Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng đã nhấn mạnh sứ mệnh và vai trò quan trọng của Đảng bộ Ngân hàng Vietcombank trong Đại hội Đại biểu lần thứ V nhiệm kỳ 2025-2030. tại đại hội, ông đề nghị Vietcombank cần nỗ lực phấn đấu với tinh thần không chỉ đạt được thành công như một doanh nghiệp mà còn đóng góp vào sự gia tăng tài sản và uy tín quốc gia.

Đánh giá cao những thành tích của Vietcombank trong nhiệm kỳ 2020-2025, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng cho biết tổng tài sản của Vietcombank đã vượt mốc 2,2 triệu tỷ đồng, tăng 1,8 lần so với đầu nhiệm kỳ. Dư nợ tín dụng đạt gần 1,6 triệu tỷ đồng, tăng trưởng vượt mức trung bình toàn ngành. Đặc biệt, tỷ lệ nợ xấu luôn được kiểm soát ở mức thấp dưới 1%, tỷ lệ bao phủ nợ xấu đạt mức cao nhất hệ thống khoảng 213%. Trong giai đoạn 2020-2025, Vietcombank là ngân hàng đóng góp lớn nhất cho ngân sách nhà nước với hơn 62.000 tỷ đồng và là ngân hàng có vốn điều lệ cao nhất trong các tổ chức tín dụng (83.600 tỷ đồng) sau 2 lần tăng vốn.

Phó Thủ tướng cũng chỉ ra một số tồn tại, hạn chế như rủi ro trong hoạt động tín dụng vẫn còn tiềm ẩn tại một số đơn vị; cơ cấu thu nhập chưa thực sự bền vững và tương xứng với tiềm năng, vị thế của một ngân hàng hàng đầu; tốc độ chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ chưa thực sự tạo ra đột phá.

Để hoàn thành mục tiêu trong nhiệm kỳ 2025-2030, Phó Thủ tướng đề nghị Đảng bộ Ngân hàng Vietcombank tập trung vào công tác xây dựng Đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của toàn Đảng bộ. Ông yêu cầu Vietcombank tiếp tục giữ vững vai trò ‘sếu đầu đàn’, dẫn dắt và tiên phong hiện thực hóa các mục tiêu phát triển quốc gia.

Phó Thủ tướng cũng đề nghị Vietcombank chú trọng vào việc điều hành chính sách tín dụng một cách chủ động, linh hoạt, có trọng tâm, trọng điểm, hướng dòng vốn vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, các lĩnh vực ưu tiên, các động lực tăng trưởng mới như kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn.

Ông mong muốn Vietcombank sẽ trở thành một trong 200 tập đoàn tài chính lớn nhất thế giới và nằm trong 700 doanh nghiệp niêm yết lớn nhất thế giới, góp phần vào sự phát triển bền vững và nâng cao vị thế của nền kinh tế Việt Nam trên trường quốc tế.

Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam (MSB) vừa chính thức công bố Khung Tài chính Bền vững (Sustainable Finance Framework – SFF), đánh dấu một bước tiến quan trọng trong lộ trình phát triển bền vững của ngân hàng. Khung tài chính này được xây dựng với sự hỗ trợ kỹ thuật từ Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC), thành viên của Nhóm Ngân hàng Thế giới (The World Bank Group).

Mới đây, S&P Global Ratings, một tổ chức xếp hạng tín nhiệm toàn cầu, đã đưa ra ý kiến độc lập (SPO) cho SFF của MSB. SFF của MSB được phát triển dựa trên và hoàn toàn phù hợp với các nguyên tắc được ban hành bởi Hiệp hội Thị trường Vốn Quốc tế (ICMA), Hiệp hội Thị trường cho vay (LMA), Hiệp hội Thị trường cho vay châu Á Thái Bình Dương (APLMA) và Hiệp hội Giao dịch và Hợp vốn cho vay (LSTA).

