Công an tỉnh Hà Tĩnh vừa phát đi cảnh báo về một thủ đoạn lừa đảo mới trên mạng xã hội Facebook, trong đó các đối tượng xấu chiếm quyền quản trị tài khoản của một người dân và đăng tải thông tin giả mạo về vụ bắt cóc trẻ em để kêu gọi ủng hộ từ thiện.

Sự việc bắt đầu khi tài khoản Facebook ‘Tam Nguyen’ đăng tải thông tin về một vụ bắt cóc trẻ em xảy ra tại Khu bảo tồn thiên nhiên Kẻ Gỗ, tỉnh Hà Tĩnh vào ngày 1/8. Bài đăng đã thu hút hơn 1.000 lượt chia sẻ trên mạng xã hội Facebook và lan truyền rộng rãi trên nhiều hội nhóm và trang cá nhân.

Tuy nhiên, sau khi tiến hành xác minh, Công an Hà Tĩnh đã phát hiện ra rằng thông tin trên là hoàn toàn giả mạo. Không có vụ bắt cóc trẻ em nào xảy ra tại Khu bảo tồn thiên nhiên Kẻ Gỗ, và cũng không có cháu bé nào tên N.B.T.N. như thông tin trong bài viết.

Các đối tượng đã sử dụng hình ảnh và video được cắt ghép từ một phóng sự đăng tải trên báo điện tử trước đó, sau đó chuyển sang màu đen trắng nhằm tạo cảm giác thương tâm, gây tác động mạnh về mặt tâm lý.

Công an Hà Tĩnh đã xác định rằng các đối tượng đã chiếm quyền quản trị tài khoản Facebook ‘Tam Nguyen’ của anh N.T.T. vào cuối tháng 5. Hiện, cơ quan công an đang kêu gọi người dân cảnh giác với các bài viết có hình ảnh thương tâm bất thường và không chia sẻ, bình luận khi chưa kiểm chứng sự thật của bài đăng.

Đây là thủ đoạn tinh vi của tội phạm sử dụng công nghệ cao, lợi dụng lòng tốt của cộng đồng mạng để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Công an Hà Tĩnh đang tiếp tục điều tra và làm rõ vụ việc, đồng thời khuyến cáo người dân cần nâng cao cảnh giác trước những thông tin giả mạo trên mạng xã hội.

Trong thời đại công nghệ số hiện nay, việc xuất hiện các thủ đoạn lừa đảo mới trên mạng xã hội là điều không có gì lạ. Tuy nhiên, để phòng tránh những trường hợp tương tự, người dân cần phải thật sự cẩn thận khi tiếp nhận thông tin trên mạng, đặc biệt là những thông tin kêu gọi ủng hộ từ thiện.

Công an Hà Tĩnh cũng khuyến cáo người dân nên thường xuyên cập nhật kiến thức và kỹ năng để nhận biết và phòng tránh những thủ đoạn lừa đảo trên mạng xã hội. Đồng thời, cơ quan công an cũng kêu gọi người dân tích cực hợp tác và cung cấp thông tin khi phát hiện ra những vụ việc tương tự.

Một ổ nhóm lừa đảo bảo kê trên mạng xã hội vừa bị lực lượng chức năng tại tỉnh Phú Thọ bắt giữ. Nhóm này đã tạo ra các trang Facebook và in ấn logo, decan về giao thông nhằm gây nhũng nhiễu, sai lệch nhận thức về việc thực thi nhiệm vụ của cảnh sát giao thông. Từ đó, họ tung tin, bịa chuyện có thể dàn xếp, bao luật cho các phương tiện vi phạm giao thông để thu tiền bảo kê.

Theo kết quả điều tra, mức thu tiền bảo kê của nhóm này là 300.000 đồng/ngày và 3 triệu đồng/tháng cho mỗi phương tiện. Quá trình điều tra, lực lượng chức năng đã phát hiện nhiều vật chứng có liên quan, bao gồm hàng chục miếng dán logo, decan có giao diện trùng khớp với hình ảnh đăng trên fanpage. Cảnh sát giao thông cũng phát hiện nhiều phương tiện có dán cùng 1 kiểu logo, có dấu hiệu chở quá tải trọng hay chạy quá tốc độ cho phép.

Một tài xế xe đầu kéo đã khai nhận đã chi hơn chục triệu đồng cho ổ nhóm vừa bị bắt giữ. Kết quả điều tra bước đầu cho thấy, chỉ trong hơn nửa năm hoạt động, thông qua mạng xã hội, ổ nhóm lừa đảo bảo kê đã tiếp cận với các tài xế để phát tán logo, lừa tiền bảo kê. Số tiền chiếm đoạt gần 200 triệu đồng.

