Hội đồng nhân dân (HĐND) thành phố Hải Phòng vừa thông qua nghị quyết quan trọng liên quan đến việc thu hồi đất để thực hiện các dự án và công trình trên địa bàn thành phố. Tại kỳ họp thứ 29, kỳ họp thường lệ giữa năm 2025, HĐND TP Hải Phòng đã thống nhất thông qua nghị quyết về các công trình, dự án phải thu hồi đất năm 2025.

Theo nghị quyết được thông qua, gần 1.226 ha đất sẽ bị thu hồi để triển khai 49 dự án và công trình sau khi hợp nhất. Nghị quyết này sẽ là cơ sở pháp lý quan trọng cho việc thu hồi đất, nhằm đảm bảo triển khai các dự án đúng tiến độ và theo quy định của pháp luật.

Nghị quyết HĐND TP Hải Phòng thông qua danh mục 49 công trình, dự án phải thu hồi đất với tổng diện tích gần 1.226 ha. Đồng thời, HĐND thành phố cũng điều chỉnh quy mô và diện tích thu hồi đối với 4 dự án trên địa bàn các xã và phường thuộc huyện An Lão và các đơn vị khác.

Một số dự án có diện tích đất thu hồi lớn bao gồm Dự án Đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp Hoàng Diệu, với diện tích đất thu hồi lên đến 250 ha tại xã Gia Lộc, Gia Phúc. Dự án xây dựng khu công nghiệp Trấn Dương – Hoà Bình (khu A) giai đoạn 1 sẽ thu hồi 207,95 ha tại xã Nguyễn Bỉnh Khiêm. Dự án khu công nghiệp Thuỷ Nguyên giai đoạn 1 sẽ thu hồi 204 ha tại các phường Nam Triệu, Hoà Bình, Bạch Đằng.

HĐND TP Hải Phòng giao UBND thành phố chỉ đạo các sở, ban, ngành và cơ quan liên quan thực hiện nghị quyết một cách đúng quy định. Việc triển khai thu hồi và chuyển mục đích sử dụng đất chỉ được tiến hành khi các dự án, công trình đảm bảo đầy đủ các điều kiện và thực hiện đúng trình tự, thủ tục theo quy định.

UBND thành phố cũng được giao nhiệm vụ bảo đảm công khai, minh bạch trong sử dụng đất, đảm bảo mục đích sử dụng đất đúng quy định, tiết kiệm, an toàn, hiệu quả, không làm thất thoát tài sản và ngân sách nhà nước, cũng như tránh lãng phí đất đai.

Bên cạnh đó, HĐND TP Hải Phòng yêu cầu UBND thành phố tiến hành rà soát hiện trạng, thực hiện việc đưa ra khỏi danh sách các dự án, công trình không khả thi hoặc đã hoàn thành thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất. Đồng thời, chuẩn bị đầu tư, lựa chọn nhà đầu tư và tổ chức thực hiện các dự án, công trình đảm bảo đúng quy định của pháp luật.

Một hội nghị quan trọng đã được tổ chức tại phường Tam Sơn, thành phố Bắc Ninh vào ngày 1/8 nhằm phổ biến chủ trương và chính sách liên quan đến dự án Khu đô thị mới, du lịch, sinh thái, văn hóa, nghỉ dưỡng và vui chơi giải trí. Dự án này do Công ty trách nhiệm hữu hạn Đầu tư Tây Bắc làm chủ đầu tư, với diện tích đất dự kiến thu hồi lên đến 199 ha của 2.751 hộ dân.

Mục tiêu của dự án là xây dựng một khu đô thị hiện đại, thông minh và đẳng cấp quốc tế, góp phần tăng thu ngân sách nhà nước và phát triển kinh tế – xã hội cho địa phương. Dự án này sẽ bao gồm các tiện ích như thể thao, giáo dục, bãi đỗ xe, và đặc biệt là diện tích đất dành cho công viên cây xanh và giao thông sẽ chiếm phần lớn diện tích dự án, lên đến 147 ha, tương đương khoảng 70% tổng diện tích dự án.

Dự án này dự kiến sẽ có quy mô dân số hơn 7.600 người và sẽ được thực hiện trong 7 năm kể từ ngày lựa chọn được nhà đầu tư. Tại hội nghị, hơn 300 hộ dân từ các khu phố Hưng Phúc, Tạ Xá và Dương Sơn đã được cung cấp thông tin về dự án, các chế độ chính sách và quy trình thực hiện công tác bồi thường và giải phóng mặt bằng.

