Thế hệ trẻ Gen Z tại Việt Nam đang phải đối mặt với một thách thức lớn trong việc quản lý tài chính cá nhân. Một khảo sát gần đây về Chỉ số Khả năng Ổn định Tài chính 2025 của Sun Life Châu Á đã chỉ ra rằng Gen Z tại Việt Nam tụt hậu so với các thế hệ khác về cả sự tự tin lẫn sự chuẩn bị tài chính. Chỉ có 52% Gen Z cảm thấy an toàn về mặt tài chính, thấp hơn đáng kể so với 66% người thuộc nhóm Baby Boomer và 60% Millennials.

Một vấn đề đáng chú ý được rút ra từ khảo sát là Gen Z ít tìm kiếm sự hỗ trợ tài chính nhất. Có đến 28% Gen Z không hỏi ý kiến bất kỳ ai khi đưa ra quyết định tài chính, mặc dù họ đang rất cần sự hướng dẫn từ các nguồn đáng tin cậy. Điều này cho thấy sự thiếu thốn về mặt tư vấn và hỗ trợ tài chính chuyên nghiệp cho thế hệ trẻ.

Khảo sát cũng chỉ ra rằng người Việt có xu hướng tập trung vào nhu cầu ngắn hạn thay vì mục tiêu tài chính lâu dài. Có đến 93% người khảo sát cảm thấy chịu ảnh hưởng bởi lạm phát, trong đó 43% bị ảnh hưởng nghiêm trọng tới khả năng chi trả hàng tháng. Điều này dẫn đến việc chi tiêu hàng ngày trở thành ưu tiên hàng đầu với 58% người tham gia khảo sát, trong khi việc chuẩn bị cho nghỉ hưu chỉ xếp ở vị trí thứ 6 trong danh sách ưu tiên.

Tiết kiệm cho các khoản chi tiêu khẩn cấp đã vươn lên thành mục tiêu quan trọng thứ hai với 42% người lựa chọn. Tuy nhiên, thiếu kế hoạch dài hạn vẫn là một rào cản lớn cho sự ổn định tài chính. Hơn một nửa số người tham gia (52%) không có kế hoạch tài chính vượt quá 12 tháng, và chỉ 8% có tầm nhìn vượt mốc 10 năm.

Những con số này cho thấy một thách thức đáng lo ngại ở thế hệ trẻ Việt Nam, đặc biệt là Gen Z khi họ đơn độc trong các quyết định tài chính, thường không được tiếp cận các nguồn tư vấn chuyên nghiệp. Điều này đòi hỏi sự quan tâm và hỗ trợ từ các tổ chức tài chính cũng như gia đình và bạn bè để giúp Gen Z xây dựng sự ổn định tài chính lâu dài.

Trong bối cảnh này, việc cung cấp các chương trình giáo dục tài chính và tư vấn chuyên nghiệp cho Gen Z trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Các tổ chức tài chính cần đóng vai trò tích cực trong việc hỗ trợ thế hệ trẻ này thông qua các chương trình đào tạo và tư vấn về quản lý tài chính cá nhân.

Ngoài ra, gia đình và bạn bè cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ Gen Z. Bằng cách chia sẻ kinh nghiệm và kiến thức về quản lý tài chính, họ có thể giúp thế hệ trẻ này đưa ra quyết định tài chính thông minh và xây dựng kế hoạch tài chính dài hạn.

Tóm lại, việc quản lý tài chính cá nhân là một thách thức lớn đối với thế hệ trẻ Gen Z tại Việt Nam. Tuy nhiên, với sự hỗ trợ từ các tổ chức tài chính, gia đình và bạn bè, Gen Z có thể xây dựng sự ổn định tài chính lâu dài và đạt được mục tiêu tài chính của mình.