Theo khung tài chính này, nguồn vốn huy động từ mỗi khoản đi vay/trái phiếu xanh, xã hội hoặc bền vững của MSB sẽ được sử dụng để tài trợ hoặc tái tài trợ cho các tài sản và dự án đủ điều kiện thuộc 8 lĩnh vực xanh, 5 mục tiêu xã hội hoặc kết hợp lĩnh vực xanh và xã hội. Điều này giúp thúc đẩy Chương trình Nghị sự 2030 của Liên Hợp quốc, bao gồm 17 mục tiêu Phát triển bền vững (SDG), đồng thời đóng góp vào việc đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, phù hợp với cam kết của Chính phủ Việt Nam.

SFF của MSB được cấu trúc với 4 nội dung cốt lõi, bao gồm lựa chọn các tài sản/dự án có mục đích sử dụng vốn phù hợp với các tiêu chí đủ điều kiện; quy trình đánh giá và lựa chọn tài sản/dự án; cách thức quản lý nguồn vốn huy động; và công tác báo cáo, bao gồm báo cáo phân bổ và báo cáo tác động môi trường.

MSB đặt mục tiêu trọng yếu là phát triển cơ hội mới trong các lĩnh vực xanh như năng lượng tái tạo, sử dụng năng lượng hiệu quả, giao thông vận tải sạch, công trình xanh, quản lý nước và nước thải bền vững, chống biến đổi khí hậu… Bên cạnh đó, các dự án xã hội cũng được chú trọng như tài chính toàn diện, hỗ trợ về y tế, giáo dục, bình đẳng giới và nhà ở có giá phải chăng.

Theo đánh giá của S&P Global Ratings, MSB đang cho thấy những bước đi hiệu quả trong việc tập trung đầu tư vào các hoạt động hỗ trợ quá trình chuyển đổi xanh, góp phần giải quyết các thách thức môi trường cấp bách tại Việt Nam như phát thải khí nhà kính và ô nhiễm.

Một điểm mạnh của MSB là thuộc số ít ngân hàng tại Việt Nam áp dụng các chuẩn tính toán của Hiệp hội Kế toán Carbon trong ngành Tài chính (PCAF) để đo lường lượng khí thải từ hoạt động cho vay thuộc phạm vi 3 (Scope 3 financed emissions). Việc hợp tác với các đối tác tư vấn để tính toán phát thải từ toàn bộ hoạt động của ngân hàng là bước đi tiên phong trên thị trường, thể hiện mức độ cam kết vượt trội của MSB trong việc quản lý rủi ro khí hậu so với thông lệ trong khu vực.

S&P Global Ratings cũng ghi nhận rằng hiện tại SFF của MSB không có điểm yếu trong các hoạt động phát triển bền vững. Đây là cơ sở để MSB nâng cao vị thế và uy tín với các nhà đầu tư quốc tế.

Khung Tài chính Bền vững của MSB không chỉ là công cụ nền tảng huy động vốn mà còn giúp định hướng chiến lược trong hoạt động cấp tín dụng, thúc đẩy ngân hàng và khách hàng cùng hướng tới tăng trưởng xanh, giảm thiểu rủi ro môi trường – xã hội, đồng thời góp phần cân bằng giữa mục tiêu kinh tế và lợi ích cộng đồng.

Trong những năm gần đây, MSB luôn coi phát triển bền vững là một hoạt động trọng tâm của ngân hàng. Về mặt quản trị rủi ro, năm 2023, MSB đã áp dụng Hệ thống Quản lý Môi trường và Xã hội (ESMS) trên toàn bộ danh mục cho vay. ESMS và công tác báo cáo của MSB phù hợp với các quy định pháp lý trong nước và tích hợp các tiêu chuẩn hoạt động quốc tế.

Với việc công bố Khung Tài chính Bền vững, MSB không chỉ tăng cường năng lực huy động vốn xanh – xã hội trên thị trường tài chính trong và ngoài nước mà còn khẳng định vai trò tiên phong trong việc lan tỏa xu thế phát triển bền vững tại Việt Nam, hướng đến hiện thực hóa các mục tiêu quốc gia về tăng trưởng xanh và ứng phó với biến đổi khí hậu.