Nhân dân đã có cơ hội bày tỏ ý kiến và kiến nghị, và lãnh đạo phường đã trực tiếp giải đáp các thắc mắc liên quan. Hội nghị này là một phần của chuỗi các hoạt động thông báo và tuyên truyền để nhân dân nắm bắt chủ trương thực hiện thu hồi đất và triển khai dự án. Trong thời gian tới, địa phương sẽ tiếp tục đẩy nhanh tiến độ tổ chức các hội nghị tương tự để bà con ở các khu phố còn lại có thể nắm bắt chủ trương.

Việc thông báo thu hồi đất đến từng hộ dân sẽ được hoàn thành trong tháng 8/2025. Dự kiến, quá trình thực hiện dự án sẽ được tiến hành một cách minh bạch và đảm bảo quyền lợi của người dân. Hiện tại, không có thông tin cụ thể về việc người dân có thể phản đối việc thu hồi đất hay không, tuy nhiên, việc tổ chức các hội nghị thông báo và tuyên truyền là cần thiết để giảm thiểu sự không rõ ràng và lo lắng trong cộng đồng.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa đề xuất một số sửa đổi trong dự thảo Luật sửa đổi Luật Đất đai 2024 đang được lấy ý kiến. Theo đó, cơ quan này đề xuất bổ sung hai trường hợp mới vào danh mục các dự án mà Nhà nước có thể thu hồi đất để phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.

Hai trường hợp mới được đề xuất bao gồm: dự án xây dựng cấp bách cho nhiệm vụ chính trị, đối ngoại và dự án nằm trong khu thương mại tự do, trung tâm tài chính quốc tế, logistic. Ngoài ra, các dự án quy mô lớn như khu đô thị, du lịch dịch vụ thương mại, văn hóa, thể thao do HĐND cấp tỉnh quyết định cũng sẽ được Nhà nước hỗ trợ thu hồi đất.

Đáng chú ý, dự thảo luật cũng đề xuất một cơ chế mới trong thu hồi đất, đó là khi chủ đầu tư đã thỏa thuận được với người dân về nhận quyền sử dụng đất trên 75% diện tích đất cần thu hồi cho dự án, thì Nhà nước sẽ tiến hành thu hồi phần đất còn lại để giao cho chủ đầu tư. Cơ chế này được đưa ra nhằm giải quyết khó khăn trong quá trình tiếp cận đất đai và triển khai dự án.

Lý giải về đề xuất này, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết thực tế có nhiều dự án quy mô lớn có tiềm năng thúc đẩy phát triển địa phương và đóng góp nguồn thu lớn cho ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, do quy định hiện hành chưa rõ ràng, các dự án này thường gặp khó khăn trong quá trình thu hồi đất, dẫn đến chậm trễ trong triển khai.

Liên quan đến đề xuất này, luật sư Phạm Thanh Tuấn – một chuyên gia pháp lý bất động sản – bày tỏ sự ủng hộ với cơ chế “Nhà nước thu hồi phần còn lại” khi chủ đầu tư đã thỏa thuận được trên 75% diện tích hoặc người có đất. Tuy nhiên, ông Tuấn cũng nhấn mạnh rằng việc áp dụng cơ chế này cần phải gắn với các điều kiện chặt chẽ để đảm bảo lợi ích hài hòa giữa chủ đầu tư và người dân, cũng như hạn chế nguy cơ lạm dụng.

Ông Tuấn đề nghị nên bổ sung một cơ chế trung gian, chẳng hạn như chính quyền địa phương hoặc một tổ chức độc lập, đóng vai trò làm cầu nối giữa chủ đầu tư và người dân. Cơ chế này sẽ giúp hỗ trợ và hòa giải các vấn đề phát sinh, đảm bảo quá trình thu hồi đất và triển khai dự án được thực hiện một cách minh bạch và công bằng.

Cũng tại dự thảo luật sửa đổi, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất việc định giá đất sẽ không còn dựa trên “nguyên tắc thị trường”. Thay vào đó, Nhà nước sẽ quyết định giá đất, tương tự như trước khi Luật Đất đai 2024 được sửa đổi. Việc định giá đất sẽ do cơ quan có thẩm quyền của Nhà nước thực hiện thay vì phụ thuộc vào thị trường.

Các chính sách đất đai mới này đang được nghiên cứu và lấy ý kiến để đảm bảo tính phù hợp và hiệu quả trong thực tiễn. Mục tiêu là tạo ra một hệ thống chính sách đất đai minh bạch, công bằng và hỗ trợ cho sự phát triển bền vững của đất nước.

