Thanh tra Chính phủ vừa ban hành kế hoạch thực hiện thanh tra chuyên đề đối với các công trình, dự án gặp khó khăn, vướng mắc, tiến độ chậm, tồn đọng lâu dài, hiệu quả thấp và có nguy cơ gây thất thoát, lãng phí. Kế hoạch này nhằm đánh giá tình hình thực hiện và hiệu quả của các dự án, đồng thời phát hiện những vướng mắc, tồn đọng để có biện pháp xử lý, khắc phục kịp thời.

Đặc biệt, tại tỉnh Lâm Đồng, có 30 dự án nằm trong diện bị thanh tra. Đáng chú ý, trong số này có dự án hồ chứa nước Đông Thanh và Khu nhà ở Thung lũng hoa. Đây là hai dự án được quan tâm đặc biệt do liên quan đến vấn đề sử dụng đất và tài nguyên tại địa phương.

Theo đó, việc thanh tra này sẽ tập trung vào việc đánh giá tình hình thực hiện và hiệu quả của các dự án, bao gồm việc sử dụng vốn đầu tư, tiến độ thực hiện, và các vấn đề liên quan đến đất đai, tài nguyên. Qua đó, giúp ngăn chặn và giảm thiểu tình trạng lãng phí, thất thoát vốn đầu tư trong các dự án.

Ngoài ra, thanh tra cũng sẽ đánh giá việc tuân thủ pháp luật và quy định về đầu tư, xây dựng, đất đai, và môi trường của các dự án. Việc này nhằm đảm bảo rằng các dự án được thực hiện đúng quy định và có hiệu quả cao.

Thông tin về kế hoạch thanh tra này đã được công bố công khai, nhằm đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm của các bên liên quan. Kết quả của thanh tra sẽ được công bố sau khi hoàn thành, và sẽ có các biện pháp xử lý, khắc phục kịp thời đối với các vấn đề được phát hiện.

Thanh tra Chính phủ sẽ thực hiện thanh tra chuyên đề đối với Dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh – Hà Đông, cùng với 7 dự án khác tại Bộ Xây dựng. Thông tin này được đưa ra trong bối cảnh Chính phủ đang nỗ lực tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra nhằm đánh giá tình hình thực hiện các dự án quan trọng trong lĩnh vực giao thông và xây dựng.

Theo kế hoạch, các dự án này sẽ được thanh tra nhằm đánh giá về tình hình thực hiện, tiến độ, hiệu quả sử dụng vốn, cũng như việc tuân thủ các quy định pháp luật về đầu tư, xây dựng và quản lý dự án. Việc thanh tra này cũng nhằm mục đích phát hiện những khó khăn, vướng mắc, chậm tiến độ, tồn đọng kéo dài, hiệu quả thấp, và nguy cơ gây thất thoát, lãng phí.

Dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh – Hà Đông, là một trong những dự án trọng điểm quốc gia, được triển khai từ năm 2011 với tổng mức đầu tư ban đầu là 8,7 tỷ USD, sau đó đã được điều chỉnh lên trên 18.000 tỷ đồng. Đường sắt đô thị này có chiều dài khoảng 13,5 km, kết nối các quận huyện của Hà Nội, dự kiến sẽ góp phần giảm tải giao thông và ô nhiễm môi trường.

Cùng với dự án đường sắt đô thị Cát Linh – Hà Đông, 7 dự án khác tại Bộ Xây dựng cũng sẽ được thanh tra, bao gồm các dự án quan trọng trong lĩnh vực giao thông và xây dựng như: Dự án xây dựng cao tốc và nâng cấp quốc lộ, các dự án đường sắt đô thị tại các thành phố lớn.

Quá trình thanh tra sẽ tập trung vào việc đánh giá tình hình triển khai thực hiện các dự án, việc tuân thủ các quy định về đầu tư, xây dựng và quản lý dự án, cũng như hiệu quả sử dụng vốn. Thông qua hoạt động thanh tra, Thanh tra Chính phủ sẽ kiến nghị các giải pháp nhằm cải thiện những tồn tại, hạn chế, và nguy cơ gây thất thoát, lãng phí, đảm bảo các dự án được thực hiện đúng tiến độ, hiệu quả và mục tiêu đề ra.

Việc thanh tra chuyên đề này cũng thể hiện nỗ lực của Chính phủ trong việc tăng cường quản lý và giám sát các dự án quan trọng quốc gia, nhằm đảm bảo hiệu quả và tính minh bạch trong sử dụng nguồn lực công.

