Thổ cẩm Jrai – Di sản văn hóa và tiềm năng kinh tế trong ngành thời trang hiện đại

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự hồi sinh mạnh mẽ của chất liệu truyền thống, thổ cẩm Jrai đã trở thành biểu tượng văn hóa và tiềm năng kinh tế đáng kể trong ngành thời trang đương đại. Với những hoa văn độc đáo, màu sắc tự nhiên và câu chuyện văn hóa sâu sắc, thổ cẩm Jrai mang đến một lợi thế cạnh tranh riêng biệt cho các sản phẩm thời trang như túi xách, ví, khăn, giày dép hay phụ kiện trang trí nội thất.

Thổ cẩm Jrai là sản phẩm dệt thủ công mang bản sắc văn hóa, tín ngưỡng và thế giới quan của cộng đồng người Jrai tại Tây Nguyên. Quá trình tạo ra thổ cẩm đòi hỏi sự khéo léo và hiểu biết sâu sắc về quy luật hoa văn và kỹ thuật phối màu, hoàn toàn dựa trên kỹ thuật dệt thủ công truyền thống và sử dụng nguyên liệu tự nhiên như sợi bông, sợi tơ từ cây rừng và màu nhuộm từ vỏ cây, lá cây hoặc đất đỏ bazan.

Sự gia tăng nhu cầu tiêu dùng các sản phẩm thủ công mỹ nghệ và thời trang mang yếu tố bản địa đã mở ra cơ hội lớn cho việc thương mại hóa thổ cẩm. Tuy nhiên, để thổ cẩm Jrai phát huy hết tiềm năng kinh tế, cần giải quyết các thách thức liên quan đến quy mô sản xuất nhỏ lẻ, thiếu hệ thống nhận diện thương hiệu, chưa đăng ký chỉ dẫn địa lý và thiếu chính sách hỗ trợ phát triển cụ thể.

Phụ kiện thời trang đương đại đang dịch chuyển mạnh mẽ về phía sản phẩm mang tính bản địa, thủ công và thân thiện với môi trường. Thổ cẩm Jrai nổi lên như một chất liệu tiêu biểu có khả năng hội nhập sâu vào xu hướng thiết kế phụ kiện thời trang hiện nay. Với các hoa văn hình học và họa tiết độc đáo, màu sắc đối lập mạnh, chất liệu vải dày, bền và có nguồn gốc hoàn toàn từ tự nhiên, thổ cẩm Jrai tạo nên hiệu ứng thị giác mạnh mẽ, rất phù hợp làm điểm nhấn, tạo chiều sâu văn hóa trong các sản phẩm phụ kiện thời trang.

Tuy nhiên, việc thương mại hóa thổ cẩm Jrai qua phát triển ứng dụng trong thiết kế phụ kiện thời trang đã và đang gặp phải những thách thức về nguồn nguyên liệu và kỹ thuật sản xuất truyền thống, bảo tồn bản sắc văn hóa trong quá trình đổi mới sáng tạo sản phẩm, thị trường và chiến lược thương mại hóa, phát triển nguồn nhân lực và hợp tác liên ngành, quyền sở hữu trí tuệ và bảo vệ di sản văn hóa.

Để giải quyết các thách thức này, cần có chiến lược tổng thể nhằm bảo tồn và định vị thương hiệu cho thổ cẩm Jrai, xây dựng chuỗi giá trị từ nguyên liệu đến sản phẩm, đào tạo thiết kế ứng dụng và quản trị sản phẩm, tăng cường hoạt động xúc tiến thương mại và hình thành chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm thổ cẩm Jrai. Điều này không chỉ giúp bảo vệ và phát huy giá trị của di sản văn hóa Jrai mà còn mở ra những cơ hội kinh tế mới cho cộng đồng người Jrai và những người tham gia vào chuỗi giá trị của thổ cẩm này.