Hiện dự thảo Luật sửa đổi Luật Đất đai 2024 được nhiều người quan tâm và đang được tiếp tục thảo luận và hoàn thiện.

Từ ngày 1.1.2026, việc tính tiền đền bù khi Nhà nước thu hồi đất có thể sẽ trải qua những biến động đáng kể do việc áp dụng bảng giá đất mới, vốn được xây dựng để tiệm cận với giá thị trường. Sự thay đổi này là kết quả của Luật Đất đai 2024 và Nghị định 151/2025/NĐ-CP, trong đó quy định rằng Ủy ban Nhân dân (UBND) cấp tỉnh sẽ xây dựng và quyết định bảng giá đất lần đầu để công bố và áp dụng từ ngày 1.1.2026.

Hằng năm, UBND tỉnh sẽ có trách nhiệm quyết định điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất để công bố và áp dụng từ ngày 1.1 của năm tiếp theo. Theo đó, giá đất của bảng giá đất sẽ được xây dựng theo khu vực, vị trí và được UBND tỉnh công bố và áp dụng từ ngày 1.1.2026. Quá trình điều chỉnh bảng giá đất sẽ hướng tới mục tiêu tiệm cận với giá đất thị trường, mà giá đền bù đất được tính theo giá đất cụ thể.

Tiền đền bù khi thu hồi đất sẽ được tính dựa trên giá đất cụ thể. Theo quy định tại khoản 3 Điều 159 Luật Đất đai 2024, giá đất cụ thể được xác định bằng phương pháp hệ số điều chỉnh giá đất được tính như sau: Giá đất của thửa đất cần định giá (1m2) = giá đất trong bảng giá đất của thửa đất cần định giá x hệ số điều chỉnh giá đất.

Các yếu tố ảnh hưởng đến giá đất được quy định tại Điều 8 Nghị định 71/2024/NĐ-CP bao gồm vị trí, địa điểm của thửa đất, khu đất; điều kiện về giao thông, cấp thoát nước, cấp điện; diện tích, kích thước, hình thể của thửa đất, khu đất; các yếu tố liên quan đến quy hoạch xây dựng; hiện trạng môi trường, an ninh; thời hạn sử dụng đất và các yếu tố khác ảnh hưởng đến giá đất phù hợp với điều kiện thực tế, truyền thống văn hóa, phong tục tập quán của địa phương.

Do đó, từ ngày 1.1.2026, với giá đất thị trường sẽ ảnh hưởng đến giá đền bù đất. Giá đền bù có thể sẽ cao hơn so với hiện nay, trừ trường hợp bồi thường bằng việc cho thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê thì giá đất tính tiền thuê đất sẽ là giá đất cụ thể do UBND cấp có thẩm quyền quyết định ngay tại thời điểm phê duyệt.

Như vậy, những thay đổi trong chính sách đất đai từ ngày 1.1.2026 sẽ có tác động trực tiếp đến việc tính toán và cấp phát tiền đền bù cho người dân khi Nhà nước thu hồi đất. Điều này thể hiện nỗ lực của Chính phủ trong việc minh bạch hóa và điều chỉnh cơ chế bồi thường, hỗ trợ cho người dân bị ảnh hưởng bởi các dự án thu hồi đất.

TPHCM sẽ thu hồi hơn 110 ha đất và giải tỏa 61 hộ dân với kinh phí bồi thường, giải phóng mặt bằng lên đến hơn 2.100 tỉ đồng để thực hiện dự án đoạn đường sắt cao tốc Bắc – Nam đi qua thành phố. Thông tin này được Sở Nông nghiệp và Môi trường TPHCM công bố trong bối cảnh dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam đang được triển khai.

Đoạn đường sắt cao tốc Bắc – Nam đi qua địa phận thành phố có chiều dài khoảng 17 km, với hai điểm nhấn chính là ga Thủ Thiêm (rộng hơn 17 ha) và Depot Long Trường (hơn 60 ha). Tuyến đường sắt cao tốc này sẽ chạy song song với tuyến cao tốc TPHCM – Long Thành – Dầu Giây, đi qua nút giao thông An Phú trên trục Mai Chí Thọ, trước khi rẽ vào ga Thủ Thiêm – điểm cuối cùng trong hành trình dài hơn 1.500 km từ Hà Nội.

Dự án sẽ thu hồi khoảng 110,6 ha đất, bao gồm 20,7 ha đất trồng cây lâu năm, 0,86 ha đất ở đô thị và phần còn lại là đất thuộc các mục đích sử dụng khác. Đáng chú ý, 61 hộ dân nằm trong phạm vi dự án sẽ phải di dời để phục vụ công tác giải phóng mặt bằng. Tổng chi phí bồi thường, giải phóng mặt bằng được ước tính hơn 2.100 tỉ đồng.