Ở tỉnh Thái Nguyên, một thế hệ trẻ năng động và sáng tạo đang nổi lên, không chỉ làm thay đổi bộ mặt nông thôn mà còn khẳng định vai trò quan trọng của mình trong thời đại số. Họ không còn là những “người đứng ngoài” trong tiến trình phát triển công nghệ, mà đã trở thành những người chủ động học hỏi và ứng dụng công nghệ để phát triển kinh tế, tăng thu nhập và góp phần xây dựng địa phương.

Anh Hứa Văn Thượng, một thanh niên ở xã Na Rì, là một trong những tấm gương tiêu biểu. Anh đã khởi nghiệp thành công với mô hình nuôi dúi, nhờ vào việc ứng dụng công nghệ. Sau khi xem các video trên YouTube, anh Thượng đã tự tìm hiểu và quyết định xây dựng trang trại nuôi dúi. Sau 6 năm, anh đã xây dựng được 2 nhà nuôi có diện tích 150m2, trang bị hệ thống làm mát, sưởi ấm và đo độ ẩm được cài đặt trên điện thoại thông minh để đảm bảo dúi phát triển trong điều kiện tốt.

Không chỉ dừng lại ở đó, anh Thượng còn xây dựng kênh bán hàng trên các nền tảng như Zalo Shop, Shopee, Tiktok Shop để mở rộng thị trường. Hiện nay, sản phẩm của anh đã xuất đến nhiều tỉnh, thành như Hà Nội, Quảng Ninh, Phú Thọ, Tuyên Quang, Bắc Ninh, Cao Bằng… Việc sử dụng công nghệ đã hỗ trợ rất nhiều trong chăn nuôi, đặc biệt trong việc quảng bá và giới thiệu sản phẩm. Thông qua kênh bán hàng, anh Thượng đã mở rộng được thị trường cho 2 sản phẩm gồm dúi thương phẩm và dúi giống.

Tỉnh Thái Nguyên đang trên đà trở thành một trung tâm chuyển đổi số năng động của khu vực Trung du miền núi phía Bắc, và thanh niên là lực lượng nòng cốt trong tiến trình này. Tỉnh đoàn Thái Nguyên đã triển khai nhiều chương trình giúp thanh niên tiếp cận và làm chủ công nghệ một cách chủ động và thực chất.

Một trong những hoạt động nổi bật là Tỉnh đoàn phối hợp với các sở, ban, ngành tổ chức chương trình tập huấn chuyển đổi số từ cơ bản đến nâng cao cho cán bộ đoàn cơ sở và thanh niên nông thôn. Ngoài ra, còn có các hoạt động về chuyển đổi số, liên hoan tuổi trẻ sáng tạo, cuộc thi khởi nghiệp sáng tạo… cho đoàn viên thanh niên nông thôn.

Tỉnh đoàn đã triển khai phong trào ‘Bình dân học vụ số’ với mục tiêu phổ cập kiến thức và kỹ năng số cho người dân theo tinh thần ‘không ai bị bỏ lại phía sau’ trong tiến trình chuyển đổi số. Các đội hình ‘Thanh niên tình nguyện chuyển đổi số’ đã được thành lập tại nhiều xã, phường để hướng dẫn người dân cài đặt và sử dụng dịch vụ công trực tuyến, thanh toán không dùng tiền mặt. Thanh niên còn hỗ trợ người dân đăng ký định danh điện tử VNeID, thực hiện các thủ tục hành chính mức độ 3, 4, giúp người dân tiết kiệm thời gian và chi phí.

Chị Phạm Thị Thu Hiền, Bí thư Tỉnh đoàn Thái Nguyên, cho biết: ‘Để đảm bảo người trẻ dùng công nghệ an toàn, Tỉnh đoàn lồng ghép tập huấn an toàn không gian mạng, tìm hiểu Luật An ninh mạng và bộ Quy tắc ứng xử trên mạng thông qua các hội thi trực tuyến, chuyên đề sinh hoạt đoàn, cũng như phối hợp các đơn vị tổ chức sân chơi tìm hiểu pháp luật số dành cho đoàn viên, học sinh.’