Tình trạng đìu hiu tại các chợ truyền thống ở TPHCM đã trở thành một vấn đề đáng quan ngại. Các chợ như Bà Chiểu, Tân Định, An Đông, Phạm Văn Hai… đều chứng kiến khung cảnh vắng vẻ, với hàng quán thưa thớt người mua. Mặc dù các sạp vẫn bày biện đầy đủ hàng hóa, nhưng nhiều tiểu thương chỉ ngồi bấm điện thoại hoặc trò chuyện với nhau.

Tình trạng này không chỉ xảy ra với ngành hàng thực phẩm mà còn ảnh hưởng đến các tiểu thương kinh doanh quần áo, giày dép, đồ nhựa. Doanh thu ngày một sụt giảm khiến nhiều người không thể duy trì hoạt động kinh doanh. Bà Nguyễn Thị Mai, tiểu thương bán thịt lợn tại chợ Bà Chiểu, cho biết trước đây chợ đông nghẹt vào buổi sáng, nhưng giờ ngồi đến trưa cũng chỉ lác đác vài người. Nhiều hôm bán chưa được 500.000 đồng, trừ tiền điện nước, tiền thuê sạp còn lại chẳng bao nhiêu.

Chị Nguyễn Út, tiểu thương tại chợ Phạm Văn Hai, cũng chia sẻ rằng trước đây có ngày bán được cho 20-30 khách, nhưng giờ chỉ còn 5-7 khách là mừng. Khách hàng hiện nay phần lớn đều mua hàng trên mạng, khiến việc kinh doanh tại chợ trở nên khó khăn.

Tại TPHCM, nhiều chợ truyền thống được đầu tư hàng tỉ đồng nhưng không phát huy hiệu quả, dẫn đến tình trạng bỏ hoang hoặc chỉ hoạt động cầm chừng. Chợ Tân Phú và chợ Phú Hữu (cùng thuộc địa bàn TP Thủ Đức cũ) là hai ví dụ tiêu biểu. Hiện, hai chợ này đã được đưa vào danh sách chờ giải tỏa giai đoạn 2025-2030.

Trước thực trạng này, Sở Công Thương đã kiến nghị thành phố rà soát, giải thể hoặc chuyển đổi mục đích sử dụng các khu chợ không hiệu quả. Đồng thời, sở cũng tiếp tục rà soát thực trạng mạng lưới chợ trên toàn địa bàn để hoàn thiện kế hoạch phát triển chợ giai đoạn 2025-2030.

Để khắc phục tình trạng này, Sở Công Thương cho rằng cần có các giải pháp mở rộng, nâng cao chất lượng dịch vụ nhằm tăng tính cạnh tranh cho các chợ dân sinh. Các giải pháp này bao gồm tổ chức các chương trình khuyến mãi, ưu đãi vào những thời điểm cụ thể, quảng bá rộng rãi đến người tiêu dùng, và khuyến khích các tổ chức quản lý chợ đóng vai trò là đại diện truyền thông.

Ngoài ra, ứng dụng công nghệ vào hoạt động kinh doanh tại chợ cũng cần được tăng cường, đặc biệt là việc sử dụng các phương thức thanh toán không tiền mặt, dịch vụ giao hàng tận nơi thông qua các đơn vị vận chuyển, và phát triển các kênh bán hàng trực tuyến.

TPHCM cũng đang triển khai các đề án song song như ‘Chợ trực tuyến’, ‘Chợ thí điểm bảo đảm an toàn thực phẩm’, ‘Truy xuất nguồn gốc thịt, trứng, gia cầm’ và ‘Chuỗi thực phẩm an toàn’ nhằm đưa chợ dân sinh vào một hệ sinh thái thương mại có kiểm soát, minh bạch và bền vững hơn.

Trong bối cảnh chuyển đổi số và thương mại điện tử đang phát triển mạnh mẽ, nhiều tiểu thương tại các chợ truyền thống đang đối mặt với khó khăn trong việc thích nghi và cạnh tranh. Để hỗ trợ tiểu thương và nhà bán hàng địa phương tiếp cận công nghệ, nâng cao kỹ năng số và chuyển đổi phương thức kinh doanh hiện đại trên nền tảng thương mại điện tử, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) đã phối hợp với ngành công thương Đà Nẵng tổ chức các hoạt động hỗ trợ tích cực.