Thiếu tá Nguyễn Đức Phú (Phó Đội trưởng Đội 2, Phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh Phú Thọ) cho biết, sập bẫy chiêu trò lừa đảo của ổ nhóm này, các bị hại là các chủ phương tiện nghĩ rằng có sự bảo kê của lực lượng công an, từ đó đưa phương tiện không đủ điều kiện tham gia giao thông có thể dẫn đến các vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng.

Thời gian gần đây, công an các địa phương đã tiến hành xác minh, xử lý nhiều đối tượng có hành vi lập ra các Hội nhóm giao thông để trục lợi. Tại tỉnh Thanh Hóa, một thanh niên đã bị xử phạt hành chính 5 triệu đồng về hành vi tạo lập nhóm giao thông, nhưng mục đích là để câu like, bán hàng trực tuyến với hơn 17.000 thành viên tham gia. Còn tại TP Hồ Chí Minh, cơ quan công an cũng đã bắt giữ Lê Chí Thành để điều tra về hành vi chống người thi hành công vụ. Đối tượng này đã nhiều lần tạo cớ khiêu khích, xuyên tạc, phát tán các thông tin sai sự thật về hoạt động công vụ lên mạng xã hội nhằm mục đích thu hút người theo dõi để trục lợi cá nhân.

Dưới góc độ pháp lý, hành vi lập các hội nhóm giao thông trên mạng xã hội nhằm mục đích trục lợi, gây ảnh hưởng tới lực lượng thực thi công vụ là hành vi phạm pháp. Người thực hiện hành vi này sẽ bị coi là vi phạm Luật An ninh mạng, sẽ bị xử lý hình sự với mức phạt cao nhất lên đến 15 năm tù nếu gây hậu quả nghiêm trọng. Trường hợp chưa gây hậu quả nghiêm trọng cũng sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính.

Lawyer Đặng Văn Cường (Văn phòng Luật sư Chính Pháp, Hà Nội) cho biết, với hành vi thu thập, xử lý, sử dụng thông tin của tổ chức, cá nhân khác mà không được sự đồng ý hoặc sử dụng vào mục đích sai quy định pháp luật thì sẽ bị phạt từ 10 – 20 triệu đồng đối với tổ chức, phạt từ 5 -10 triệu đồng với cá nhân theo quy định tại Điều 102 của Nghị định 15 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính viễn thông tần số vô tuyến điện.

Để ngăn chặn tận gốc các hội nhóm giao thông trên mạng xã hội nhằm mục đích trục lợi, mỗi tài xế, đặc biệt là các tài xế xe khách, xe tải cỡ lớn cũng cần nâng cao ý thức chấp hành Luật Giao thông, kiểm tra kỹ chất lượng phương tiện trước khi di chuyển để tránh bị xử phạt các lỗi vi phạm khi lưu thông trên đường.

Nhiều nghệ sĩ Việt Nam đang trở thành mục tiêu của chiêu trò lừa đảo bằng cách sử dụng hình ảnh và thông tin cá nhân được tạo ra từ trí tuệ nhân tạo (AI). Mới đây, nam diễn viên Quốc Trường đã lên tiếng cảnh báo về việc hình ảnh của anh bị lợi dụng để trục lợi. Trên mạng xã hội, xuất hiện hàng loạt hình ảnh Quốc Trường chia sẻ kinh nghiệm kinh doanh, tuy nhiên, anh khẳng định tất cả đều là mạo danh.

Quốc Trường cho biết, có những cá nhân và tổ chức tín dụng, cờ bạc trên mạng sử dụng hình ảnh và thông tin của anh tạo ra từ AI để quảng cáo và lừa gạt. Nam diễn viên yêu cầu khán giả tỉnh táo trước thông tin sai sự thật để tránh mất tiền và trở thành nạn nhân của chiêu trò lừa đảo. Anh cũng sẽ trình báo đến cơ quan chức năng những đơn vị tùy tiện sử dụng hình ảnh và thông tin của anh để lừa gạt.

Trước đó, nhiều nghệ sĩ Việt Nam cũng gặp phải tình huống tương tự. Giữa tháng 7, nam diễn viên Mạc Văn Khoa cũng bị giả hình ảnh và giọng nói bằng AI để lừa đảo bán hàng. Khắc Việt và Đan Trường cũng từng lên tiếng cảnh báo về việc bị sử dụng hình ảnh và thông tin cá nhân để lừa đảo. Các nghệ sĩ yêu cầu khán giả cần tỉnh táo và cảnh giác trước những thông tin sai sự thật trên mạng xã hội.

