Nghị quyết số 57/NQ-TW đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong việc thúc đẩy hoạt động nghiên cứu khoa học tại Việt Nam. Với bốn cơ hội chính mà nghị quyết mang lại, các tổ chức nghiên cứu khoa học trong nước đang có cơ hội để phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động của mình.

Giáo sư, Tiến sĩ Khoa học Nguyễn Đình Đức, nguyên Chủ tịch Hội đồng Trường đại học Công nghệ, Đại học quốc gia, đã chỉ ra bốn cơ hội chính mà Nghị quyết số 57/NQ-TW mang lại. Thứ nhất, nghị quyết thúc đẩy tái cấu trúc và nâng cao hiệu quả hoạt động nghiên cứu theo hướng gắn kết với thực tiễn và nhu cầu phát triển đất nước. Thứ hai, tạo ra cơ hội hợp tác công-tư và liên kết quốc tế trong chuyển giao công nghệ theo mô hình ‘liên kết ba nhà’: Nhà nước-Nhà khoa học-Doanh nghiệp. Thứ ba, góp phần thúc đẩy chuyển đổi số trong hoạt động nghiên cứu, quản lý và kết nối tri thức. Thứ tư, tạo cú hích nâng cao chất lượng đội ngũ nghiên cứu, xây dựng môi trường học thuật sáng tạo.

Ngay sau khi Nghị quyết được ban hành, các tổ chức nghiên cứu đã có những hành động cụ thể để đưa nghị quyết vào cuộc sống. Trường đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội đã có những điều chỉnh quan trọng để phù hợp với xu thế phát triển và đáp ứng yêu cầu thực tiễn, tập trung vào các hướng nghiên cứu có tính ứng dụng cao. Các cơ sở nghiên cứu thuộc các đơn vị nhà nước và khu vực tư nhân đã quan tâm phát triển những sản phẩm, giải pháp có tính thực tiễn và khả năng ứng dụng cao.

Tuy nhiên, nhiều lĩnh vực tiềm năng vẫn chưa được đầu tư nghiên cứu để phát huy lợi thế, tận dụng các cơ hội từ Nghị quyết số 57-NQ/TW. Phó Giáo sư, Tiến sĩ Đồng Văn Quyền, Phó Viện trưởng Viện Sinh học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, cho rằng Việt Nam có lợi thế lớn về đa dạng sinh học và nguồn vi sinh vật bản địa, nhưng ứng dụng công nghệ vi sinh vào cuộc sống vẫn còn hạn chế.

Để hiện thực hóa các chủ trương, cần tăng cường liên kết ‘Nhà nước-Nhà Khoa học-Doanh nghiệp-Cộng đồng’ trong hoạt động khoa học, công nghệ. Các viện nghiên cứu, trường đại học, trung tâm đổi mới sáng tạo cần trở thành mắt xích quan trọng trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia. Giáo sư, Tiến sĩ Khoa học Nguyễn Đình Đức cho rằng các cơ sở đào tạo, tổ chức nghiên cứu cần xác định rõ vai trò cốt lõi để thật sự trở thành trung tâm sáng tạo, nơi sản sinh tri thức và chuyển hóa tri thức thành công nghệ, thành sản phẩm.

Ông Nguyễn Trung Chính, Chủ tịch Hội đồng Quản trị, Chủ tịch Điều hành Tập đoàn CMC, đề xuất thành lập Trung tâm Đổi mới sáng tạo của Hà Nội, đặt tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc, theo mô hình đầu tư công-quản trị tư. Trung tâm này sẽ là đầu mối chiến lược kết nối các nguồn lực R&D, đào tạo nhân lực, chuyển giao công nghệ, hình thành các vườn ươm, tổ chức hoạt động khởi nghiệp, vận hành sàn giao dịch công nghệ và tạo ra không gian mở, thúc đẩy các sản phẩm ‘Make in Vietnam’ từ ý tưởng đến thương mại hóa.

Một số nhà khoa học chỉ ra nguyên nhân khiến đóng góp của khoa học công nghệ đối với phát triển kinh tế xã hội còn hạn chế là các đề tài nghiên cứu được xây dựng với thời gian thực hiện ngắn, không đủ giải quyết các bài toán khoa học-công nghệ mang tính nền tảng hoặc chiến lược; thiếu cơ chế tài trợ trung và dài hạn, khiến các nhóm nghiên cứu khó theo đuổi các hướng đi bền vững, có khả năng tạo ra đột phá công nghệ thật sự; còn thiếu các chương trình chuyển giao hiệu quả.

Thực trạng an toàn thực phẩm tại Đồng Nai và các giải pháp giảm thiểu nguy cơ

Thời gian gần đây, vấn đề an toàn thực phẩm (ATTP) đang trở thành một vấn đề nóng tại Việt Nam. Với vị thế là trung tâm sản xuất nông nghiệp và chăn nuôi hàng đầu cả nước, tỉnh Đồng Nai đang đối mặt với nhiều thách thức trong kiểm soát ATTP. PGS.TS Kha Chấn Tuyền, Trưởng khoa Công nghệ hóa học và Thực phẩm, Trường Đại học Nông Lâm Thành phố Hồ Chí Minh, đã có một cuộc trò chuyện với báo chí về vấn đề này.

Ông Kha Chấn Tuyền chia sẻ, trong những năm gần đây, công tác đảm bảo ATTP tại Việt Nam đã có nhiều chuyển biến tích cực. Nhận thức của người tiêu dùng và doanh nghiệp đang được nâng cao rõ rệt. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức đáng lo ngại, đặc biệt là tại các chợ truyền thống và cơ sở chế biến nhỏ lẻ.

