Alisa Phạm, một cái tên đã trở nên quen thuộc trong cộng đồng giáo dục quốc tế, chuẩn bị làm nên lịch sử khi trở thành du học sinh Việt Nam trẻ tuổi nhất nhận bằng cử nhân trong lịch sử giáo dục New Zealand. Ở tuổi 15, cô bé này đã hoàn thành chương trình cử nhân ngành nghiên cứu truyền thông tại Trường Đại học Công nghệ Auckland (AUT) và hiện đang theo đuổi hai chương trình thạc sĩ đồng thời.

Thành tích đáng kinh ngạc của Alisa Phạm không dừng lại ở đó. Dự kiến, cô sẽ hoàn thành chương trình thạc sĩ ngành nghiên cứu triết học về trí tuệ nhân tạo (AI) tại AUT vào cuối năm nay và thạc sĩ ngành tâm lý học của ĐH Harvard (Mỹ) vào năm 2026. Những thành tựu học thuật ấn tượng này đã giúp Alisa Phạm trở thành người Việt duy nhất được vinh danh trong top 100 Thần đồng trẻ toàn cầu 2025 (Global Child Prodigy Awards – GCPA 2025) trong lĩnh vực giáo dục.

Không chỉ tập trung vào việc học, Alisa Phạm còn đang nghiên cứu về AI, tâm lý học, truyền thông và an ninh mạng. Cô cũng đóng vai trò là trợ lý nghiên cứu cùng giảng viên Jennie Watts tại AUT. Đối với Alisa Phạm, việc học tập và phân tích mọi khía cạnh của cuộc sống là một quá trình liên tục. Cô luôn đặt câu hỏi đa chiều, phản biện và tìm ra giải pháp mới để ứng dụng kiến thức vào quá trình học tập lẫn sinh hoạt hàng ngày.

Với mong muốn chia sẻ kinh nghiệm và kỹ năng của mình với các bạn học sinh đồng trang lứa trong nước, Alisa Phạm đã kiến tạo Ozone Points – một nền tảng trực tuyến giúp trẻ em, phụ huynh và mọi người tiếp cận, tham gia đăng ký trồng cây, giữ gìn môi trường thiên nhiên và góp phần hạn chế tình trạng biến đổi khí hậu toàn cầu.

Alisa Phạm tin rằng sức mạnh lớn nhất của chúng ta là đoàn kết và thấu hiểu lẫn nhau để hướng tới tương lai bền vững và hạnh phúc cho tất cả mọi người. Cô muốn theo đuổi việc học tập suốt đời và không ngừng phát triển. Với tinh thần đó, Alisa Phạm sẽ tiếp tục là một hình tượng truyền cảm hứng cho nhiều bạn trẻ trên toàn thế giới.

Đến đây, chúng ta có thể thấy rõ ràng rằng Alisa Phạm không chỉ là một thần đồng học thuật mà còn là một cá nhân có trách nhiệm xã hội và tầm nhìn dài hạn. Những dự án và hoạt động của cô không chỉ thể hiện khả năng học tập vượt trội mà còn cho thấy tinh thần trách nhiệm và mong muốn đóng góp cho cộng đồng.

Thông qua các hoạt động và dự án của mình, Alisa Phạm cũng hy vọng có thể truyền cảm hứng và chia sẻ những phương pháp học tập, sự độc lập trong tư duy cũng như những kỹ năng mềm cần thiết để thành công trong thế kỷ 21. Đây chắc chắn sẽ là một hành trình đáng theo dõi và đáng được ủng hộ trong thời gian tới.

Nhiều phụ huynh hiện nay thường lo lắng khi con mình không thích dọn dẹp và để giường ngủ bừa bộn. Tuy nhiên, các nghiên cứu tâm lý gần đây đã chỉ ra rằng sự bừa bộn có thể có tác động tích cực đến sự sáng tạo của trẻ. Một nghiên cứu được thực hiện bởi nhà tâm lý học Vohs vào năm 2023 đã chỉ ra rằng những người ở trong môi trường bừa bộn có khả năng sáng tạo cao hơn 30% so với những người ở trong môi trường gọn gàng.