Vai trò của các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) trong nền kinh tế Việt Nam là không thể phủ nhận. Các DNNVV đóng góp khoảng 45% vào Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) và tạo việc làm cho tới 60% lực lượng lao động. Tuy nhiên, thực trạng tài chính bền vững cho DNNVV tại Việt Nam vẫn còn nhiều thách thức cần vượt qua.

Một trong những hạn chế lớn mà DNNVV gặp phải là khó khăn trong việc tiếp cận nguồn tài chính bền vững. Hiện chỉ có dưới 9% DNNVV có thể tiếp cận tài chính bền vững, trong khi tín dụng xanh trên toàn thị trường chỉ chiếm khoảng 4,5% tổng dư nợ. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết là phải có các giải pháp phù hợp để tháo gỡ khó khăn này.

Các chuyên gia đề xuất việc xây dựng một khung chính sách toàn diện với 4 trụ cột chính để hỗ trợ DNNVV tiếp cận tài chính bền vững hiệu quả hơn. Bốn trụ cột này bao gồm: Hoàn thiện khung pháp lý để tạo môi trường kinh doanh thuận lợi; Cải cách tài chính nhằm đa dạng hóa nguồn vốn; Nâng cao năng lực cho DNNVV để đáp ứng yêu cầu của nhà tài trợ; Phát triển hạ tầng thị trường để kết nối DNNVV với các nguồn tài chính.

Thực trạng cho thấy, tỷ lệ DNNVV tiếp cận tín dụng ngân hàng đã giảm từ 32% vào năm 2019 xuống chỉ còn 28% vào năm 2023. Bên cạnh đó, tín dụng xanh tại Việt Nam chỉ chiếm 4,5% tổng dư nợ tín dụng, thấp hơn nhiều so với các nước trong khu vực. Điều này cho thấy cần có các biện pháp thúc đẩy để giúp DNNVV tiếp cận tốt hơn với tín dụng xanh và tài chính bền vững.

Có ba rào cản chính được xác định là nguyên nhân hạn chế sự tham gia của DNNVV vào tài chính bền vững. Thứ nhất, nhiều DNNVV thiếu kiến thức về các yếu tố môi trường, xã hội và quản trị (ESG). Thứ hai, sự không nhất quán trong thực thi chính sách giữa các địa phương gây khó khăn cho DNNVV. Thứ ba, sự khan hiếm các sản phẩm tài chính phù hợp với nhu cầu của DNNVV cũng là một trở ngại lớn.

Trước những thách thức này, một số giải pháp đã được đề xuất dựa trên kinh nghiệm quốc tế và thực tiễn tại Việt Nam. Các giải pháp này tập trung vào việc hoàn thiện khung pháp lý, cải cách khu vực tài chính, nâng cao năng lực cho DNNVV và phát triển hạ tầng thị trường. Việc triển khai đồng bộ các giải pháp này được kỳ vọng sẽ thúc đẩy việc huy động tài chính bền vững cho DNNVV, từ đó tăng cường tỷ lệ tiếp cận tín dụng xanh.

Không chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ tài chính, các giải pháp này còn đóng vai trò quan trọng trong việc giúp Việt Nam chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng toàn diện và trung hòa carbon. Đây không chỉ là một chính sách tài chính thuần túy mà còn là nền tảng chiến lược cho sự phát triển bền vững của đất nước trong tương lai.

Chính vì vậy, việc chú trọng và triển khai hiệu quả các giải pháp hỗ trợ DNNVV tiếp cận tài chính bền vững không chỉ giúp khu vực doanh nghiệp này phát triển mà còn đóng góp vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế Việt Nam.

…

Thị trường chứng khoán Việt Nam gần đây đã chứng kiến sự tăng trưởng đột ngột trước đề xuất mới của Bộ Tài chính về Luật Thuế Thu nhập cá nhân sửa đổi. Một trong những đề xuất đáng chú ý nhất là mức thuế suất 20% trên thu nhập từ bán chứng khoán sau khi trừ giá mua và chi phí. Đây không phải là một phương án mới, vì nó đã được quy định trong Luật Thuế TNCN năm 2007, nhưng do có những vướng mắc trong quá trình thực thi, từ năm 2015, luật thuế đã thống nhất chuyển sang phương pháp đơn giản: thu thuế 0,1% trên giá trị mỗi lần giao dịch.