Tại Đồng Nai, với đặc điểm là trung tâm chăn nuôi, trồng trọt và chế biến thực phẩm lớn của cả nước, đang đối mặt với nhiều nguy cơ mất ATTP đáng lo ngại. Những nguy cơ nổi bật có thể chia thành 5 nhóm chính, bao gồm: nguy cơ từ giết mổ và chế biến nhỏ lẻ, tồn dư hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật và kháng sinh, hệ thống chuỗi lạnh và vận chuyển chưa đáp ứng yêu cầu bảo quản thực phẩm an toàn, thực phẩm chế biến sẵn từ các cơ sở nhỏ lẻ tiềm ẩn nguy cơ cao, và thiếu liên kết chuỗi và hệ thống truy xuất nguồn gốc.

Về tác động lâu dài đến sức khỏe cộng đồng, PGS.TS Kha Chấn Tuyền cho rằng nếu tình trạng mất ATTP không được kiểm soát hiệu quả, hệ lụy đối với sức khỏe cộng đồng sẽ rất nghiêm trọng và kéo dài. Ông đề xuất cần xây dựng chuỗi thực phẩm an toàn, từ đó hình thành văn hóa tiêu dùng thực phẩm an toàn, vì sức khỏe cộng đồng và sự phát triển dài hạn của địa phương.

PGS.TS Kha Chấn Tuyền cũng đánh giá cao tiềm năng hợp tác giữa “3 nhà”: khoa học – doanh nghiệp – địa phương trong việc xây dựng chuỗi thực phẩm an toàn từ nông trại đến bàn ăn. Ông cho rằng Đồng Nai có đủ nền tảng để trở thành hình mẫu quốc gia về chuỗi thực phẩm an toàn và đề xuất địa phương cần triển khai giải pháp đồng bộ, lấy hợp tác, chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực làm trụ cột.

Đồng Nai là một tỉnh có vị trí quan trọng trong việc sản xuất và cung cấp thực phẩm cho cả nước. Tuy nhiên, để đảm bảo ATTP, tỉnh cần có những giải pháp quyết liệt và đồng bộ. Trước hết, cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc sản xuất, kinh doanh thực phẩm tại các chợ truyền thống và cơ sở chế biến nhỏ lẻ. Cùng với đó, cần xây dựng và hoàn thiện hệ thống chuỗi lạnh và vận chuyển thực phẩm an toàn.

Bên cạnh đó, tỉnh cũng cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục về ATTP cho người dân và doanh nghiệp. Đặc biệt, cần có những chương trình hỗ trợ, đào tạo cho các hộ sản xuất, kinh doanh thực phẩm nhỏ lẻ về kiến thức và kỹ năng sản xuất, kinh doanh thực phẩm an toàn.

Cuối cùng, PGS.TS Kha Chấn Tuyền nhấn mạnh rằng, việc đảm bảo ATTP là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Cần có sự tham gia, phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành, các tổ chức và người dân để xây dựng môi trường thực phẩm an toàn, bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Trong thị trường làm đẹp đầy sôi động, nơi mà các sản phẩm hoặc quá cơ bản hoặc quá tập trung vào mỹ phẩm, Youneek Pro Science đang mở ra một hướng đi mới đầy hứa hẹn – chăm sóc cá nhân sạch, cấp độ y khoa, dựa trên thiên nhiên. Thành lập vào năm 2022 bởi Rishab Chandan, thương hiệu này đặt mục tiêu cung cấp các giải pháp thực sự cho những vấn đề thực tế như gàu, sắc tố da, tóc khô rối mà không ảnh hưởng đến đạo đức, hiệu quả hay tính minh bạch.

Trong một cuộc phỏng vấn với Indian Startup Times, Rishab đã chia sẻ câu chuyện đằng sau Youneek, triết lý về thành phần và lý do xây dựng niềm tin của người tiêu dùng là trọng tâm của hành trình của họ. Ông giải thích rằng Youneek Pro Science ra đời vì người dùng Ấn Độ liên tục chuyển đổi thương hiệu mà không bao giờ hoàn toàn hài lòng.

Thương hiệu này đặt mục tiêu cung cấp các sản phẩm mạnh mẽ, sạch sẽ và được khoa học chứng minh, sử dụng các loại thảo mộc nổi tiếng trên toàn cầu như quả Kakadu của Australia (giàu vitamin C) và hoa Camellia của Nhật Bản (có tác dụng nuôi dưỡng tóc sâu). Với 16 sản phẩm trong dòng chăm sóc da và tóc, Youneek tập trung vào các vấn đề cần thiết cao như gàu và tổn thương do ánh nắng mặt trời.

Mục tiêu là kết hợp khả năng sử dụng hàng ngày với kết quả lâu dài và rõ ràng. Từ đầu, thương hiệu này đã không sử dụng paraben, sulphate và không thử nghiệm trên động vật. “Chúng tôi không chỉ làm nhãn sạch vì xu hướng. Chúng tôi làm vì người dùng xứng đáng có những điều tốt hơn,” Rishab nói.

Các sản phẩm được thử nghiệm trên da và sản xuất một cách đạo đức, mỗi công thức đều được nghiên cứu kỹ lưỡng. Một trong những hoạt động đáng nhớ nhất của họ là chiến dịch Ngày Hữu nghị năm nay, khi họ gửi hơn 20.000 hộp chăm sóc miễn phí đến khách hàng hiện tại với một ghi chú đơn giản: “Cảm ơn bạn đã là một người bạn thực sự của Youneek.”

