Thị trường tiền số tại Việt Nam trong nửa đầu năm 2025 đã呈现出一 bức tranh đa dạng về mặt tài chính. Đặc biệt, nhóm nhà đầu tư có thu nhập dưới 12 triệu đồng mỗi tháng đã trải qua một thời gian khó khăn, với gần 47,3% trong số họ rơi vào tình trạng thua lỗ. Chỉ 32% nhà đầu tư trong nhóm này có lãi và 20,7% hòa vốn. Lý do chính dẫn đến tình trạng này không phải là thiếu kiến thức tài chính, mà là sự tin tưởng mù quáng vào các xu hướng meme coin và lời mời gọi của các KOL trên mạng xã hội.

Báo cáo Vietnam Crypto Market Observations 2025 của IVY, dựa trên dữ liệu từ hơn 4.000 người dùng trong nước, kết hợp với thống kê từ sàn Bybit và công ty nghiên cứu Tiger Research, đã chỉ ra rằng nhóm nhà đầu tư có thu nhập thấp dễ bị cuốn vào những cơn sóng đầu cơ ngắn hạn và bị tác động mạnh bởi các KOL. Ngược lại, nhóm nhà đầu tư có thu nhập từ 500-2.000 USD/tháng đã cho thấy sự tỉnh táo hơn trong hành vi tài chính, với 42,4% có lãi.

Với nhóm nhà đầu tư có thu nhập trên 2.000 USD/tháng, thị trường trở nên trung lập hơn, với tỷ lệ lãi và lỗ gần ngang nhau. Đáng chú ý, meme coin gần như biến mất khỏi danh mục quan tâm của nhóm này, nhường chỗ cho các dự án bài bản với hệ sinh thái hỗ trợ rõ ràng.

Báo cáo cũng chỉ ra rằng người trẻ chiếm ưu thế tuyệt đối trong thị trường tiền số, đặc biệt là nhóm tuổi 18-24. Họ tiếp cận nhanh với các xu hướng như blockchain, DeFi, NFT hay GameFi, nhưng cũng dễ “vào nhanh – ra sớm” nếu thiếu định hướng đúng đắn.

CEO của IVY, ông Nguyễn Duy Tín, nhấn mạnh rằng blockchain và Web3 không nên được xem là sòng bạc tài chính, mà phải được đặt vào đúng vị trí trong tương lai của nền kinh tế số. Ông cũng cảnh báo về rủi ro từ truyền thông thiếu kiểm chứng và nhấn mạnh rằng tài sản số không dành cho những ai thiếu hiểu biết, nôn nóng làm giàu nhanh.

Trong bối cảnh đó, việc hình thành khung pháp lý cho tài sản số đang dần hoàn thiện. Quốc hội đã thông qua Luật Công nghiệp Công nghệ số, công nhận tài sản số, tài sản ảo và tài sản mã hóa như một phần hợp pháp của nền kinh tế. Tuy nhiên, để thị trường phát triển bền vững, cần có sự tỉnh táo của nhà đầu tư và sự minh bạch của các tổ chức.

Về vấn đề này, IVY đã đưa ra một số khuyến cáo cho nhà đầu tư, đặc biệt là nhóm nhà đầu tư mới tham gia thị trường. Thứ nhất, nhà đầu tư cần trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết để tham gia thị trường tiền số. Thứ hai, họ cần tỉnh táo trước các thông tin truyền thông thiếu kiểm chứng và không nên đầu tư vào các dự án không rõ ràng. Cuối cùng, việc đa dạng hóa danh mục đầu tư cũng là một yếu tố quan trọng giúp giảm thiểu rủi ro.

Song song với đó, các tổ chức và doanh nghiệp cũng cần đóng vai trò tích cực trong việc xây dựng một thị trường minh bạch và bền vững. Điều này không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển của thị trường tiền số tại Việt Nam.

Trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, vai trò của người có sức ảnh hưởng (KOL) trên mạng xã hội ngày càng trở nên quan trọng. Tuy nhiên, cùng với sức ảnh hưởng lớn là trách nhiệm cao trong việc lan tỏa thông tin chính xác và tích cực. Tại tọa đàm ‘Kiến tạo niềm tin số’ do Hiệp hội An ninh mạng quốc gia tổ chức gần đây, các chuyên gia đã thảo luận về vai trò của KOL trong việc định hình tư duy và truyền cảm hứng cho hàng triệu người, đặc biệt là giới trẻ.

KOL không còn đơn thuần là người giới thiệu sản phẩm mà đã trở thành người định hướng thẩm mỹ, phong cách sống, quan điểm tiêu dùng và các vấn đề xã hội quan trọng. Tuy nhiên, một số KOL đã lợi dụng sức ảnh hưởng để lan truyền thông tin sai lệch, cổ súy cho nội dung độc hại hoặc quảng cáo sản phẩm kém chất lượng, gây ra tác động tiêu cực đến cộng đồng và xã hội.

