Chính phủ vừa ban hành bốn Nghị định quan trọng nhằm hướng dẫn chi tiết các nội dung cốt lõi của Luật Cán bộ, công chức. Các Nghị định này bao gồm: Nghị định số 170/2025/NĐ-CP về tuyển dụng, sử dụng và quản lý công chức; Nghị định số 171/2025/NĐ-CP về đào tạo, bồi dưỡng công chức; Nghị định số 172/2025/NĐ-CP về xử lý kỷ luật cán bộ, công chức; và Nghị định số 173/2025/NĐ-CP về hợp đồng thực hiện nhiệm vụ công chức. Những văn bản này sẽ tạo nền tảng cho việc đổi mới toàn diện nền công vụ.

Theo Nghị định số 170/2025/NĐ-CP, việc tuyển dụng công chức sẽ được thực hiện thông qua thi tuyển tương ứng với vị trí việc làm tuyển dụng. Nghị định này cũng quy định về việc bố trí, thay đổi vị trí việc làm và xếp ngạch công chức theo vị trí việc làm. Đặc biệt, Nghị định đã bỏ thi nâng ngạch, thay vào đó, công chức sẽ được đánh giá dựa trên kết quả công việc, phẩm chất và năng lực thực tế. Điều này thể hiện sự thay đổi căn bản trong cách tiếp cận quản lý công chức, hướng tới việc đánh giá và phát triển năng lực của công chức một cách toàn diện.

Nghị định số 171/2025/NĐ-CP quy định về đào tạo, bồi dưỡng công chức, với các nguyên tắc như căn cứ vào vị trí việc làm, tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ và trí tuệ nhân tạo trong đào tạo, bồi dưỡng. Nghị định này cũng đề cao trách nhiệm của công chức trong tự nghiên cứu và lựa chọn chương trình bồi dưỡng phù hợp. Qua đó, công chức sẽ được trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết để đáp ứng yêu cầu của vị trí việc làm và đóng góp vào sự phát triển của tổ chức.

Nghị định số 172/2025/NĐ-CP quy định về xử lý kỷ luật cán bộ, công chức, lược bỏ hai hình thức kỷ luật gồm ‘Hạ bậc lương’ và ‘Giáng chức’. Nghị định này cũng quy định về các trường hợp loại trừ kỷ luật, miễn kỷ luật hoặc giảm nhẹ, tăng nặng mức kỷ luật. Việc điều chỉnh này hướng tới đảm bảo tính công bằng và nhân đạo trong xử lý kỷ luật, đồng thời tạo cơ hội cho công chức khắc phục và phát triển.

Nghị định số 173/2025/NĐ-CP quy định về hợp đồng thực hiện nhiệm vụ công chức, cho phép ký hợp đồng lao động, hợp đồng dịch vụ để thực hiện một hoặc một số nhiệm vụ của công chức. Đây là cơ chế mới để thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao và tạo sự linh hoạt trong việc quản lý và sử dụng nhân sự. Qua đó, các tổ chức có thể tận dụng được năng lực và chuyên môn của người lao động để thực hiện các nhiệm vụ quan trọng.

Với những nội dung đổi mới mạnh mẽ này, bốn Nghị định vừa được ban hành sẽ tạo nền tảng quan trọng cho việc tái cấu trúc nền công vụ theo hướng chuyên nghiệp, năng động, minh bạch và hiệu quả. Các Nghị định này sẽ góp phần xây dựng một nền hành chính hiện đại, phục vụ tốt hơn cho nhu cầu của người dân và yêu cầu phát triển của đất nước.

Luật Cán bộ, công chức số 80/2025/QH15 chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2025, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong cải cách hành chính và quản lý công vụ tại Việt Nam. Luật này đặt nền móng cho một nền công vụ hiện đại, minh bạch và hiệu quả, với nhiều thay đổi mang tính cải cách sâu rộng.

Một trong những nội dung trọng tâm của Luật là thay đổi căn bản cách thức quản lý công chức, đặc biệt là việc chuyển trọng tâm từ quản lý theo ‘ngạch’ sang quản lý theo ‘vị trí việc làm’. Điều này giúp cá nhân hóa vị trí việc làm của từng cán bộ, công chức, tạo ra sự khác biệt và khắc phục tình trạng cào bằng như trước đây. Luật Cán bộ, công chức số 80/2025/QH15 lấy vị trí việc làm làm trung tâm, bỏ quy định thi nâng ngạch và thay vào đó là cơ chế bố trí vào vị trí việc làm phù hợp với năng lực và sở trường của từng người.

Việc đánh giá công chức theo KPI (Chỉ số hiệu suất) gắn với vị trí việc làm là một bước tiến quan trọng trong cải cách hành chính. Điều này khuyến khích đề cao trách nhiệm, nâng cao chất lượng công vụ của mỗi cán bộ, công chức và góp phần tinh gọn bộ máy. Tuy nhiên, để đảm bảo việc đánh giá thực chất, công khai, minh bạch và chính xác, cần dựa vào các tiêu chí khách quan, khoa học.

Liên quan đến vấn đề thu hút nhân tài, Luật mới cũng nhấn mạnh đến việc thu hút nhân tài và nguồn nhân lực chất lượng cao. Luật quy định chính sách đối với hai nhóm đối tượng, gồm: nhóm đối tượng thu hút vào khu vực công áp dụng đối với nguồn nhân lực chất lượng cao và nhóm đối tượng là người có tài năng trong hoạt động công vụ. Bổ sung trách nhiệm của Nhà nước trong việc bố trí ngân sách hằng năm để thể chế hóa chủ trương của Đảng về chính sách thu hút, trọng dụng nhân tài.

Lawyer, giảng viên Đại học Luật TP.HCM – thạc sĩ Nguyễn Thành Long cho rằng luật mới có nhiều điểm mới, tiến bộ, trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động quản lý cán bộ, công chức trong hệ thống chính quyền.

Liên quan đến trách nhiệm của cán bộ, công chức trong thực hiện nhiệm vụ được giao, luật quy định các nguyên tắc trong quản lý, sử dụng công chức và quy định đối tượng công chức áp dụng.

Lawskey nhấn mạnh một điểm đáng chú ý là Luật Cán bộ, công chức số 80/2025/QH15 đã có bước đột phá đáng kể nhằm khắc phục tình trạng công chức ‘vào dễ, ra khó’. Luật quy định ràng buộc chặt chẽ kết quả đánh giá cán bộ, công chức với các chế độ về tiền lương, tiền thưởng, cơ hội thăng tiến và cả việc sàng lọc khỏi hệ thống. Nếu cán bộ, công chức bị xếp loại không hoàn thành nhiệm vụ trong một năm thì có thể bị xem xét buộc thôi việc.

Tóm lại, Luật Cán bộ, công chức số 80/2025/QH15 là một bước tiến quan trọng trong cải cách hành chính và quản lý công vụ tại Việt Nam, với nhiều thay đổi mang tính cải cách sâu rộng nhằm tạo ra một nền công vụ hiện đại, minh bạch và hiệu quả.