Không có điều gì khác, không có lời kêu gọi hành động – chỉ là sự kết nối. “Không phải về chuyển đổi,” Rishab cười. “Mà là về sự biết ơn.” Với sự hỗ trợ của các đại sứ kỹ thuật số có thể kết nối như Ali Merchant và Andleeb, thương hiệu này đã chứng kiến sự thu hút ngày càng tăng, đặc biệt là trong số người tiêu dùng trẻ tuổi và có ý thức.

Việc mua lại khách hàng lặp lại đang tăng lên, và phản hồi của khách hàng nhấn mạnh vào niềm tin đối với tính minh bạch của thương hiệu và kết quả rõ ràng. Hiện tại bán qua trang web của mình, Youneek đang làm việc để tích hợp với ONDC và các nền tảng thương mại nhanh để cải thiện khả năng tiếp cận và tốc độ.

Trong năm tới, Youneek dự định ra mắt các định dạng du lịch, mở rộng dòng sản phẩm chăm sóc da giải quyết vấn đề và vào các thị trường Tier 2. Thương mại điện tử quốc tế cũng đang trên đường chân trời. “Chúng tôi sẽ tiếp tục đổi mới ở nơi giao thoa giữa hiệu suất và sự thuần khiết,” Rishab kết luận.

“Bởi vì người tiêu dùng Ấn Độ không chỉ muốn làm đẹp – họ muốn có các giải pháp mà họ có thể tin tưởng.” Youneek Pro Science đang viết lại quy tắc chăm sóc cá nhân ở Ấn Độ – với mục đích, sự chính xác và một trái tim toàn bộ. Trong một thế giới đầy tiếng ồn, đó là một thương hiệu chọn lắng nghe, quan tâm và lặng lẽ dẫn dắt.

Các đài quan sát tia X trên Trái Đất đã phát hiện một sự kiện vũ trụ hiếm gặp, hé lộ về sự tồn tại của một loại ‘quái vật vũ trụ’ bí ẩn. Sự kiện này liên quan đến một nguồn tia X mạnh được gọi là HLX-1, nằm trong một thiên hà cách chúng ta khoảng 450 triệu năm ánh sáng.

Các nhà khoa học đã xác định rằng HLX-1 là kết quả của một vụ lỗ đen xé sao, hay còn gọi là ‘gián đoạn thủy triều’ (TDE). Trong sự kiện này, một lỗ đen khối lượng trung bình đã thức giấc và bắt đầu “ăn thịt” một ngôi sao. Điều đặc biệt là lỗ đen này được cho là có khối lượng trung gian, nằm giữa lỗ đen siêu khối và lỗ đen khối lượng sao, với khối lượng nặng gấp 100-100.000 lần Mặt Trời.

Sự tồn tại của loại lỗ đen này đã được lý thuyết hóa, nhưng chưa bao giờ được quan sát trực tiếp. Sự kiện HLX-1 đã được quan sát lần đầu tiên vào năm 2009, sau đó nó đã sáng hơn gấp 100 lần vào năm 2012 và mờ đi vào năm 2023. Các nhà khoa học tin rằng lỗ đen này có thể đã gắn bó với một ngôi sao khổng lồ và ăn dần ngôi sao, dẫn đến các vụ bùng nổ lặp đi lặp lại.

Các nhà nghiên cứu hiện đang chờ đợi để xem liệu HLX-1 có bùng phát nhiều lần không, hay có một điểm khởi đầu, một đỉnh điểm, và bây giờ nó sẽ giảm dần cho đến khi biến mất. Nhà thiên văn học Roberto Soria thuộc Viện Vật lý thiên văn quốc gia Ý, đồng tác giả của nghiên cứu, cho biết: “Bây giờ chúng ta cần chờ xem liệu nó có bùng phát nhiều lần không, hay có một điểm khởi đầu, một đỉnh điểm, và bây giờ nó sẽ giảm dần cho đến khi biến mất”.

Sự phát hiện này mang lại hy vọng mới cho việc nghiên cứu về sự hình thành của lỗ đen siêu khối và giúp giải đáp các bí ẩn về vũ trụ. Thông qua việc nghiên cứu các sự kiện như HLX-1, các nhà khoa học hy vọng sẽ có thể hiểu rõ hơn về sự tiến hóa của vũ trụ và các quá trình vật lý chi phối sự hình thành của các cấu trúc vũ trụ.

Một thế giới ẩn chứa vẻ đẹp mà mắt thường không thể nhìn thấy đang được hé lộ qua bộ phim Molecular Duet. Bộ phim, do nhà làm phim và biên tập video Anne Sofie Nørskov cùng với nghiên cứu viên tại Viện Flatiron Mahsa Mofidi thực hiện, khám phá vẻ đẹp ẩn của các vi ống và sự thanh lịch của sự bất ổn động.

Thông qua hình ảnh phiêu diêu, cách kể chuyện thơ ca và mô phỏng phân tử, Molecular Duet tiết lộ cách vẻ đẹp có thể xuất hiện từ sự bất ổn và cách trật tự và hỗn loạn diễn ra ở những cấp độ nhỏ nhất của sự sống. Bộ phim đã mang lại một góc nhìn mới mẻ về thế giới phân tử, nơi mà sự phức tạp và đẹp đẽ được thể hiện một cách sâu sắc.

Quá trình thực hiện bộ phim Molecular Duet có thể được xem là một hành trình khám phá không ngừng nghỉ. Với sự kết hợp giữa nghệ thuật và khoa học, Anne Sofie Nørskov và Mahsa Mofidi đã tạo ra một tác phẩm độc đáo, truyền tải thông điệp về sự hòa hợp giữa trật tự và hỗn loạn trong tự nhiên.

