Một nghiên cứu mới đăng trên tạp chí Nature Food đã đưa ra bằng chứng cho thấy việc xử lý rác thải thực phẩm thông qua các phương pháp như ủ phân hữu cơ, tiêu hủy kỵ khí hoặc tái chế thành thức ăn chăn nuôi có thể giảm thiểu đáng kể lượng khí nhà kính phát thải ra môi trường. Hiện tại, gần một phần ba lượng thực phẩm được sản xuất toàn cầu không được tiêu thụ và bị lãng phí, gây ra tổn thất lớn về đất đai, nước và năng lượng.

Rác thải thực phẩm đang trở thành một vấn đề môi trường nghiêm trọng trên toàn cầu, không chỉ gây lãng phí tài nguyên mà còn là nguồn phát thải khí metan, một loại khí nhà kính có khả năng làm ấm Trái đất gấp 80 lần so với CO₂ trong vòng 20 năm. Khi rác thải thực phẩm bị chôn lấp trong điều kiện yếm khí, nó phát thải khí metan, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường.

Một nhóm nghiên cứu bao gồm 60 nhà khoa học đã tiến hành nghiên cứu dựa trên dữ liệu từ 91 nghiên cứu thực địa tại 29 quốc gia. Ba phương pháp được đánh giá trong nghiên cứu này bao gồm: ủ phân hữu cơ, tiêu hủy kỵ khí để tạo ra biogas cho sản xuất năng lượng tái tạo, và tái chế rác thải thực phẩm làm thức ăn chăn nuôi.

Giáo sư Zhengxia Dou, một trong những tác giả chính của nghiên cứu, chỉ ra rằng các quốc gia có hệ thống sản xuất và tiêu dùng lương thực thực phẩm lớn như Trung Quốc, Mỹ và Liên minh châu Âu là những điểm nóng phát thải methane từ việc chôn lấp rác thực phẩm. Nếu các quốc gia này ngừng hình thức xử lý này, lượng phát thải có thể giảm tương đương với lượng khí methane mà gần 9 triệu con bò sữa thải ra.

Phương pháp tái chế rác thải thực phẩm làm thức ăn chăn nuôi không chỉ giúp giảm phát thải mà còn tiết kiệm tài nguyên. Ví dụ, nếu Trung Quốc tái chế rác thực phẩm làm thức ăn chăn nuôi, có thể giảm được hơn 5% diện tích đất trồng đậu tương và ngô, những loại cây chủ lực dùng làm thức ăn chăn nuôi. Diện tích này có thể được chuyển đổi để sản xuất lương thực cho con người hoặc phục vụ mục đích bảo tồn.

Tái chế rác thực phẩm được coi là một giải pháp khả thi, chi phí thấp và đã được kiểm chứng trong thực tế. Quan trọng hơn, nó mang lại nhiều lợi ích đồng thời, vừa giảm phát thải, vừa tiết kiệm tài nguyên. Tuy nhiên, việc thực hiện giải pháp này không chỉ phụ thuộc vào chính sách mà còn cần sự thay đổi từ phía người tiêu dùng. Giảm lãng phí thực phẩm cần bắt đầu từ những hành động nhỏ nhất, ngay từ trong bếp của mỗi gia đình.

Nhìn chung, nghiên cứu này đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc quản lý rác thải thực phẩm một cách hiệu quả. Thông qua việc áp dụng các phương pháp xử lý rác thải thực phẩm như ủ phân hữu cơ, tiêu hủy kỵ khí và tái chế thành thức ăn chăn nuôi, chúng ta có thể giảm thiểu đáng kể lượng khí nhà kính phát thải và bảo vệ môi trường.

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Food đã cung cấp những bằng chứng cụ thể về lợi ích của việc tái chế rác thải thực phẩm. Các nhà nghiên cứu hy vọng rằng những phát hiện này sẽ giúp nâng cao nhận thức của công chúng về vấn đề rác thải thực phẩm và khuyến khích các hành động cụ thể để giảm thiểu lãng phí thực phẩm.