Tại nhiều quốc gia, KOL đã trở thành biểu tượng của ‘sức mạnh mềm’ trong xã hội, vì vậy vai trò của họ không thể tách rời trách nhiệm. Một mặt, KOL cần được tạo điều kiện để phát huy sức ảnh hưởng tích cực, thúc đẩy kinh tế, văn hóa và truyền thông quốc gia. Mặt khác, cần có cơ chế quản lý phù hợp để định hướng hành vi, tăng cường trách nhiệm xã hội và ngăn chặn những hệ lụy tiêu cực từ nội dung sai lệch.

Chính phủ nhiều nước đã xây dựng khuôn khổ pháp lý và chính sách để khuyến khích minh bạch thông tin, chuẩn hóa nội dung quảng bá và tăng cường quản lý KOL. Các sáng kiến hỗ trợ KOL phát triển tài năng, xây dựng nội dung chất lượng và tránh rủi ro pháp lý đã được đưa ra, tuy nhiên vẫn cần nhiều nỗ lực hơn để tạo ra nền tảng cho sự phát triển lành mạnh của giới KOL tại Việt Nam.

Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao đã phối hợp với Hiệp hội An ninh mạng quốc gia đưa ra 3 sáng kiến trọng tâm nhằm nâng cao vai trò của KOL trong công cuộc chuyển đổi số. Hội nghị KOL toàn quốc lần đầu tiên dự kiến diễn ra vào tháng 8/2025 sẽ là diễn đàn dành cho cộng đồng KOL Việt Nam, kết nối các nhà quản lý, doanh nghiệp, nền tảng công nghệ và KOL tiêu biểu để thảo luận giải pháp phát triển bền vững và có trách nhiệm.

Hội nghị cũng sẽ thành lập Liên minh KOL Việt Nam, quy tụ những KOL uy tín để thúc đẩy dư luận tích cực, đấu tranh chống thông tin sai lệch và triển khai các dự án cộng đồng. Sự kiện này cũng sẽ khởi động các chương trình hành động nhằm thúc đẩy ảnh hưởng có trách nhiệm của KOL thông qua quy tắc và tiêu chuẩn cộng đồng.

Trung tá Nguyễn Tiến Cường, Trưởng phòng giám sát thông tin mạng và phòng chống hoạt động sử dụng không gian mạng xâm phạm an ninh quốc gia (Cục A05, Bộ Công An), chia sẻ rằng không gian mạng đã trở thành một phần không thể tách rời của đời sống hiện đại. Người ảnh hưởng cần trở thành lực lượng tiên phong đồng hành cùng Nhà nước trong việc gìn giữ trật tự và an toàn xã hội trên môi trường số.

Với kỳ vọng trở thành một ‘bàn tròn mở’ giữa KOL, cơ quan quản lý, doanh nghiệp nền tảng số và cộng đồng, Hội nghị hứa hẹn sẽ thúc đẩy làn sóng ảnh hưởng có trách nhiệm, góp phần định hình một Việt Nam số văn minh, an toàn và bền vững.

Lâu nay, tình trạng quảng cáo sai sự thật và sử dụng người nổi tiếng, KOL (Key Opinion Leader) để quảng bá sản phẩm không rõ nguồn gốc là một vấn đề đáng quan ngại trong xã hội. Sự ra đời của Luật Quảng cáo 2025 đánh dấu một bước tiến quan trọng nhằm chấm dứt những hành vi này. Theo luật mới, người nổi tiếng và KOL sẽ phải chịu trách nhiệm liên đới nếu nội dung quảng cáo sai sự thật. Điều này giúp lấp đầy khoảng trống pháp lý tồn tại trong thời gian dài và tăng cường trách nhiệm của người nổi tiếng cũng như doanh nghiệp trong việc quảng bá sản phẩm.

Cùng với đó, Luật Quảng cáo 2025 cũng cấm phát hành quảng cáo trên các nền tảng vi phạm pháp luật, bao gồm các trang web giả mạo, ứng dụng không phép, hoặc các nền tảng chứa nội dung phản cảm và tin giả. Đây là một biện pháp quyết liệt trong bối cảnh môi trường quảng cáo kỹ thuật số đang bị ảnh hưởng bởi những ‘vùng xám’ chưa được kiểm soát.

Law cũng trao quyền khởi kiện tập thể cho người tiêu dùng thông qua các tổ chức đại diện. Đây là một công cụ pháp lý mạnh mẽ nhằm tăng cường trách nhiệm của doanh nghiệp và tạo ra sức ép công khai trước các hành vi quảng cáo gian dối.