Bằng cách sử dụng công nghệ mô phỏng phân tử tiên tiến, các nhà làm phim đã có thể hình ảnh hóa và thể hiện một cách trực quan sự vận động và tương tác của các phân tử. Qua đó, Molecular Duet không chỉ là một bộ phim nghệ thuật mà còn là một công cụ giáo dục, giúp người xem hiểu rõ hơn về các quá trình phân tử.

Nổi bật trong Molecular Duet là sự đan xen giữa hình ảnh động và âm nhạc, tạo nên một trải nghiệm đa giác quan cho người xem. Sự phối hợp tinh tế giữa âm thanh và hình ảnh đã góp phần nâng cao giá trị nghệ thuật của bộ phim, đồng thời làm nổi bật thông điệp về vẻ đẹp tiềm ẩn trong thế giới phân tử.

Tổng thể, Molecular Duet là một tác phẩm có giá trị, không chỉ về mặt nghệ thuật mà còn về mặt khoa học. Qua bộ phim này, Anne Sofie Nørskov và Mahsa Mofidi đã thể hiện tài năng và sự đam mê của mình trong việc kết nối nghệ thuật và khoa học, mở ra cánh cửa để người xem khám phá vẻ đẹp ẩn chứa trong thế giới phân tử.

Nhà nghiên cứu Frank J. Sulloway từ Đại học Harvard đã thực hiện một nghiên cứu sâu rộng về mối liên hệ giữa thứ tự sinh và đặc điểm tính cách của hàng nghìn người. Kết quả cho thấy, những người con cả trong gia đình có xu hướng cầu toàn, có tổ chức, thích kiểm soát và nghiêm túc hơn so với các em út. Những đặc điểm này thường thấy ở các nhà lãnh đạo.

Theo Sulloway, việc trở thành con cả thường đi kèm với trách nhiệm và kỳ vọng lớn hơn từ bố mẹ. Điều này đã giúp họ hình thành lối sống có trách nhiệm, tuân thủ quy tắc và có khả năng kiểm soát bản thân tốt hơn từ sớm. Khi trưởng thành, họ có xu hướng đảm nhận các vị trí lãnh đạo trong công việc.

Một số nghiên cứu tiếp theo đã củng cố quan điểm của Sulloway. Khảo sát của CareerBuilder (Mỹ) chỉ ra rằng con cả chiếm tỷ lệ cao nhất trong nhóm làm quản lý, điều hành. Tại Anh, một cuộc khảo sát của YouGov cũng ghi nhận tỷ lệ người tự mô tả bản thân là ‘nghiêm túc, có định hướng rõ ràng’ cao nhất rơi vào nhóm con đầu lòng.

Nhiều người thành công trong giới công nghệ và chính trị cũng là con cả, chẳng hạn như Jeff Bezos – nhà sáng lập Amazon, Elon Musk – CEO Tesla và SpaceX, và Angela Merkel – cựu Thủ tướng Đức.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cảnh báo không nên tuyệt đối hóa vai trò của thứ tự sinh. TS Kevin Leman, nhà tâm lý học, cho rằng cách bố mẹ đối xử và môi trường giáo dục mới định hình tính cách một cách rõ ràng nhất.

Vì thế, dù là con cả hay con út, điều quan trọng không phải là bạn sinh thứ mấy, mà là bạn đã lớn lên như thế nào.

Các nhà khoa học đã xác nhận sự tồn tại của một hành tinh có thể sở hữu điều kiện lý tưởng để duy trì sự sống, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong ngành thiên văn học. Nhóm nghiên cứu thuộc Viện Nghiên cứu hành tinh ngoài Hệ Mặt Trời Trottier (Canada), phối hợp với NASA, vừa công bố phát hiện hành tinh L98–59 f – một ‘siêu Trái Đất’ quay quanh sao lùn đỏ L98–59.

Hành tinh này nằm trong ‘vùng có thể ở được’ – khu vực mà nước lỏng có khả năng tồn tại trên bề mặt hành tinh, điều kiện tiên quyết cho sự sống như trên Trái Đất. Khoảng cách từ L98–59 f đến Trái Đất chỉ khoảng 35 năm ánh sáng, làm cho nó trở thành một trong những hành tinh quan trọng được phát hiện gần đây.

Ông Charles Cadieux, tác giả chính của nghiên cứu, nhận định rằng việc tìm ra một hành tinh ôn hòa trong một hệ sao nhỏ gọn là một bước tiến quan trọng. Nó minh chứng cho sự đa dạng phong phú của các hệ hành tinh bên ngoài Hệ Mặt Trời, đồng thời khẳng định tầm quan trọng của việc nghiên cứu những hành tinh quay quanh các sao lùn đỏ – loại sao phổ biến nhất trong vũ trụ.

Hệ sao L98–59 được phát hiện lần đầu vào năm 2019 với bốn hành tinh đã biết. Nhờ kết hợp thêm dữ liệu từ các đài quan sát dưới mặt đất và các phép đo chính xác hơn, các nhà khoa học giờ đây đã bổ sung hành tinh thứ năm – L98–59 f vào danh sách.

L98–59 f được phát hiện nhờ theo dõi những dao động rất nhỏ trong chuyển động của ngôi sao. Phương pháp này đòi hỏi công nghệ đo đạc cực kỳ chính xác và độ tin cậy cao. Các nhà nghiên cứu tính toán rằng lượng năng lượng mà L98–59 f nhận được từ sao chủ tương đương với mức năng lượng Trái Đất nhận từ Mặt Trời, củng cố thêm giả thiết rằng hành tinh này có thể sở hữu nước dạng lỏng và là ứng viên sáng giá cho sự sống ngoài Trái Đất.