Thị trường carbon đang ngày càng trở thành một công cụ kinh tế quan trọng trong việc thúc đẩy chuyển đổi xanh trên toàn cầu. Đặc biệt, trong bối cảnh các quốc gia đang hướng tới phát triển bền vững và giảm phát thải ròng xuống ‘0’, Việt Nam cũng không ngoại lệ. Với cam kết đạt Net Zero vào năm 2050, Việt Nam đang khẩn trương hoàn thiện khung pháp lý, nâng cấp hạ tầng dữ liệu và quản trị để xây dựng thị trường carbon minh bạch, hiệu quả và đủ năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Trong Diễn đàn Net Zero Việt Nam 2025: Thị trường carbon trong kỷ nguyên mới, được tổ chức tại Hà Nội vào ngày 18/7, các chuyên gia đã chia sẻ quan điểm về việc phát triển thị trường carbon như một giải pháp chiến lược giúp Việt Nam thực hiện hiệu quả cam kết Net Zero. Ông Nguyễn Tuấn Quang, Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), đã nhấn mạnh rằng việc phát triển thị trường carbon là một trong những giải pháp quan trọng. Bằng cách định giá phát thải và khuyến khích công nghệ sạch, thị trường này tạo ra động lực tài chính, thúc đẩy các sáng kiến giảm phát thải và giúp Việt Nam tiếp cận các nguồn lực quốc tế.

Chính phủ đã phê duyệt Đề án phát triển thị trường carbon với mục tiêu kết nối thị trường trong nước với các cơ chế quốc tế. Các nền tảng pháp lý quan trọng đang được củng cố, bao gồm Nghị định số 06/2022/NĐ-CP và Nghị định số 119/2025/NĐ-CP về giảm nhẹ phát thải khí nhà kính, cũng như dự thảo Nghị định về sàn giao dịch carbon do Bộ Tài chính xây dựng. Bên cạnh đó, các sáng kiến từ doanh nghiệp và cộng đồng địa phương cho thấy tiềm năng lớn trong việc phát triển tín chỉ carbon ở các lĩnh vực như nông nghiệp, lâm nghiệp, năng lượng tái tạo và xử lý chất thải.

Tuy nhiên, thị trường carbon tại Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn định hình nền móng với nhiều khoảng trống cần được lấp đầy. Một trong những điểm nghẽn lớn nhất hiện nay là hệ thống đo lường, báo cáo và thẩm định (MRV) chưa đồng bộ, thiếu công cụ số hóa. Ông Nguyễn Đình Thọ, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách Tài nguyên và Môi trường, cho rằng thị trường carbon chỉ có thể hoạt động hiệu quả khi có một hệ thống đo lường, báo cáo, thẩm định đáng tin cậy và tương thích với quốc tế.

Bên cạnh khung pháp lý, các chuyên gia cũng nhấn mạnh vai trò của nền tảng tài chính trong việc phát triển thị trường carbon. Chia sẻ kinh nghiệm quốc tế, bà Betty Palard, CEO ESG Climate Consulting, cho rằng Việt Nam có nhiều lợi thế để tham gia sâu vào thị trường carbon. Tuy nhiên, để tín chỉ carbon của Việt Nam có giá trị cao trên thị trường quốc tế, cần có một chiến lược xây dựng thương hiệu quốc gia dựa trên xác minh khoa học, truyền thông hiệu quả và tầm nhìn dài hạn từ các nhà hoạch định chính sách.

Phát triển thị trường carbon không chỉ giúp Việt Nam thực hiện cam kết Net Zero mà còn tạo ra cơ hội kinh tế mới, thúc đẩy tăng trưởng xanh và bền vững. Việc xây dựng thị trường carbon minh bạch, hiệu quả sẽ giúp Việt Nam tiếp cận các nguồn lực quốc tế, khuyến khích đầu tư vào công nghệ sạch và giảm phát thải khí nhà kính.

Các chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng việc phát triển thị trường carbon cần sự tham gia của nhiều bên, bao gồm cả doanh nghiệp, cộng đồng địa phương và các tổ chức quốc tế. Sự hợp tác này sẽ giúp Việt Nam xây dựng một thị trường carbon mạnh mẽ, đồng bộ và đủ năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam cần tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý, nâng cấp hạ tầng dữ liệu và quản trị để xây dựng thị trường carbon minh bạch, hiệu quả. Sự phát triển của thị trường carbon sẽ giúp Việt Nam thực hiện hiệu quả cam kết Net Zero, đồng thời tạo ra cơ hội kinh tế mới cho đất nước.