Thanh tra Chính phủ sẽ tiến hành thanh tra bốn dự án thủy lợi lớn thuộc quản lý của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, bao gồm Dự án Quản lý nước Bến Tre Jica3, Dự án Hồ chứa nước Krông Pách Thượng tỉnh Đắk Lắk, Hồ chứa nước bản Mồng giai đoạn 1 tỉnh Nghệ An, và Công trình thủy lợi Hồ chứa nước Ia Mơr tỉnh Đắk Lắk. Đây là một trong những đợt thanh tra diện rộng trong nhiều năm, với mục tiêu làm rõ nguyên nhân chậm trễ, sai phạm nếu có, và kiến nghị giải pháp khắc phục, nhằm đưa các dự án nhanh chóng đi vào thực tế, tránh lãng phí tài nguyên và đất đai.

Việc thanh tra bắt đầu trong tháng 7 và kết luận thanh tra sẽ được ban hành trước ngày 25/9. Kết quả tổng hợp sẽ được Thanh tra Chính phủ báo cáo Thủ tướng vào đầu tháng 10. Cả bốn dự án đều là những dự án quy mô lớn, có tổng vốn đầu tư hàng nghìn tỷ đồng nhưng vướng mắc nhiều vấn đề, chậm tiến độ kéo dài.

Dự án Quản lý nước Bến Tre JICA-3 có tổng mức đầu tư 6.200 tỷ đồng từ vốn vay ODA của Chính phủ Nhật Bản, được Bộ Nông nghiệp và Môi trường phê duyệt điều chỉnh vào năm 2017. Dự án do Ban Quản lý Đầu tư và Xây dựng Thủy lợi 9 làm chủ đầu tư, phối hợp cùng Ban Quản lý Dự án Công trình Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bến Tre thực hiện công tác giải phóng mặt bằng. Dự án tiến hành xây dựng 8 cống lớn, tuy nhiên đến nay, chỉ mới hoàn thành 2 cống, còn lại 6 cống đang chậm triển khai.

Dự án Hồ chứa nước Krông Pách Thượng tại Đắk Lắk có tổng mức đầu tư 5.536 tỷ đồng, trong đó giai đoạn 1 là 4.415 tỷ đồng, giai đoạn 2 là 1.120 tỷ đồng. Dự án do Ban Quản lý đầu tư và xây dựng thủy lợi 9 làm chủ đầu tư, phối hợp với Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng các công trình giao thông và nông nghiệp phát triển nông thôn Đắk Lắk. Giai đoạn 1 đã hoàn thành và được khánh thành vào tháng 4 năm nay, với các hạng mục như cụm công trình đầu mối, hệ thống kênh chính Bắc và Nam, cấp nước tưới cho 14.900 ha đất nông nghiệp và nước sinh hoạt cho gần 73.000 người. Giai đoạn 2 đang triển khai hệ thống kênh cấp dưới theo kế hoạch, dự kiến sẽ hoàn thành trước 31/12/2026 theo quyết định phê duyệt dự án.

Dự án Hồ chứa nước Bản Mồng tại Nghệ An có tổng mức đầu tư ban đầu 4.455 tỷ đồng, sau điều chỉnh vào năm 2023 tăng lên 5.552 tỷ đồng. Dự án được khởi công từ năm 2010, do Ban Quản lý đầu tư và xây dựng thủy lợi 4 làm chủ đầu tư hợp phần cụm công trình đầu mối, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Nghệ An phụ trách hợp phần bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Đây là dự án đa mục tiêu với dung tích hồ 225 triệu m³, cung cấp nước tưới cho gần 19.000 ha đất nông nghiệp, phục vụ sinh hoạt, phát triển thủy điện và điều tiết lũ. Tuy nhiên, đến nay công tác giải phóng mặt bằng vẫn chưa hoàn tất với khoảng 226 ha còn vướng mắc, liên quan tới gần 80 hộ dân.