Nhóm nghiên cứu cũng công bố thêm các thông tin quan trọng về bốn hành tinh còn lại trong hệ. Trong đó, L98–59 b – hành tinh gần sao chủ nhất, có kích thước bằng 84% Trái Đất và khối lượng bằng khoảng một nửa. Hai hành tinh tiếp theo trong hệ được cho là có địa chất tương đồng với vệ tinh Io của Sao Mộc – nơi nổi tiếng với hoạt động núi lửa mãnh liệt. Riêng hành tinh thứ tư có thể là một ‘thế giới nước’, với cấu trúc chứa phần lớn là chất lỏng.

Giáo sư René Doyon, một trong các đồng tác giả của nghiên cứu, cho rằng hệ hành tinh L98–59 cung cấp một cơ hội độc đáo để trả lời các câu hỏi nền tảng trong lĩnh vực nghiên cứu hành tinh ngoài Hệ Mặt Trời. Với sự đa dạng về cấu trúc và đặc tính vật lý, L98–59 là một phòng thí nghiệm thiên nhiên lý tưởng để nghiên cứu cách mà các hành tinh loại siêu Trái Đất hoặc tiểu Hải Vương hình thành.

Nhóm nghiên cứu cho biết, sau bước phát hiện quan trọng này, họ sẽ tiếp tục sử dụng kính viễn vọng không gian James Webb – công cụ hiện đại nhất hiện nay để phân tích kỹ hơn thành phần khí quyển và bề mặt của các hành tinh trong hệ sao L98–59.

Việc phát hiện L98–59 f – hành tinh có khả năng hỗ trợ sự sống ở khoảng cách tương đối gần Trái Đất – không chỉ là bước tiến khoa học mà còn mở ra nhiều hy vọng về khả năng tồn tại sự sống ngoài hành tinh trong vũ trụ rộng lớn.

Một nghiên cứu đột phá mới đây đã được đăng tải trên tạp chí Nature, hé lộ một phương pháp mới nhằm ngăn chặn sự lây lan của ký sinh trùng gây bệnh sốt rét thông qua vết đốt của muỗi. Các nhà khoa học đã tìm ra cách để “mạch ngắn” ký sinh trùng này bằng cách chỉnh sửa gene của muỗi, mở ra hy vọng mới trong cuộc chiến chống lại căn bệnh gây tử vong này.

Bệnh sốt rét là một trong những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nhất trên toàn cầu, gây ra bởi ký sinh trùng Plasmodium, được truyền cho người qua vết đốt của muỗi nhiễm bệnh. Mỗi năm, hơn 250 triệu người trên toàn thế giới bị ảnh hưởng bởi căn bệnh này. Để lan rộng, ký sinh trùng cần hoàn thành một hành trình phức tạp bên trong cơ thể muỗi. Ban đầu, muỗi hút máu từ người bị nhiễm bệnh, sau đó ký sinh trùng di chuyển đến ruột của muỗi. Tại đây, chúng phải đối mặt với một thách thức lớn để di chuyển ra khỏi ruột và vào khoang cơ thể, nơi chúng phát triển thành một dạng khác, trước khi di chuyển đến tuyến nước bọt của muỗi.

Chính tại tuyến nước bọt này, ký sinh trùng sẵn sàng lây nhiễm cho người tiếp theo bị đốt. Để thực hiện bước nhảy quan trọng này, ký sinh trùng phụ thuộc vào một loại protein do chính muỗi tạo ra. Tuy nhiên, một số muỗi có biến thể của protein này, dường như phá vỡ hành trình của ký sinh trùng. Các nhà khoa học tại Đại học California San Diego đã tận dụng công nghệ chỉnh sửa gene CRISPR để thay đổi biến thể của protein này trong muỗi. Chỉ với một thay đổi nhỏ, việc chỉnh sửa chỉ một amino acid trong gene đã đủ để ngăn chặn hầu hết ký sinh trùng di chuyển đến đích cuối cùng trong muỗi.

Các nhà nghiên cứu đang hướng tới sử dụng “gene drive” để phổ biến thay đổi có lợi này trong toàn bộ quần thể muỗi. Gene drive là các chuỗi DNA có thể được chèn vào genome và thay đổi quy tắc di truyền thông thường. Tuy nhiên, phương pháp này còn gây tranh cãi và chưa được sử dụng bên ngoài phòng thí nghiệm do lo ngại về hậu quả không mong muốn. Các nhà nghiên cứu cho biết sẽ cần vài năm nữa để có thể tiến hành thử nghiệm thực địa.

Dù còn nhiều thách thức phía trước, nghiên cứu này cho thấy về nguyên tắc, một chỉnh sửa nhỏ trong genome có thể khiến toàn bộ quần thể muỗi không thể truyền bệnh sốt rét nguy hiểm này. Điều này mở ra một tia hy vọng mới trong việc kiểm soát và loại bỏ căn bệnh đã gây ra tử vong cho hàng triệu người trong nhiều năm qua.

Trước những kết quả đầy hứa hẹn từ nghiên cứu này, việc tiếp tục khám phá và hoàn thiện các phương pháp mới để chống lại bệnh sốt rét là rất quan trọng. Bằng cách tích hợp công nghệ di truyền với kiến thức về vòng đời của ký sinh trùng và muỗi, các nhà khoa học có thể tìm ra các giải pháp sáng tạo và hiệu quả hơn để bảo vệ sức khỏe của cộng đồng toàn cầu.

Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra một phương pháp mới để tiêu diệt tế bào ung thư bằng cách khiến chúng tự vỡ từ trong ra ngoài. Phát hiện này liên quan đến một hợp chất đường được tìm thấy trong vi khuẩn sống ở đáy biển sâu, có khả năng kích hoạt một loại chết tế bào gọi là pyroptosis. Không chỉ phá hủy tế bào ung thư, hợp chất này còn có tác dụng báo hiệu cho hệ miễn dịch tham gia vào cuộc chiến chống lại bệnh tật.

Trong các thí nghiệm trong phòng thí nghiệm và trên chuột, hợp chất này đã thể hiện tác dụng chống khối u mạnh mẽ. Điều này mở ra cánh cửa cho một phương pháp điều trị ung thư mới, sử dụng các phân tử tự nhiên để giải phóng sự phá hủy có mục tiêu. Việc khám phá ra cơ chế hoạt động của hợp chất này có thể dẫn đến sự phát triển của các loại thuốc mới dựa trên carbohydrate.

Khuyến khích pyroptosis – một hình thức chết tế bào được lập trình gây viêm – đã trở thành một chiến lược điều trị hứa hẹn cho bệnh ung thư. Trong nghiên cứu được công bố trên Tạp chí FASEB, các nhà điều tra đã tinh chế một phân tử đường chuỗi dài, hoặc exopolysaccharide, từ vi khuẩn ở đáy biển sâu và chứng minh rằng nó kích hoạt pyroptosis để ức chế sự phát triển của khối u.

Hợp chất được gọi là EPS3.9, bao gồm mannose và glucose, được sản xuất bởi chủng vi khuẩn Spongiibacter nanhainus CSC3.9 và các thành viên khác của chi Spongiibacter. Phân tích cơ chế cho thấy EPS3.9 có thể trực tiếp nhắm vào 5 phân tử phospholipid màng và gây độc cho khối u bằng cách kích thích pyroptosis trong tế bào ung thư bạch cầu ở người.

EPS3.9 cũng có tác dụng chống khối u đáng kể trên chuột mắc ung thư gan và kích hoạt phản ứng miễn dịch chống khối u. Công trình của chúng tôi không chỉ cung cấp cơ sở lý thuyết cho việc phát triển các loại thuốc dựa trên carbohydrate mà còn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc khám phá tài nguyên vi mô biển.

Nghiên cứu này đã được công bố với tựa đề “A Novel Exopolysaccharide, Highly Prevalent in Marine Spongiibacter, Triggers Pyroptosis to Exhibit Potent Anticancer Effects” bởi Ge Liu, Yeqi Shan và Chaomin Sun, ngày 23 tháng 7 năm 2025, trên Tạp chí FASEB. DOI: 10.1096 / fj.202500412R.

Các nhà khoa học đang tích cực đẩy mạnh ranh giới của vật lý để duy trì và phát triển bom hạt nhân. Trong bối cảnh này, một loạt podcast mới được giới thiệu sẽ cung cấp cái nhìn sâu sắc về quá khứ, hiện tại và tương lai của kho vũ khí hạt nhân Hoa Kỳ.

Loạt podcast này có tựa đề “The Nuclear Archive”, được tạo ra bởi các chuyên gia trong lĩnh vực vũ khí hạt nhân. Mục tiêu của loạt podcast này là cung cấp thông tin chính xác và sâu sắc về lịch sử và sự phát triển của vũ khí hạt nhân tại Hoa Kỳ.

Thông qua loạt podcast này, người nghe sẽ có cơ hội tìm hiểu về các khía cạnh khác nhau của vũ khí hạt nhân, từ quá trình phát triển đầu tiên cho đến các công nghệ hiện đại đang được sử dụng ngày nay. Ngoài ra, người nghe cũng sẽ được cung cấp thông tin về các thách thức và cơ hội trong tương lai đối với kho vũ khí hạt nhân Hoa Kỳ.

Loạt podcast “The Nuclear Archive” có sẵn trên trang web chính thức của dự án. Người nghe có thể truy cập và nghe các tập podcast miễn phí.

Đối với những người quan tâm đến lĩnh vực vũ khí hạt nhân và muốn tìm hiểu sâu hơn về chủ đề này, loạt podcast “The Nuclear Archive” là một nguồn thông tin quý giá và đáng tin cậy.

Trong quá trình phát triển không ngừng của các địa phương, việc triển khai các dự án cơ sở hạ tầng quan trọng đã trở thành một phần không thể thiếu. Một trong những dự án đáng chú ý là tuyến đường với mức đầu tư lên tới 800 tỷ đồng, băng qua núi ở tỉnh Gia Lai. Dự án này không chỉ có ý nghĩa về mặt giao thông mà còn hứa hẹn góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội, cũng như cải thiện điều kiện giao thông cho người dân địa phương.

Tại Mỹ, số liệu mới nhất về tỷ lệ sinh đã gây chú ý rộng rãi trong công chúng cũng như giới chuyên gia. Theo đó, tỷ lệ sinh đã xuống mức thấp nhất trong lịch sử. Hiện tượng này đặt ra nhiều câu hỏi về nguyên nhân dẫn đến tình trạng này và các biện pháp có thể được thực hiện để cải thiện tỷ lệ sinh trong tương lai. Các chuyên gia đang tìm hiểu và phân tích để đưa ra giải pháp phù hợp.