Nhìn chung, thổ cẩm Jrai không chỉ là một sản phẩm dệt thủ công truyền thống mà còn là biểu tượng văn hóa và tiềm năng kinh tế trong ngành thời trang đương đại. Việc bảo tồn và phát triển thổ cẩm Jrai đòi hỏi sự hợp tác và nỗ lực từ nhiều phía, từ chính cộng đồng người Jrai đến các nhà thiết kế, doanh nghiệp và cơ quan quản lý. Với sự quan tâm và hỗ trợ đúng đắn, thổ cẩm Jrai có thể trở thành một thương hiệu quốc gia, góp phần quảng bá văn hóa Việt Nam ra thế giới và tạo ra những giá trị kinh tế bền vững cho cộng đồng.

Ngày gần đây, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petrovietnam) đã tổ chức phiên họp thứ III của Ban Chỉ đạo, tập trung vào việc triển khai các mục tiêu chiến lược về khoa học công nghệ, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo. Tại phiên họp, các thành viên đã thảo luận về việc rà soát thực hiện Thông báo kết luận số 02 từ phiên họp thứ II, dự thảo Quy chế hoạt động Khoa học Công nghệ và Đổi mới sáng tạo của Petrovietnam, cũng như dự thảo Chiến lược Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo đến năm 2030, định hướng đến 2050.

Một trong những nội dung quan trọng được đề cập là việc cập nhật danh mục công nghệ và sản phẩm công nghệ chiến lược, cùng với báo cáo về mục tiêu phát triển của các đơn vị thành viên đến năm 2030 và định hướng đến 2050. Bên cạnh đó, vấn đề nhân lực khoa học công nghệ và chuyển đổi số cũng được đánh giá, với sự thống nhất về phân bổ nhân lực, chính sách thu hút, đào tạo chuyên sâu và trẻ hóa đội ngũ.

Tổng Giám đốc Petrovietnam Lê Ngọc Sơn nhấn mạnh rằng Tập đoàn đã có chiến lược và mục tiêu rõ ràng, cũng như xác định nguồn tài chính để thương mại hóa sản phẩm công nghệ. Ông yêu cầu cần xây dựng định mức, chế độ đãi ngộ đặc biệt cho đội ngũ nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo. Điều này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển và ứng dụng các công nghệ mới, giúp tăng cường năng lực cạnh tranh của Tập đoàn.

Chủ tịch HĐTV Petrovietnam Lê Mạnh Hùng yêu cầu các đơn vị khẩn trương hoàn thiện chiến lược nghiên cứu khoa học và mục tiêu chuyển đổi số, đồng bộ hóa các mục tiêu từ đơn vị thành viên đến Tập đoàn. Ông cũng nhấn mạnh việc cần đẩy nhanh nghiên cứu công nghệ, thương mại hóa sản phẩm và dịch vụ mới nhằm gia tăng doanh thu cho Tập đoàn, cũng như hoàn thiện công tác của Tổ giúp việc để giám sát đến từng cá nhân thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo. Đây là bước đi quan trọng nhằm đảm bảo sự gắn kết và phối hợp nhịp nhàng giữa các đơn vị trong Tập đoàn.

Về nhân lực, lãnh đạo Tập đoàn thống nhất tập trung vào 3 nhóm: ‘Tổng công trình sư’, trưởng nhóm nghiên cứu, chuyên gia nghiên cứu, đồng thời đề xuất cơ chế đãi ngộ và khen thưởng phù hợp. Việc tập trung vào phát triển đội ngũ nhân lực chất lượng cao sẽ giúp Petrovietnam nâng cao năng lực nghiên cứu và đổi mới sáng tạo, từ đó đạt được các mục tiêu chiến lược đã đề ra. Các cơ chế đãi ngộ và khen thưởng phù hợp sẽ là động lực quan trọng để thúc đẩy sự phát triển của đội ngũ nhân lực này.

Trong bối cảnh hiện nay, việc đẩy mạnh khoa học công nghệ, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo là yêu cầu tất yếu đối với sự phát triển bền vững của Petrovietnam. Tập đoàn đang nỗ lực không ngừng để trở thành một trong những tập đoàn hàng đầu về năng lượng và công nghệ tại Việt Nam và trên thế giới. Với sự quyết tâm và nỗ lực của toàn bộ hệ thống, Petrovietnam tin tưởng rằng sẽ đạt được các mục tiêu chiến lược đã đề ra, góp phần vào sự phát triển của đất nước.