Theo các chuyên gia kinh tế, một điểm mới mang tính ‘bảo vệ chủ động’ trong luật này là cơ chế khởi kiện tập thể. Các hiệp hội bảo vệ người tiêu dùng sẽ được trao quyền đại diện người dân khởi kiện doanh nghiệp, tổ chức có hành vi quảng cáo gian dối, gây thiệt hại rộng rãi. Cơ chế này từng được áp dụng hiệu quả tại nhiều quốc gia phát triển như Mỹ, Hàn Quốc, EU…

Việc bổ sung cơ chế này giúp giảm rào cản pháp lý và chi phí tố tụng cho từng cá nhân, vốn là lý do khiến nhiều người tiêu dùng Việt Nam chọn im lặng dù bị ảnh hưởng trực tiếp.

Song song với đó, luật cũng bổ sung cơ chế hậu kiểm mạnh, đặc biệt với nhóm sản phẩm có rủi ro cao như thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, thuốc, thiết bị y tế. Tất cả nội dung quảng cáo liên quan đến các nhóm sản phẩm này đều phải được công bố hợp quy, cấp phép trước khi đăng tải, đồng thời không được dùng từ ngữ gây hiểu nhầm như ‘thần dược’, ‘đặc trị’, hay ‘có tác dụng ngay lập tức’.

Đáng chú ý, các nền tảng kỹ thuật số cũng sẽ phải xây dựng công cụ chặn, báo cáo quảng cáo sai sự thật, tăng khả năng phản hồi của người dùng và hỗ trợ cơ quan chức năng trong giám sát nội dung.

Lànhững đổi mới trong Luật Quảng cáo 2025 thể hiện sự chuyển dịch từ ‘quản lý truyền thống’ sang mô hình quản trị không gian số hiện đại, chủ động và minh bạch hơn. Không chỉ là hành lang pháp lý, đây còn là lời cảnh báo dành cho những ai còn mập mờ giữa thật – giả, tận dụng lòng tin để trục lợi.

Khi luật có hiệu lực, quảng cáo không thể là cuộc chơi đơn phương giữa doanh nghiệp và người nổi tiếng. Mỗi lời nói, mỗi hình ảnh, mỗi dòng mô tả… đều phải được cân nhắc và chịu trách nhiệm. Đã đến lúc chấm dứt thời ‘ai muốn nói gì thì nói’ trong lĩnh vực quảng cáo.

Nhiều người có ảnh hưởng trực tuyến (KOL) từng được xem là hình mẫu lý tưởng với hình ảnh tích cực và truyền cảm hứng, nay trở thành tâm điểm chỉ trích trên mạng xã hội. Những ồn ào liên quan đến cách hành xử, đời tư và đạo đức nghề nghiệp của các KOL đã được cộng đồng mạng ‘tấn công’ dồn dập trên ứng dụng Threads.

Mới đây, Tina Thảo Thi (Nguyễn Tiến Thịnh, sinh năm 1998), một TikToker nổi tiếng với hình ảnh lạc quan và năng lượng tích cực, đang vướng lùm xùm khi bị nhiều đối tác trong ngành quảng cáo đưa vào ‘danh sách đen’ (blacklist). Bài đăng xin lỗi kèm cam kết tiếp thu ý kiến trên Threads của Tina đã thu hút gần 2 triệu lượt xem chỉ sau chưa đầy một ngày.

Không ít người dùng mạng xã hội đã bày tỏ sự thất vọng trước cách cư xử của các KOL. Trường hợp của Tina không phải cá biệt. Từ đầu năm đến nay, hình tượng ‘nàng thơ’ của influencer với phong cách nhẹ nhàng và đời sống hoàn mỹ liên tục bị đặt dưới lăng kính soi xét.

Hồi tháng 6, Thạch Trang (Thạch Nguyễn Phương Trang, sinh năm 1998), YouTuber du học sinh Đức, cũng vướng loạt tranh cãi. Cô bị chỉ trích vì trả thù lao thấp cho tình nguyện viên trong buổi Meet & Greet do chính mình tổ chức, trong khi vé bán ra lên đến 250.000 đồng/người. Cùng thời điểm, Trang còn bị phát hiện sao chép tranh một họa sĩ Nhật Bản để in ảnh làm quà hoặc bán cho fan.

Bên dưới bài đăng xin lỗi, câu mở đầu ‘Tôi xin lỗi vì bị phát hiện’ vô tình trở thành ‘mồi nổ’ cho loạt tranh cãi tiếp theo. Bản ghi chú dài 650 chữ được xem là đáp trả vòng vo, thiếu chân thành.

Lê Hà Trúc – KOL sở hữu lượng người theo dõi đông đảo, nổi tiếng với hình ảnh và cuộc sống chỉn chu, hoàn hảo trong từng khung hình ‘chìm’ trong drama kéo dài hơn một tháng.