Vậy việc áp thuế mới sẽ có tác động thế nào đến thị trường? Liệu thị trường tài chính Việt Nam có thể sớm “đi bằng hai chân” với ngân hàng và chứng khoán một cách vững chắc hay không, trong khi chính sách thuế có nguy cơ làm chùn bước của thị trường chứng khoán? Đề xuất thuế 20% trên lãi chứng khoán đã tạo ra những luồng ý kiến trái chiều trong giới đầu tư và chuyên gia. Một mặt, nhiều ý kiến ủng hộ vì cho rằng đây là một bước tiến văn minh, đảm bảo công bằng thu nhập giữa chứng khoán với các nguồn thu khác.

Ở chiều ngược lại, không ít chuyên gia và nhà đầu tư lo ngại rằng đánh thuế trực tiếp trên lợi nhuận sẽ làm giảm sức hấp dẫn của chứng khoán Việt Nam. Sự thay đổi đột ngột này có thể giảm động lực giao dịch, đặc biệt ở nhà đầu tư ngắn hạn. Thị trường tài chính Việt Nam đang đối mặt với hai thái cực: trong khi thị trường tiền tệ phát triển mạnh mẽ với hệ thống ngân hàng thương mại đóng vai trò quan trọng trong việc cung ứng vốn cho nền kinh tế, thì thị trường vốn vẫn còn hạn chế.

Người Việt Nam hầu như ai cũng sở hữu ít nhất một tài khoản ngân hàng, nhưng tỷ lệ người dân đầu tư chứng khoán còn rất khiêm tốn. Hiện cả nước có khoảng 10 triệu tài khoản chứng khoán, tương đương 10% dân số. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, nhưng một yếu tố quan trọng là thói quen và tâm lý của nhà đầu tư cá nhân. Từ trước đến nay, người dân gửi tiết kiệm ngân hàng vừa an toàn, lãi suất ổn định lại không phải đóng thuế thu nhập cá nhân trên tiền lãi.

Nếu chính sách thuế chứng khoán mới được thông qua như đề xuất hiện nay, mặc dù có thể giúp thị trường chứng khoán Việt Nam tiệm cận gần hơn với các thông lệ quốc tế, nhưng cục diện so sánh giữa kênh đầu tư và kênh tiết kiệm ngân hàng sẽ thay đổi đáng kể. Giả sử lãi suất tiền gửi tiết kiệm duy trì không chịu thuế, còn đầu tư chứng khoán phải chịu thuế 20% trên phần lãi, thì ưu thế lợi nhuận sau thuế nghiêng hẳn về gửi tiết kiệm trong nhiều trường hợp.

Đề xuất thuế chứng khoán 20% trên phần lãi đang đặt thị trường tài chính Việt Nam trước một ngưỡng cửa lựa chọn quan trọng. Một mặt, chính sách thuế mới hứa hẹn tính công bằng và tiệm cận thông lệ quốc tế. Mặt khác, nếu không thận trọng, nó có thể trở thành bước lùi cho mục tiêu phát triển thị trường vốn. Để làm được điều này, các cơ quan quản lý nên tính đến lộ trình thực hiện phù hợp. Đặc biệt, có thể xem xét miễn hoặc giảm thuế cho một số sản phẩm cần khuyến khích, chẳng hạn như quỹ đầu tư dài hạn, đặc biệt là quỹ mở trái phiếu.

Tóm lại, câu chuyện thuế chứng khoán 20% không chỉ là bài toán thu ngân sách, mà còn là phép thử đối với tầm nhìn phát triển thị trường tài chính Việt Nam. Một quyết sách nếu thiếu cân bằng có thể khiến thị trường mãi “đi khập khiễng” với “chiếc chân” ngân hàng quá tải. Chính vì vậy, các cơ quan quản lý cần cân nhắc kỹ lưỡng và tìm ra giải pháp phù hợp để phát triển thị trường tài chính một cách bền vững.