Họ cũng kêu gọi cơ quan chức năng vào cuộc để xử lý mạnh tay những trường hợp lừa đảo mạo danh nghệ sĩ. Việc này không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của các nghệ sĩ mà còn đảm bảo an toàn cho khán giả, tránh bị lừa đảo và mất tiền. Hiện tại, nhiều người vẫn chưa ý thức được mức độ nguy hiểm của việc sử dụng AI để tạo ra thông tin và hình ảnh giả mạo.

Như trường hợp của Quốc Trường, anh đã phải lên tiếng cảnh báo và sẽ trình báo cơ quan chức năng. Điều này cho thấy, việc phối hợp giữa nghệ sĩ và cơ quan chức năng là rất cần thiết để giải quyết vấn đề này. Phía cơ quan chức năng cũng cần nâng cao các biện pháp bảo vệ thông tin cá nhân và tăng cường kiểm soát việc sử dụng AI để tạo ra nội dung giả mạo.

Trong bối cảnh công nghệ phát triển, việc sử dụng AI để tạo ra hình ảnh và thông tin giả mạo ngày càng trở nên phổ biến. Các nghệ sĩ và công chúng cần có biện pháp phòng ngừa và nâng cao cảnh giác trước những thủ đoạn lừa đảo này. Hãy luôn kiểm tra tính xác thực của thông tin trước khi thực hiện bất kỳ giao dịch nào trên mạng xã hội.

Tin giả và thông tin sai sự thật đang lan truyền với tốc độ chóng mặt trên mạng xã hội, gây ra sự hoang mang và lo lắng trong cộng đồng. Sự phát triển của mạng xã hội đã tạo ra một môi trường thông tin đa chiều, nhưng đồng thời cũng tạo ra kẽ hở cho tin giả phát tán rộng rãi. Đặc tính nhanh chóng và sức lan tỏa rộng của thông tin trên mạng khiến việc quản lý và kiểm soát trở nên khó khăn hơn bao giờ hết. Nếu người sử dụng không có đủ năng lực nhận biết và kỹ năng xử lý thông tin, mạng xã hội có thể trở thành ‘con dao hai lưỡi’, gây ra những hậu quả khôn lường.

Gần đây, trên mạng xã hội đã xuất hiện nhiều tin giả liên quan đến các vụ việc thời sự như vụ lật tàu ở Quảng Ninh và tình hình mưa lũ ở Nghệ An. Thông tin sai lệch về việc ‘vỡ đập thủy điện Bản Vẽ’ đã lan truyền trên Facebook và TikTok, khiến nhiều người dân hoang mang và lo lắng. Người đăng tin sai sự thật đã bị xử lý theo quy định của pháp luật, nhưng những ảnh hưởng tiêu cực vẫn còn tồn tại.

Theo các chuyên gia, tin giả lan truyền nhanh hơn thông tin xác thực do đánh trúng tâm lý tò mò của người dùng. Một nghiên cứu của Viện Công nghệ Massachusetts cho thấy tin giả có tốc độ lan truyền gấp sáu lần sự thật. Tin giả không chỉ gây ảnh hưởng đến cá nhân và gia đình mà còn là nguy cơ gây xói mòn niềm tin và giá trị đạo đức truyền thống trong xã hội.

Tin giả đang bị các thế lực thù địch triệt để khai thác nhằm xuyên tạc và chống phá chế độ. Chúng thường xuyên đăng tải thông tin chống Đảng, Nhà nước, truyền bá những tư tưởng thù địch và kích động hận thù. Mục đích là khơi dậy sự phẫn nộ và làm lu mờ lý trí của người đọc, người xem, hướng sự chỉ trích vào Đảng và chính quyền.

Việt Nam đã thể hiện sự quyết tâm trong việc ngăn chặn và xử lý các hành vi vi phạm. Luật An ninh mạng và Nghị định số 15/2020/NĐ-CP đã thiết lập khung pháp lý chặt chẽ để ngăn chặn các hành vi đưa tin giả. Lực lượng chức năng đã xử lý hàng nghìn vụ việc liên quan đến tin giả và thông tin sai sự thật.

Tuy nhiên, để ngăn chặn tin giả, cần huy động sức mạnh của toàn xã hội. Cần tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ và triển khai rộng rãi các chương trình giáo dục kỹ năng số. Người dân cần luôn kiểm chứng nguồn gốc của thông tin trước khi chia sẻ và biết nói không với việc chia sẻ thông tin chưa được kiểm chứng.

Với sự quyết tâm của các cơ quan chức năng và sự tham gia của toàn xã hội, chúng ta có thể xây dựng một không gian mạng an toàn và lành mạnh.