Vụ lùm xùm bắt đầu từ Threads, khi một tài khoản lên tiếng về thái độ ứng xử của Trúc hút hơn 4 triệu tiếp cận, kèm theo đó là một loạt bình luận tố cô ‘làm màu’, ‘gồng’, ‘không thật’, không tiếp nhận góp ý. Cô cũng bị chỉ trích thái độ đáp trả gay gắt, xóa bình luận, chặn người theo dõi.

Các bài tranh cãi gần đây hầu hết đều bùng nổ và lan truyền từ Threads. Những bài viết chia sẻ quan điểm, ‘bóc phốt’ KOL dễ dàng hút đến hàng triệu lượt tiếp cận. Tất cả dẫn dắt cộng đồng mạng ‘cháy lan’ cảm xúc từ tò mò đến phẫn nộ.

Theo nghiên cứu của Katie Notopoulos từ tạp chí Business Insider, Threads – ứng dụng mạng xã hội mới của Instagram – đang tràn ngập các nội dung câu tương tác. Nền tảng này dường như ưu tiên bình luận hơn chia sẻ lại (repost) hay lượt thích, khiến nó trở thành mảnh đất màu mỡ cho những chiến thuật thao túng.

Sự non trẻ của Threads khiến người dùng chưa đủ kinh nghiệm nhận diện các bài câu tương tác, từ đó tạo cơ hội cho những luồng dư luận bùng phát nhanh chóng.

Bộ Công Thương đang lấy ý kiến về dự thảo Luật Thương mại điện tử, trong đó có đề xuất quy định trách nhiệm của người nổi tiếng khi tham gia livestream bán hàng. Việc này nhằm đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng và tạo sự công bằng trong kinh doanh.

Trong quá trình lấy ý kiến về dự thảo Luật Thương mại điện tử, Bộ Công Thương đã tiếp nhận nhiều ý kiến từ các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và địa phương. Một vấn đề được quan tâm là trách nhiệm của người nổi tiếng, người có ảnh hưởng như MC, nghệ sĩ, diễn viên, KOL khi tham gia livestream, quảng cáo bán hàng.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu bổ sung quy định quản lý đối với trường hợp người bán không trực tiếp livestream mà thuê người nổi tiếng, người có ảnh hưởng livestream bán hàng. Sở Công Thương tỉnh Lai Châu cũng đề nghị quy định trách nhiệm, trách nhiệm liên đới của những đối tượng này khi tham gia quảng cáo, giới thiệu các sản phẩm được bán trên các nền tảng thương mại điện tử.

Trong dự thảo Luật Thương mại điện tử, Bộ Công Thương đã nêu rõ trách nhiệm của người livestream mà không phải người bán hàng, có thể bao gồm MC, nghệ sĩ, KOL. Cụ thể, người livestream có trách nhiệm cung cấp thông tin cho chủ quản nền tảng thương mại điện tử phục vụ việc định danh và xác thực điện tử. Họ cũng không được cung cấp thông tin gian dối hoặc gây nhầm lẫn về công dụng, xuất xứ, chất lượng, giá cả, khuyến mại, chính sách bảo hành và các nội dung khác liên quan đến hàng hóa, dịch vụ.

Người livestream cũng phải thực hiện đúng nội dung quảng cáo đã được cơ quan có thẩm quyền xác nhận đối với hàng hoá, dịch vụ thuộc trường hợp pháp luật quy định phải xác nhận nội dung quảng cáo. Họ cũng cần bảo đảm sử dụng ngôn ngữ, hình ảnh, trang phục, hành vi không trái với đạo đức xã hội và thuần phong mỹ tục trong quá trình bán hàng livestream.

Theo Bộ Công Thương, thực tiễn đã có nhiều vụ việc như các phiên livestream bán hàng nhiều tỷ đồng nhưng nhà nước không thu được thuế hay hoa hậu quốc tế livestream bán kẹo rau củ, thổi phồng chức năng của sản phẩm, ảnh hưởng rất lớn đến quyết định mua hàng và sức khỏe của người tiêu dùng. Do đó, việc quy định trách nhiệm của người nổi tiếng trong livestream bán hàng là cần thiết để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và đảm bảo công bằng trong kinh doanh.

Như vậy, việc đề xuất quy định trách nhiệm của người nổi tiếng trong livestream bán hàng là một bước quan trọng nhằm tăng cường quản lý và bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng trong thời đại thương mại điện tử. Việc này cũng giúp tạo ra một môi trường kinh doanh công bằng và minh bạch hơn cho tất cả các bên tham gia.

Bộ Công Thương đề xuất quy định trách nhiệm của người nổi tiếng trong livestream bán hàng