Trong bối cảnh công nghệ ngày càng phát triển, việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào đời sống ngày càng trở nên phổ biến. Tại Trung Quốc, một lớp học AI đặc biệt dành cho các cụ ông, cụ bà đã được thành lập. Tại đây, những người cao tuổi có thể tìm hiểu và làm quen với công nghệ AI, mở ra những cơ hội mới để các thế hệ cao tuổi có thể kết nối và cập nhật kiến thức trong thời đại số. Điều này thể hiện nỗ lực của xã hội trong việc giúp đỡ người cao tuổi không bị bỏ lại phía sau trong thời đại công nghệ.

Những thông tin trên phản ánh sự đa dạng của đời sống – xã hội hiện nay, từ các dự án phát triển cơ sở hạ tầng đến các vấn đề liên quan đến dân số và ứng dụng công nghệ. Tất cả đều thể hiện sự thay đổi không ngừng và nỗ lực của con người trong việc xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn, nơi mà mọi thành viên trong xã hội đều có thể hưởng lợi từ sự phát triển.

Người hâm mộ các chương trình đố vui trực tuyến đang có một lý do mới để hào hứng! Từ nay, bạn có cơ hội thử sức với một loạt câu hỏi mới mỗi ngày trong tuần. Mỗi ngày, người dẫn chương trình Ray Hamel sẽ giới thiệu một chủ đề cụ thể và đưa ra một loạt câu hỏi độc đáo, đòi hỏi sự hiểu biết sâu rộng và tư duy sắc lẹ.

Sau khi hoàn thành quiz, bạn không chỉ có thể đánh giá kiến thức của mình mà còn có thể so sánh điểm số với điểm trung bình của tất cả người chơi. Đối với thành viên của Slate Plus, một tính năng bổ sung thú vị nữa là bạn có thể kiểm tra xếp hạng của mình trên bảng xếp hạng của chúng tôi. Đây là cơ hội tuyệt vời để bạn không chỉ thử thách bản thân mà còn có thể cạnh tranh với bạn bè và những người chơi khác.

Không chỉ dừng lại ở việc đánh giá kiến thức, bạn có thể chia sẻ điểm số của mình trên các nền tảng mạng xã hội, tăng thêm phần thú vị và cạnh tranh lành mạnh giữa những người tham gia. Liệu bạn có thể đạt được điểm cao và vượt qua điểm trung bình của người chơi không? Tất cả những gì bạn cần là sự sẵn sàng và một tinh thần cạnh tranh lành mạnh.

Hôm nay, chủ đề của quiz sẽ tập trung vào lĩnh vực khoa học. Với những câu hỏi đa dạng và thử thách từ người dẫn chương trình Ray Hamel, bạn sẽ có cơ hội khám phá kiến thức của mình ở nhiều mặt khác nhau của khoa học. Chúc bạn may mắn trên hành trình chinh phục quiz này!

Nếu đây là lần đầu tiên bạn tham gia vào chương trình đố vui của chúng tôi, đừng quên dành một chút thời gian để đọc qua các quy tắc tại đây. Để đảm bảo trải nghiệm mượt mà và không gặp phải trở ngại kỹ thuật, có thể bạn sẽ cần bật cookie trong trình duyệt của mình. Điều này sẽ giúp chương trình hoạt động đúng cách và mang lại cho bạn trải nghiệm tốt nhất có thể.

Diễn viên Orlando Bloom gần đây đã chia sẻ về việc anh trải qua một quy trình y tế gọi là tách chiết tách huyết tương để loại bỏ các vi nhựa và độc tố khỏi máu của mình. Tuy nhiên, liệu pháp này vẫn chưa được chứng minh về mặt khoa học trong việc loại bỏ vi nhựa.

Các nhà nghiên cứu về ô nhiễm vi nhựa đã nghiên cứu vấn đề này trong bối cảnh lọc máu, một phương pháp điều trị thiết yếu cho bệnh nhân suy thận. Mặc dù lọc máu là một thành tựu y khoa đáng kể, nhưng nó cũng có thể có một nhược điểm đáng lo ngại: đưa vi nhựa vào máu. Trong một số trường hợp, bệnh nhân đang điều trị lọc máu có thể bị nhiễm vi nhựa do sự phân hủy của các thành phần nhựa trong thiết bị.

Phương pháp tách chiết tách huyết tương cũng có nguy cơ tương tự khi đưa vi nhựa từ thiết bị vào máu. Hiện tại, không có bằng chứng khoa học được công bố rằng vi nhựa có thể được lọc hiệu quả từ máu người. Do đó, các tuyên bố rằng lọc máu hoặc các phương pháp điều trị khác có thể loại bỏ chúng nên được xem xét với sự hoài nghi, đặc biệt khi các hệ thống lọc chính nó được làm bằng nhựa.

Bloom có thể đúng khi nghi ngờ rằng cơ thể anh đã hấp thụ nhựa thông qua việc tiếp xúc hàng ngày. Các nhà khoa học đã tìm thấy vi nhựa trong không khí, nước, đất, thực phẩm và thậm chí trong mô người. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ làm thế nào vi nhựa hành xử bên trong cơ thể: liệu chúng tích tụ, tương tác với mô như thế nào và làm thế nào (hoặc có) cơ thể loại bỏ chúng.

Vi nhựa là các hạt nhựa có kích thước từ khoảng 5mm xuống đến 0,1 micron – nhỏ hơn một tế bào hồng cầu. Một số vi nhựa được sản xuất một cách có chủ ý, như các hạt nhựa nhỏ trong các loại tẩy tế bào chết trên mặt. Những loại khác hình thành khi các vật thể nhựa lớn hơn suy giảm theo thời gian do ánh sáng mặt trời, ma sát hoặc ứng suất vật lý.