Dự án Hồ chứa nước Ia Mơr (ở Đắk Lắk và Gia Lai) được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt từ năm 2005 với tổng vốn đầu tư hơn 1.263 tỷ đồng. Đến năm 2015, dự án điều chỉnh xuống hơn 1.160 tỷ đồng, tuy nhiên tình hình cũng không khả quan hơn. Dự án do Ban Quản lý đầu tư và xây dựng thủy lợi 8 làm chủ đầu tư, phần giải phóng mặt bằng giao cho UBND tỉnh Gia Lai và Đắk Lắk thực hiện. Mặc dù hệ thống kênh dẫn nước từ tỉnh Gia Lai về tỉnh Đắk Lắk cơ bản đã hoàn thành, đã đảm bảo cung cấp nước cho 9.200 ha, nhưng trong quá trình địa phương thực hiện đền bù đã phát sinh sai phạm nghiêm trọng.

Thương mại điện tử đang ngày càng trở thành một phần quan trọng của nền kinh tế, nhưng việc quản lý thuế trong lĩnh vực này đang gặp nhiều thách thức. Theo báo cáo của Thanh tra Chính phủ, nhiều cá nhân và tổ chức kinh doanh trên các nền tảng thương mại điện tử như Google, Facebook, YouTube, Zalo… nhưng không đăng ký mã số thuế. Tình trạng này đã dẫn đến thất thu thuế, do thiếu các quy định kiểm soát dòng thanh toán.

Để khắc phục vấn đề này, Thanh tra Chính phủ đã đề nghị Bộ Tài chính bổ sung các cơ chế giám sát, kiểm tra việc kê khai và nộp thuế đối với tổ chức, cá nhân kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử hoặc mạng xã hội. Bộ Tài chính đã phản hồi và cho biết rằng Luật số 56/2024/QH15 quy định, đối với hoạt động kinh doanh thương mại điện tử và các dịch vụ số được thực hiện bởi nhà cung cấp nước ngoài, họ phải trực tiếp hoặc ủy quyền đăng ký, khai và nộp thuế tại Việt Nam.

Đối với các hộ và cá nhân kinh doanh trên nền tảng thương điện tử, tổ chức là nhà quản lý sàn giao dịch thương mại điện tử hoặc nền tảng số có chức năng thanh toán, bất kể trong hay ngoài nước đều phải thực hiện khấu trừ, nộp thuế thay và kê khai số thuế đã khấu trừ. Bộ Tài chính cũng đề xuất quy định bắt buộc ‘các chủ thể kinh doanh thương mại điện tử xuyên biên giới phải thực hiện thanh toán qua cổng thanh toán chuyên biệt’. Biện pháp này sẽ giúp kiểm soát thông tin giao dịch, từ đó hạn chế thất thu thuế trong môi trường số.

Ủy ban nhân dân TP. Hà Nội cũng kiến nghị Bộ Tài chính bổ sung quy định hộ kinh doanh bắt buộc phải đăng ký tài khoản ngân hàng/giao dịch điện tử phục vụ riêng cho hoạt động kinh doanh. Thông qua tài khoản giao dịch riêng, cơ quan quản lý có thể kiểm soát dòng tiền thuận tiện hơn.

Về kết quả thu thuế, Tổng thu thuế từ các tổ chức, cá nhân có hoạt động thương mại điện tử trong giai đoạn 2022-2024 đạt khoảng 296.000 tỷ đồng. Riêng 6 tháng đầu năm 2025, số thu từ khu vực này đạt 98.000 tỷ đồng, tăng 58% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, 163 nhà cung cấp nước ngoài đã đăng ký thuế, kê khai và nộp thuế qua Cổng thông tin điện tử với tổng số tiền là 5,7 nghìn tỷ đồng, tăng 41% so với cùng kỳ; 88,6 nghìn tỷ đồng tiền thuế đến từ gần 93.000 tổ chức, cá nhân có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử; số tiền thuế đã nộp từ 130 nghìn hộ, cá nhân kinh doanh thực hiện đăng ký thuế, khai thuế, nộp thuế trên Cổng thông tin điện tử là gần 1,7 nghìn tỷ đồng. Cuối cùng, số thuế thu được từ 752.176 trường hợp là cá nhân, hộ kinh doanh có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử với là gần 1,5 nghìn tỷ đồng.

Tổng quan, việc quản lý thuế trong lĩnh vực thương mại điện tử đang được chú trọng và cải thiện. Tuy nhiên, vẫn cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý và doanh nghiệp để đảm bảo việc kê khai và nộp thuế đúng quy định. Đề xuất của Bộ Tài chính và Ủy ban nhân dân TP. Hà Nội nhằm mục đích tăng cường kiểm soát dòng tiền và hạn chế thất thu thuế trong môi trường số.