Ông Nguyễn An Sơn, đại diện Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, cho biết cục đã và đang xây dựng cộng đồng chuyển đổi số tiểu thương chợ truyền thống và các tuyến phố. Thông qua đó, tiểu thương sẽ được cập nhật kiến thức và kỹ năng chuyển đổi số thường xuyên, tiếp cận các giải pháp chuyển đổi số nhanh chóng và được hỗ trợ hỏi – đáp với chuyên gia. Cục đã phát hành Sổ tay hướng dẫn chuyển đổi số tiểu thương chợ truyền thống tại địa chỉ https://sotay.tieuthuongvietnam.vn, cung cấp kiến thức cho tiểu thương tiếp cận và ứng dụng công nghệ vào hoạt động kinh doanh hàng ngày.

Tại Đà Nẵng, ngành công thương thành phố đang tích cực hỗ trợ tiểu thương tập huấn kỹ năng số, kết nối và phát triển thương mại điện tử. Ông Nguyễn Văn Trừ, Phó Giám đốc Sở Công Thương Đà Nẵng, cho hay sở đã phối hợp với các đơn vị, sàn thương mại điện tử và các KOL (người có tầm ảnh hưởng) tổ chức nhiều hoạt động tập huấn, hướng dẫn chuyển đổi số cho tiểu thương tại các chợ Hàn, chợ Cồn, chợ Đống Đa…

Mặc dù nhận thức của tiểu thương về thương mại điện tử và kinh doanh trực tuyến đã thay đổi theo hướng tích cực, việc ứng dụng công nghệ số và tổ chức bán hàng trên các sàn thương mại điện tử vẫn còn nhiều hạn chế. Phần lớn tiểu thương mới dừng lại ở việc kết nối, vận chuyển hàng hóa qua các kênh cá nhân mà chưa hình thành được mô hình kinh doanh bền vững trên nền tảng số.

Ông Trừ kỳ vọng, với sự đồng hành của Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, cùng các đơn vị liên quan, các chương trình đào tạo chuyển đổi số sẽ tiếp tục được mở rộng, thiết thực hơn, giúp tiểu thương và nhà bán hàng tại Đà Nẵng có thêm cơ hội tiếp cận các xu hướng kinh doanh hiện đại, nâng cao hiệu quả bán hàng và từng bước hội nhập vào việc phát triển thương mại điện tử hiện nay.

Trong sáng ngày 2/8, tại Đà Nẵng, chương trình đào tạo chuyển đổi số cho các ban quản lý chợ, tiểu thương và nhà bán hàng địa phương đã diễn ra. Chị Huỳnh Thị Thu Hương, phụ trách thương mại điện tử Công ty TNHH Triết Minh (Trimico), cho hay, trước đây các sản phẩm của công ty chủ yếu bán trực tiếp, nhưng hiện nay công ty đang đẩy mạnh quảng bá và bán hàng qua các nền tảng số.

Buổi tập huấn đã mang đến cho công ty nhiều kiến thức mới và kỹ năng quan trọng trong việc kết nối khách hàng, tối ưu chi phí và quản lý hiệu quả việc bán hàng qua các nền tảng thương mại điện tử. Công ty sẽ ứng dụng những kiến thức này để nâng cao hiệu quả kinh doanh và tiếp cận khách hàng ở mọi miền Tổ quốc.

Ông Võ Văn Khanh, đại diện Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam tại khu vực miền Trung – Tây nguyên, thông tin rằng các hoạt động hỗ trợ tiểu thương kinh doanh trên các nền tảng thương mại điện tử đã được Hiệp hội phối hợp với Sở Công Thương thành phố Đà Nẵng thực hiện từ nhiều năm qua.

Các hoạt động hỗ trợ tiểu thương không chỉ xoay quanh việc livestream bán hàng mà còn được mở rộng thành chuyển đổi số ứng dụng thương mại điện tử cho tiểu thương. Sau khi kích hoạt thành công chương trình hỗ trợ tiểu thương livestream bán hàng tại chợ Cồn, chương trình của Hiệp hội đã được đưa vào hỗ trợ chung của Bộ Công Thương.

Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam tại khu vực miền Trung – Tây nguyên cũng nhận được đề xuất xây dựng đề án, kế hoạch dài hơi ứng dụng cho giai đoạn 2026 – 2030 để hỗ trợ tiểu thương. Ông Khanh khẳng định, sau thời gian triển khai, nhiều tiểu thương ở các chợ của Đà Nẵng đã ứng dụng rất tốt chuyển đổi số và thương mại điện tử, đặc biệt là hoạt động livestream.

Dịch tả lợn châu Phi đang gây ra những thiệt hại nặng nề cho người chăn nuôi tại tỉnh Quảng Ngãi. Trong gần một tháng qua, dịch bệnh đã bùng phát mạnh, làm giảm nhu cầu tiêu thụ thịt lợn và gây ra tình trạng ế ẩm tại các chợ. Các tiểu thương bán thịt lợn tại chợ trung tâm tỉnh Quảng Ngãi, chợ Chùa và chợ Hàng Rượu đang gặp khó khăn, thậm chí phải tạm nghỉ bán do không có người mua.

Mặc dù thịt lợn đã được kiểm dịch và có nguồn gốc rõ ràng, nhưng người tiêu dùng vẫn lo ngại về dịch bệnh. Giá thịt lợn đã giảm sâu, từ 20.000 đến 30.000 đồng/kg, nhưng người mua vẫn rất ít. Các tiểu thương lo ngại nếu tình trạng này kéo dài, họ sẽ không thể trụ nổi. “Chúng tôi rất lo lắng về tình hình này, nếu dịch bệnh không được kiểm soát, chúng tôi sẽ phải nghỉ bán hoàn toàn”, một tiểu thương bán thịt lợn tại chợ trung tâm tỉnh Quảng Ngãi cho biết.

Theo Sở NN&MT tỉnh Quảng Ngãi, dịch tả lợn châu Phi đã bùng phát tại 1.685 cơ sở chăn nuôi thuộc 243 thôn của 34 xã, phường, khiến 9.610 con lợn (khoảng 580 tấn) nhiễm bệnh phải tiêu hủy. Ngành chức năng đã triển khai các biện pháp phòng, chống dịch nhằm khoanh vùng, khống chế ổ dịch, ngăn chặn lây lan diện rộng.

Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Trần Phước Hiền yêu cầu các địa phương cần tiếp tục nâng cao vai trò quản lý, giám sát chặt chẽ tình hình chăn nuôi, đặc biệt tại các hộ nuôi nhỏ lẻ. Ông Hiền cũng yêu cầu các hộ dân nghiêm túc phối hợp với cơ quan chức năng trong việc tiêu hủy lợn mắc bệnh đúng quy trình kỹ thuật, tuyệt đối không giấu dịch hay tự ý giết mổ, vận chuyển, buôn bán lợn bệnh.

Hiện tại, dịch tả lợn châu Phi vẫn chưa có vắc xin đặc trị hay thuốc chữa bệnh hiệu quả, vì vậy người chăn nuôi cần thường xuyên vệ sinh chuồng trại, theo dõi sức khỏe vật nuôi và thông báo ngay cho cơ quan thú y khi phát hiện lợn có dấu hiệu bất thường. Đồng thời, người tiêu dùng cũng cần tỉnh táo và không nên tẩy trขาว tất cả các loại thịt lợn, mà nên lựa chọn các nguồn cung cấp thịt lợn uy tín, đảm bảo an toàn thực phẩm.

Trước tình hình dịch bệnh đang diễn biến phức tạp, các ngành chức năng tỉnh Quảng Ngãi đang tích cực triển khai các biện pháp phòng, chống dịch bệnh. Đồng thời, người chăn nuôi và người tiêu dùng cũng cần có những biện pháp phòng ngừa và ứng phó hiệu quả, nhằm giảm thiểu thiệt hại và đảm bảo an toàn cho sức khỏe cộng đồng.