Ước tính cho thấy người lớn trung bình có thể hấp thụ khoảng 883 hạt vi nhựa – hơn nửa microgram – mỗi ngày. Tuy nhiên, các nghiên cứu dịch tễ học quy mô lớn đã không thiết lập được mối liên hệ giữa việc tiếp xúc với vi nhựa và các bệnh cụ thể. Các nghiên cứu như vậy là cần thiết, nhưng vẫn chưa được hoàn thành.

Nghiên cứu ban đầu cho thấy vi nhựa có thể liên quan đến viêm, bệnh tim mạch và tổn thương DNA – một con đường tiềm năng dẫn đến ung thư. Thay vì tập trung chỉ vào cách để loại bỏ nhựa khỏi máu, chiến lược dài hạn hiệu quả hơn có thể là giảm tiếp xúc của chúng ta với nhựa ngay từ đầu.

Câu chuyện của Bloom đã khai thác vào sự lo lắng ngày càng tăng của công chúng: chúng ta đều biết rằng chúng ta đang mang gánh nặng của nhựa. Nhưng việc giải quyết vấn đề này đòi hỏi nhiều hơn là xu hướng chăm sóc sức khỏe: nó đòi hỏi khoa học nghiêm ngặt, quy định chặt chẽ hơn và một sự thay đổi khỏi sự phụ thuộc vào nhựa trong cuộc sống hàng ngày.

Hiện tượng chảy máu chất xám đang trở thành một vấn đề đáng lo ngại tại Mỹ, khi hàng trăm nhà khoa học và lao động trình độ cao đang cân nhắc rời bỏ quê hương do lo ngại về các chính sách mới. Nhà sử học Brian Sandberg là một trong số họ, người đã nộp đơn vào chương trình ‘tị nạn khoa học’ của Đại học Aix-Marseille (Pháp) cùng gần 300 nhà nghiên cứu khác. Ông cho biết toàn bộ hệ thống nghiên cứu và giáo dục đại học ở Mỹ đang bị lung lay.

Một khảo sát gần đây của tạp chí Nature cho thấy hơn 75% trong số 1.600 nhà khoa học Mỹ đang cân nhắc rời đất nước do các chính sách mới. Làn sóng bất an này bắt nguồn từ việc Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh (HHS) sa thải 10.000 nhân viên, trong đó có các nhà khoa học từ Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) và Viện Ung thư Quốc gia, cùng với việc cắt giảm ngân sách nghiên cứu.

Các nhà khoa học Mỹ đang tìm kiếm môi trường làm việc tự do và ổn định ở nước ngoài, đặc biệt là ở Pháp. Đại học Aix-Marseille (Pháp) đã nhận được hàng trăm hồ sơ từ các viện nghiên cứu danh tiếng như Johns Hopkins, NASA, và các đại học lớn như Columbia, Yale và Stanford.

Chủ tịch Đại học Aix-Marseille, ông Éric Berton, cho biết đây là một khoảnh khắc lịch sử, khi các nhà khoa học Mỹ tìm đến Pháp để có không gian tự do nghiên cứu. Nhiều ứng viên Mỹ yêu cầu giấu tên vì lo ngại bị trả đũa.

Các nhà khoa học mô tả một môi trường làm việc đầy bất ổn, khi chính phủ cắt tài trợ và kiểm duyệt nội dung. Một số nhà khoa học khác cũng chia sẻ về khó khăn khi phải từ bỏ sự nghiệp và gia đình để tìm kiếm cơ hội mới.

James, một nhà nghiên cứu khí hậu, cùng vợ đều có tên trong danh sách rút gọn. Ông đối mặt với nguy cơ phải từ bỏ sự nghiệp hàng chục năm ở Mỹ. ‘Tôi biết ơn vì có cơ hội này, nhưng cũng rất buồn vì tôi lại cần đến nó’, ông chia sẻ.

Tình hình này đặt ra câu hỏi về tương lai của hệ thống nghiên cứu và giáo dục đại học tại Mỹ. Liệu rằng đất nước này có thể giữ chân được các tài năng khoa học hay không, khi mà nhiều người đang tìm kiếm môi trường làm việc tự do và ổn định ở nước ngoài?

Đại học Aix-Marseille (Pháp) đang cung cấp một giải pháp cho các nhà khoa học Mỹ, với chương trình ‘tị nạn khoa học’ của mình. Tuy nhiên, liệu rằng chương trình này có thể giải quyết được tận gốc vấn đề hay không, hay nó chỉ là một giải pháp tạm thời?

Trong khi đó, các nhà khoa học Mỹ đang phải đối mặt với một quyết định khó khăn, liệu rằng họ có nên ở lại Mỹ và tiếp tục đóng góp cho hệ thống nghiên cứu và giáo dục đại học của đất nước hay nên ra đi tìm kiếm cơ hội mới ở nước ngoài.

Quyết định của các nhà khoa học Mỹ sẽ có tác động lớn đến tương lai của đất nước này. Do đó, cần có những giải pháp để giải quyết tận gốc vấn đề và tạo điều kiện cho các nhà khoa học có thể tiếp tục đóng góp cho hệ thống nghiên cứu và giáo dục đại học tại Mỹ.

Các quốc gia khác cũng đang theo dõi tình hình này. Nếu Mỹ mất đi các tài năng khoa học, liệu rằng các quốc gia khác có thể tận dụng được cơ hội này để thu hút các nhà khoa học Mỹ?

Tình hình chảy máu chất xám tại Mỹ đang trở thành một vấn đề đáng lo ngại. Cần có những giải pháp để giải quyết tận gốc vấn đề và tạo điều kiện cho các nhà khoa học có thể tiếp tục đóng góp cho hệ thống nghiên cứu và giáo dục đại học tại Mỹ.