Ông Võ Trung Trực – Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường TPHCM cho biết, thành phố đã giao các đơn vị chuyên môn tiến hành rà soát và xây dựng kế hoạch chuẩn bị mặt bằng, nhằm sẵn sàng phối hợp triển khai đồng bộ với các tỉnh thành khác có tuyến đi qua. Tuy nhiên, việc triển khai cụ thể vẫn còn chờ Ban Quản lý dự án đường sắt (Bộ Xây dựng) bàn giao ranh mốc để làm cơ sở kiểm đếm, đo đạc, chi trả bồi thường và tổ chức tái định cư.

Trước đó, Chủ tịch UBND TPHCM đã chỉ đạo Sở Tài chính phối hợp các đơn vị liên quan đề xuất phương án giao chủ đầu tư, lập và thẩm định dự án bồi thường cho đoạn tuyến đường sắt đi qua thành phố. Đồng thời, Sở Tài chính cũng được giao nhiệm vụ tham mưu bố trí nguồn vốn để triển khai. UBND TPHCM cũng yêu cầu Sở Xây dựng rà soát lại ranh tuyến dự án, tránh chồng lấn với các quy hoạch khác, đồng thời nghiên cứu tích hợp mô hình đô thị phát triển theo định hướng giao thông công cộng (TOD) tại hai khu vực trọng điểm là ga Thủ Thiêm và Depot Long Trường.

Tuyến đường sắt cao tốc Bắc – Nam có tổng chiều dài khoảng 1.541 km, xuất phát từ ga Ngọc Hồi (Hà Nội) và kết thúc tại ga Thủ Thiêm (TPHCM). Dự án sử dụng khổ ray đôi 1.435 mm, tốc độ thiết kế lên đến 350 km/h, với 23 ga hành khách và 5 ga hàng hóa. Tổng mức đầu tư sơ bộ toàn tuyến khoảng 1,7 triệu tỉ đồng (tương đương 67 tỉ USD), sử dụng nguồn vốn đầu tư công kết hợp các nguồn vốn hợp pháp khác. Dự kiến, toàn tuyến sẽ hoàn thành vào năm 2035.

Để biết thêm thông tin về dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam, vui lòng truy cập đường sắt tốc cao Bắc Nam hoặc VietnamPlus để có thêm thông tin.

Luật Đất đai 2024, có hiệu lực từ ngày 1/7, đã thể hiện tinh thần cải cách, đưa giá đất sát thị trường hơn, bảo đảm quyền lợi người bị thu hồi đất. Tuy nhiên, Luật Đất đai 2024 cũng đang lộ ra nhiều bất cập ảnh hưởng đến người dân, doanh nghiệp. Để tháo gỡ vướng mắc, nhiệm vụ cấp bách là nghiên cứu, sửa đổi để phát huy tối đa hiệu quả đất đai, sớm trình Ban Chấp hành Trung ương cho ý kiến.

Một trong những điểm bất cập là bảng giá đất mới đã tăng cao, khiến người dân phải ‘gánh’ khoản tài chính lớn khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Tại TP.HCM, nhiều xã, phường có giá đất tăng mạnh, cao gấp hàng chục lần so với bảng giá đất cũ. Điều này khiến không ít người dân phải tạm ngưng chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp lên đất thổ cư.

Lãnh đạo một tập đoàn bất động sản tại TP.HCM cho biết bảng giá đất tăng cao là một vấn đề lớn khi thực thi luật mới. Điều này khiến cho cả người dân có nhu cầu chuyển đổi mục đích sử dụng đất lẫn doanh nghiệp cũng gặp khó bởi mọi chi phí liên quan đến đất đai đều tính vào giá nhà.

Ông Đặng Hồng Anh, chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam, cho rằng sự chậm trễ trong tính tiền sử dụng đất không liên quan đến năng lực tài chính hay ý chí của doanh nghiệp, mà là do thủ tục hành chính kéo dài. ‘Đối với các trường hợp doanh nghiệp bị ảnh hưởng do việc chậm trễ trong công tác định giá và tính tiền sử dụng đất của cơ quan chức năng, khoản thu bổ sung này cần được hủy bỏ hoàn toàn. Tuy nhiên để bỏ khoản thu bổ sung này, bên cạnh sửa đổi trong nghị định 103, cần thiết điều chỉnh trong Luật Đất đai bởi nội dung này quy định trong điều 257 của luật’, ông Anh đề xuất.

