định cho kỳ đầu tiên.

Sau thời gian miễn thuế, nếu doanh nghiệp thực hiện dự án đầu tư thuộc ngành, nghề hoặc địa bàn ưu đãi, sẽ tiếp tục được hưởng các chính sách ưu đãi khác như thuế suất thấp hoặc miễn, giảm thuế theo quy định pháp luật. Kết thúc toàn bộ thời gian ưu đãi, doanh nghiệp sẽ áp dụng mức thuế thu nhập doanh nghiệp chung theo luật hiện hành.

Để đủ điều kiện miễn thuế, hộ hoặc cá nhân kinh doanh phải hoạt động liên tục tối thiểu 12 tháng tính đến thời điểm được cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu. Đồng thời, doanh nghiệp thành lập mới phải đảm bảo là đăng ký kinh doanh lần đầu tiên. Bộ Tài chính cũng nêu rõ, chính sách này không áp dụng với các doanh nghiệp mà người đại diện pháp luật (nếu họ không phải là thành viên góp vốn, thành viên hợp danh, hoặc người có tỷ lệ vốn góp cao nhất) đã từng giữ vai trò tương tự ở một doanh nghiệp khác đang hoạt động hoặc đã giải thể chưa quá 12 tháng.

Như vậy, không phải mọi hộ kinh doanh hay cá nhân kinh doanh chuyển đổi lên doanh nghiệp đều được hưởng ưu đãi thuế. Việc tuân thủ đầy đủ điều kiện, giữ vững tính minh bạch và trách nhiệm trước pháp luật là chìa khóa để không bỏ lỡ chính sách hỗ trợ thiết thực này. Bộ Tài chính kỳ vọng rằng chính sách này sẽ tạo thêm động lực mạnh mẽ để các hộ kinh doanh chuyển đổi, góp phần nâng cao tính chính thức của nền kinh tế, tăng thu ngân sách và đẩy mạnh phát triển bền vững.

Cục Hải quan vừa ban hành hướng dẫn về việc xử lý tờ khai và cập nhật thuế suất theo Nghị định số 199/2025/NĐ-CP của Chính phủ. Nghị định này sửa đổi, bổ sung Nghị định số 26/2023/NĐ-CP về Biểu thuế xuất khẩu, Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi và các quy định liên quan đến Danh mục hàng hóa cũng như mức thuế tuyệt đối, thuế hỗn hợp và thuế nhập khẩu ngoài hạn ngạch thuế quan.

Mục đích chính của nghị định là điều chỉnh mức thuế suất thuế xuất khẩu và thuế nhập khẩu ưu đãi đối với một số mặt hàng, đồng thời bổ sung chính sách ưu đãi mới cho ngành sản xuất và lắp ráp ô tô. Nghị định đã tăng mức thuế xuất khẩu đối với một số mặt hàng quan trọng. Chẳng hạn, mức thuế suất đối với Phospho vàng sẽ tăng từ 5% hiện hành lên 10% từ ngày 1/1/2026 và lên 15% từ ngày 1/1/2027.

Ngoài ra, mức thuế nhập khẩu ưu đãi 0% đối với tấm thép đen cán để tráng thiếc chỉ được duy trì đến hết tháng 8/2025, sau đó sẽ tăng lên 7% kể từ ngày 1/9/2025. Một điểm đáng chú ý khác trong Nghị định là việc bổ sung quy định về áp dụng thuế ưu đãi cho doanh nghiệp sản xuất và lắp ráp xe ô tô sử dụng nhiên liệu thân thiện môi trường.

Theo đó, các doanh nghiệp sản xuất và lắp ráp ô tô sử dụng nhiên liệu xăng, dầu nếu đồng thời sản xuất các dòng xe thân thiện môi trường như xe ô tô chạy điện, xe sử dụng pin nhiên liệu, xe hybrid, xe sử dụng nhiên liệu sinh học hoàn toàn hoặc xe sử dụng khí thiên nhiên sẽ được phép cộng hợp sản lượng của các dòng xe xanh này vào sản lượng chung tối thiểu và sản lượng riêng tối thiểu của từng nhóm xe xăng, dầu tương ứng khi xét hưởng ưu đãi thuế.

Quy định này giúp các doanh nghiệp sản xuất và lắp ráp ô tô có chiến lược chuyển dịch sang xe xanh – vốn thường có sản lượng thấp trong giai đoạn đầu – vẫn đủ điều kiện được hưởng các ưu đãi thuế nhập khẩu linh kiện theo chương trình ưu đãi. Nghị định cũng cho phép doanh nghiệp sở hữu trên 35% vốn điều lệ tại một hoặc nhiều công ty sản xuất, lắp ráp ô tô được cộng gộp sản lượng xe của các công ty này để tính sản lượng tối thiểu xét hưởng ưu đãi.

Để triển khai thực hiện Nghị định số 199, Cục Hải quan đã có văn bản chỉ đạo các Chi cục Hải quan khu vực nhanh chóng tra cứu và phổ biến nội dung Nghị định. Các cán bộ, công chức và doanh nghiệp sẽ được hướng dẫn thực hiện đầy đủ và đúng quy định khi làm thủ tục hải quan.

Mức thuế suất mới đã được cập nhật trên hệ thống VNACCS/VCIS và sẽ tự động áp dụng từ ngày 13/7/2025. Đối với các tờ khai xuất nhập khẩu phát sinh từ ngày 8/7 đến trước 13/7/2025 nếu có thay đổi mức thuế theo Nghị định, các Chi cục Hải quan sẽ hướng dẫn doanh nghiệp khai báo bổ sung và xử lý thuế kịp thời theo quy định.

Trường hợp phát sinh vướng mắc trong quá trình thực hiện, yêu cầu gửi phản ánh qua Ban Nghiệp vụ thuế hải quan (Cục Hải quan) để được hỗ trợ xử lý.