Thông tin sai sự thật về việc vỡ đập thủy điện tại tỉnh Nghệ An đã gây ra sự hoảng loạn trong cộng đồng, khiến hàng nghìn hộ dân phải sơ tán gấp. Sự việc đã để lại nhiều nỗi lo lắng và bất an cho người dân, đặc biệt là những hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn.

Gia đình ông Vọng Văn Đại, trú tại xã Tam Thái, tỉnh Nghệ An, là một trong những hộ dân đã trải qua một phen hú vía khi ông có mẹ già tai biến nằm một chỗ và con trai mù lòa. Chiều tối ngày 27/7, thông tin về việc vỡ đập thủy điện Bản Vẽ và Bản Ang lan rộng trên mạng xã hội, khiến người dân tại các xã hạ du của hai thủy điện này thêm hoảng loạn. Nhiều hộ dân đã vội vã tháo chạy lên núi để tránh nước lũ.

Ông Vọng Văn Đại, sinh năm 1963, trú tại bản Tân Hợp, xã Tam Thái, tỉnh Nghệ An, là người xuất hiện trong tấm ảnh về việc sơ tán người dân. Trong ảnh, hai cụ già gầy guộc, được con cháu bồng bế sơ tán sau khi xuất hiện thông tin sai sự thật về việc vỡ đập thủy điện. Ông Đại xác nhận, mẹ ruột của ông là cụ Lương Thị Dung và mẹ chồng của em gái ông là cụ Lương Thị Tâm, đều trên 85 tuổi và bị tai biến, nằm một chỗ nhiều năm nay.

Tối ngày 22/7, nước lũ đổ về cuồn cuộn, ông và em rể đã vội vã đưa mẹ lên nhà người em trai ở khu vực đồi cao rồi về cứu tài sản. Khi nước lũ rút dần, ông Đại bắt tay vào dọn dẹp bùn đất, hy vọng nhặt nhạnh được ít đồ đạc còn sót lại. Tuy nhiên, khi nghe tin vỡ đập thủy điện, ông Đại và con rể đã lao đến nhà em trai và vội vã bế mẹ chạy lên đồi cách đó 100m. Sau đó, ông Đại mới nhớ đến người con trai Vọng Văn Đặng, 41 tuổi, bị mù hoàn toàn và cháu gái Vọng Thị Bảo Châu, 7 tuổi.

Ông Đại đã lộn lên núi, vừa chạy vừa gọi tên con cháu, và cuối cùng cũng tìm thấy họ. Nỗi lo lắng và bất an của ông Đại và người dân chỉ vơi đi khi chính quyền địa phương và cơ quan chức năng thông báo rằng thông tin vỡ đập thủy điện là sai sự thật.

Chủ tịch UBND xã Tam Thái, ông Lô Dương Khánh, cho biết thông tin sai sự thật về các công trình thủy điện đã khiến người dân trên địa bàn hoang mang và lo sợ. Chính quyền địa phương đã thông báo trên hệ thống mạng xã hội, nhưng nhiều người dân không tiếp nhận được thông tin này. Ông Khánh đề nghị cơ quan chức năng xử lý nghiêm hành vi tung tin đồn thất thiệt này, đặc biệt trong bối cảnh chính quyền và người dân đang nỗ lực khắc phục hậu quả đợt mưa lũ lịch sử này.

Liên quan đến vụ việc, Công an các xã Lương Sơn, Tương Dương và Mỹ Lý (tỉnh Nghệ An) đã triệu tập và đang củng cố hồ sơ 4 người có hành vi cung cấp và chia sẻ thông tin bịa đặt, gây hoang mang dư luận. Việc xử lý nghiêm các hành vi tung tin đồn thất thiệt sẽ giúp ngăn chặn sự lây lan của thông tin sai sự thật và bảo vệ quyền lợi của người dân.

Trong bối cảnh chính quyền và người dân đang nỗ lực khắc phục hậu quả đợt mưa lũ lịch sử này, việc giữ vững thông tin chính xác và kịp thời là rất quan trọng. Người dân cần phải tỉnh táo và không传播 thông tin chưa được kiểm chứng để tránh gây ra sự hoảng loạn không cần thiết.

Một bài đăng lan truyền trên mạng xã hội Threads ngày 16-7 đã gây chú ý khi tuyên bố rằng Giáo hoàng Leo XIV đề cử ca sĩ Taylor Swift, Tổng thống Volodymyr Zelensky và đầu bếp Jose Andres cho giải Nobel Hòa bình. Bài đăng này đã thu hút hơn 9.000 lượt thích và 48.600 lượt xem trên Threads. Tuy nhiên, qua kiểm chứng của các chuyên gia trang Snopes, thông tin này được xác định là sai sự thật.

Các bài đăng trên mạng xã hội thường đề cập đến một bài viết của kênh USAmidia, tuyên bố rằng Giáo hoàng đã công bố các đề cử giải Nobel Hòa bình cho ba người trên trong một bài phát biểu công khai tại Vatican. Bài viết này nêu thông tin chi tiết về đề cử của nữ ca sĩ Taylor Swift, bao gồm các khoản đóng góp từ thiện và sức ảnh hưởng văn hóa của cô.

Tuy nhiên, Snopes đã thực hiện tìm kiếm trên các công cụ tìm kiếm và không tìm thấy bất kỳ cơ quan truyền thông nào đưa tin về vấn đề này. Nếu Giáo hoàng đưa ra thông báo như vậy, Vatican và các cơ quan truyền thông quốc tế chắc chắn sẽ đưa tin.

Thêm vào đó, dòng thời gian cũng không chính xác. Hạn chót nộp đề cử cho giải Nobel Hòa bình năm 2025 là ngày 31-1, nhưng Giáo hoàng Leo XIV chỉ được bầu vào ngày 8-5. Do đó, Giáo hoàng Leo XIV không thể đề cử cho giải Nobel Hòa bình năm 2025.

Theo trang web chính thức của giải Nobel Hòa bình, không có ủy ban Nobel nào công bố tên của những người được đề cử, cả với giới truyền thông lẫn chính các ứng cử viên. Danh sách đầy đủ của những người được đề cử trong bất kỳ giải thưởng nào trong năm sẽ không được công bố trong 50 năm tới.

Trang Media Bias/Fact Check (Mỹ) đã đánh giá USAmidia là một nguồn tin đáng nghi ngờ với lượng thông tin thực tế rất thấp. USAmidia được mô tả như là một trang giải trí câu view, đăng tin giật gân và thường là tin sai sự thật, không được biên tập và thiếu minh bạch.

Media Bias/Fact Check cho biết một số tổ chức kiểm chứng sự thật đã vạch trần nhiều câu chuyện trên USAmidia, và trang tin này không đính chính khi những câu chuyện của họ bị chứng minh là sai sự thật.