GS.TSKH Đặng Hùng Võ, nguyên thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, cho rằng Luật Đất đai 2024 chưa thể hiện hết tinh thần nghị quyết 18, đặc biệt chính sách tài chính đất đai quá mờ nhạt. ‘Sửa Luật Đất đai vừa rồi được thực hiện rất công phu, mất nhiều thời gian nhưng còn nhiều điểm không phù hợp với nghị quyết 18 của Trung ương. Dường như luật chỉ ‘lướt qua’ nghị quyết nhưng chưa phản ánh đúng tinh thần, bản chất nghị quyết. Nội dung nghị quyết đặt ra các định hướng chính sách rất đúng nhưng Luật Đất đai 2024 lại chưa thể hiện được’, ông Võ khẳng định.

Chính phủ vừa qua đã chỉ ra 4 vướng mắc chính trong chính sách, pháp luật về đất đai. Đó là chính sách, pháp luật về đất đai chưa phù hợp với chủ trương tổ chức lại chính quyền địa phương hai cấp, chưa đáp ứng được đầy đủ yêu cầu phát triển của đất nước trong giai đoạn mới; chính sách thu hồi đất vẫn phân biệt giữa dự án sử dụng nguồn vốn đầu tư công và dự án sử dụng nguồn vốn đầu tư tư; chính sách đổi mới về tài chính đất đai theo tinh thần nghị quyết số 18 chưa được thể chế hóa đầy đủ.

Luat Đất đai 2024 ghi nhận nhiều hiệu ứng tích cực. Tại TP.HCM, một trong những điểm sáng khi thi hành Luật Đất đai 2024 là khâu định giá đất được khơi thông, doanh nghiệp hoàn thành nghĩa vụ tài chính để dự án được triển khai và người dân cũng được cấp sổ hồng. Thống kê từ Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.HCM cho thấy trong sáu tháng đầu năm 2025, tổng nguồn thu ngân sách ước đạt hơn 65.319 tỉ đồng.

Một dự án bệnh viện đa khoa quốc tế với mức đầu tư lên đến 69 triệu USD và diện tích 37.865m2 tại trung tâm tỉnh Quảng Ninh đã bị bỏ hoang sau nhiều năm xây dựng. Dự án Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Hạ Long được kỳ vọng sẽ trở thành một cơ sở y tế hiện đại phục vụ cộng đồng. Tuy nhiên, sau khi xây dựng được 4 trong tổng số 26 hạng mục, dự án đã tạm dừng và để lại hậu quả là hàng chục nghìn mét vuông đất “vàng” bị lãng phí.

Thông tin từ Sở Y tế Quảng Ninh cho biết, dự án này bắt đầu từ chủ trương giao đất của UBND tỉnh Quảng Ninh vào năm 2002 cho Công ty CP đầu tư chuyển giao công nghệ Cuộc Sống Hạ Long. Công ty này đã triển khai xây dựng một số hạng mục, bao gồm một tòa nhà 3 tầng và hai tòa nhà cấp 4, và đã chuyển giao thành phòng khám đa khoa. Tuy nhiên, do không hoạt động hiệu quả, dự án đã bị thu hồi vào năm 2017.

Đáng chú ý, trong thời gian dự án bị bỏ hoang, Hội Nạn nhân chất độc da cam Quảng Ninh đã mượn tạm trụ sở này để làm nơi thải độc cho các nạn nhân nhiễm chất độc da cam trong giai đoạn dịch Covid-19. Thông tin về việc sử dụng cơ sở vật chất này trong giai đoạn dịch bệnh cho thấy sự nỗ lực trong việc tìm kiếm giải pháp tạm thời cho dự án bị bỏ hoang.

Tuy nhiên, sau khi dịch bệnh được kiểm soát, cơ sở này đã tạm dừng hoạt động và hiện đang chờ quyết định của UBND tỉnh về việc tiếp tục sử dụng hoặc chuyển giao cơ sở vật chất này cho các cơ quan chức năng khác. Việc dự án bị bỏ hoang trong thời gian dài đã gây ra nhiều lãng phí và tiếc nuối cho nguồn tài nguyên đất đai quý giá tại trung tâm tỉnh Quảng Ninh.

Hiện tại, vẫn chưa có thông tin chính thức về tương lai của dự án và việc sử dụng cơ sở vật chất này trong tương lai. Sự bất ổn của dự án này không chỉ ảnh hưởng đến việc cung cấp dịch vụ y tế cho cộng đồng mà còn đặt ra câu hỏi về việc quản lý và sử dụng đất đai một cách hiệu quả.