Cụ thể, nghiên cứu này đã yêu cầu 48 người tham gia liệt kê những công dụng sáng tạo của quả bóng bàn trong một căn phòng ‘gọn gàng’ hoặc ‘bừa bộn’. Kết quả cho thấy số lượng và chất lượng ý tưởng sáng tạo do nhóm phòng bừa bộn đề xuất cao hơn đáng kể. Ngoài ra, một nghiên cứu mở rộng khác cũng chỉ ra rằng những người có giường bừa bộn đánh giá khả năng sáng tạo của mình cao hơn 50% so với những người có giường gọn gàng. Điều này cho thấy rằng môi trường hỗn loạn có thể trực tiếp thúc đẩy tư duy phân kỳ, cho phép mọi người thoát khỏi khuôn khổ trong thời gian ngắn và có khả năng liên tưởng tự do.

Về cơ bản, một môi trường hỗn loạn truyền đi các tín hiệu ‘ngẫu nhiên’, và các tín hiệu ngẫu nhiên trong một môi trường hỗn loạn kích thích mạng lưới tư duy của con người. Ví dụ, kích thích tư duy sáng tạo, tư duy số không,… Tư duy từ con số không bắt nguồn từ khái niệm lập ngân sách từ con số không vào những năm 1970. Nó đề cập đến một cách suy nghĩ xem xét lại các vấn đề từ đầu bằng cách thoát khỏi khuôn khổ và kinh nghiệm hiện có. Cách suy nghĩ này ủng hộ việc gạt bỏ dữ liệu lịch sử và khuôn khổ hiện có và tái cấu trúc bản chất của thông tin hiện có. Mục đích của chế độ tư duy này là tìm kiếm sự đổi mới.

Ba đặc điểm của tư duy từ con số không là thiết lập lại từ đầu, định hướng mục tiêu và đột phá sáng tạo. Một môi trường hỗn loạn về cơ bản là một sự thiết lập lại, khiến các quy tắc và môi trường có trật tự trở nên ngẫu nhiên, cho phép mọi người tìm ra các giải pháp mới trong sự hỗn loạn. Con đường cơ bản của sự sáng tạo do sự hỗn loạn mang lại là môi trường định hình lại các mô hình nhận thức thông qua tính dẻo của não.

Rối loạn làm suy yếu cảm giác kiểm soát và kích hoạt mạng lưới chế độ mặc định/ACC của vỏ não vành trước DMN, do đó thúc đẩy các mối liên kết không liên quan từ xa và giải phóng tư duy khác biệt và sáng tạo của mọi người. Tuy nhiên, mọi thứ đều quá mức, và trong khi sự hỗn loạn phá vỡ sự cân bằng mang đến những ý tưởng tuyệt vời, nó cũng đi kèm với một số ‘rủi ro’ nhất định.

Ví dụ, một loạt hiệu ứng cửa sổ vỡ xuất hiện trong tâm lý học. Khi con người ở trong môi trường hỗn loạn trong thời gian dài, chức năng thùy trước trán của họ sẽ bị ức chế. Ngoài ra, môi trường lộn xộn sẽ làm tăng quá tải cảm giác ở một mức độ nhất định, làm tăng mức cortisol của một người, ức chế trạng thái thư giãn cần thiết cho tư duy sáng tạo và không có lợi cho tư duy phân kỳ.

Tóm lại, sự bừa bộn trong phòng sẽ có tác động đa chiều đến con người, vừa có lợi vừa có hại. Chúng ta cũng nên có thái độ biện chứng khi xem xét kết luận, bởi vì không bao giờ có một câu trả lời chuẩn mực cho việc làm thế nào để đạt được sự sáng tạo. Tìm hiểu thêm về nghiên cứu này và các ứng dụng của nó trong thực tế.