Thu nhập trung bình của một lao động tại khu vực thành thị hiện nay là 10 triệu đồng mỗi tháng, tương đương 120 triệu đồng mỗi năm. Tuy nhiên, mức thu nhập này chỉ đủ để mua khoảng 1,5m2 chung cư mới tại Hà Nội, với giá chào bán sơ cấp trung bình trên 70 triệu đồng/m2 thông thủy, chưa bao gồm VAT, kinh phí bảo trì và chiết khấu.

Trong quý II, giá bán chung cư sơ cấp tại Hà Nội trung bình đạt khoảng 80 triệu đồng/m2, tăng 5,6% so với quý trước và tăng 24% so với cùng kỳ năm 2024. Với chung cư cũ, mức giá đạt trung bình khoảng 60 triệu đồng/m2. Thậm chí, nhà ở xã hội thứ cấp tại Hà Nội hiện nhiều căn được rao bán với mức giá 50-60 triệu đồng/m2, thậm chí cao hơn. Chẳng hạn, tại dự án nhà ở xã hội Đồng Mô, giá rao bán các căn hộ khoảng 56-60 triệu đồng/m2.

Với mức thu nhập một lao động tại thành thị nói chung, đi làm cả năm là 120 triệu đồng, nếu không trừ chi phí sinh hoạt cũng chỉ mua được khoảng 1,5m2 chung cư mới với giá 79-80 triệu đồng/m2. Theo dữ liệu nghiên cứu của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), mức thu nhập tối thiểu được khuyến nghị để mua một ngôi nhà có giá trung bình tại Hà Nội cao hơn khoảng 2,3-10 lần so với thu nhập trung bình của hộ gia đình. Để có thể mua một căn hộ tại Hà Nội, người mua cần có mức thu nhập tối thiểu dao động từ 45 triệu đồng trở lên.

Tuy nhiên, với mức thu nhập bình quân và giá chung cư tại Hà Nội như hiện tại, cơ hội sở hữu được nhà gần như là không có nếu chỉ đi làm văn phòng. Ông Lê Đình Chung – chuyên gia bất động sản – cho rằng mức giá trung bình của căn hộ cũ 2 phòng ngủ tại Hà Nội hiện nay dao động từ 4 tỷ đến 5 tỷ đồng, tương đương 65-70 triệu đồng/m2. Trong khi đó, thu nhập bình quân của một gia đình 2 người đi làm tại Hà Nội khoảng 200-250 triệu đồng/năm.

Ông Nguyễn Quốc Anh – Phó tổng giám đốc Batdongsan.com.vn – cho rằng, hiện nay, một người sinh năm 9x cần 25,8 năm thu nhập để mua căn hộ trên với giá 3 tỷ đồng, trong điều kiện lãi suất huy động là 4,5%. Theo ông Hà Quang Hưng – Phó cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng), các khảo sát cho thấy người trẻ 22-40 tuổi đang trở thành nhóm khách hàng chủ lực trên thị trường nhà ở, thay thế dần nhóm trung niên.

Tuy nhiên, mức tăng thu nhập của người dân chưa theo kịp đà tăng của giá nhà ở, dẫn đến khả năng sở hữu thực tế của đa số người trẻ hạn chế. Điều này cho thấy, việc sở hữu một căn hộ chung cư hay một ngôi nhà tại Hà Nội đang trở thành một thách thức lớn đối với nhiều người, đặc biệt là những người trẻ tuổi.

Dự án Grand Marina Saigon của Masterise Homes, tọa lạc tại đường Tôn Đức Thắng, thuộc khu đô thị Ba Son, Quận 1, Tp.HCM, đang gây chú ý với mức giá bán dự kiến cho căn hộ ra thị trường. Các thông tin ban đầu cho thấy căn studio tại tòa Lake với diện tích 52,62m2 được chào bán trong khoảng 24 – 25,5 tỷ đồng. Tương tự, căn 1 phòng ngủ với diện tích từ 51,02m2 đến 64,57m2 có giá từ 29,5 – 31,5 tỷ đồng. Đối với căn 1 phòng ngủ + có diện tích từ 67m2 đến 72m2, giá bán dự kiến là 33,5 – 35 tỷ đồng, và căn 2 phòng ngủ với diện tích từ 88,58m2 đến 117,05m2 có giá từ 50,5 – 52 tỷ đồng.

Đây không phải là lần đầu tiên Masterise Homes gây ‘sốc’ cho thị trường bất động sản với mức giá cao ngất ngưởng. Cách đây 3 năm, dự án The Grand Hanoi tại 22 – 24 Hàng Bài, Hà Nội cũng đã gây chú ý với mức giá lên đến gần 100 tỷ đồng cho một căn hộ. Masterise Homes là một trong những chủ đầu tư đi đầu trong lĩnh vực bất động sản hạng sang, thuộc phân khúc đắt đỏ nhất thị trường. Trong bối cảnh giá bất động sản tăng cao trong vài năm trở lại đây, mức giá của nhiều căn hộ do Masterise Homes cung cấp vẫn khiến nhiều người ngạc nhiên.

Hiệp hội Bất động sản Tp.HCM (HoREA) trong báo cáo thị trường bất động sản gần đây đã nêu quan điểm rằng từ năm 2021 đến nay, Tp.HCM không còn các dự án nhà ở thương mại với giá dưới 30 triệu đồng/m2. Thay vào đó, hầu hết các dự án ra thị trường đều thuộc phân khúc cao cấp và hạng sang. Sự lệch pha cung cầu đang trở thành mối lo ngại với thị trường bất động sản.

Ông Phạm Đức Toản, CEO Công ty Cổ phần đầu tư và phát triển Bất động sản EZ (EZ Property), nhận định rằng giá chung cư tại nhiều dự án đã tăng vượt ngưỡng chịu đựng của người mua. Điều này đặt ra câu hỏi về tính bền vững của thị trường và nhu cầu thực tế của người dân.

Mới đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có cuộc làm việc với các bộ, ngành, hiệp hội, ngân hàng, doanh nghiệp về tình hình thị trường bất động sản. Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính khẩn trương nghiên cứu và ban hành chính sách đánh thuế bất động sản đối với đất, nhà ở không sử dụng, cũng như phần chênh lệch giá đất với giá bán. Đồng thời, Thủ tướng yêu cầu các doanh nghiệp chủ động rà soát, tái cấu trúc danh mục dự án đầu tư để phù hợp với nhu cầu của xã hội, giảm giá và tiết kiệm chi phí để giảm giá nhà ở.

Các chuyên gia và cơ quan chức năng đang theo dõi chặt chẽ diễn biến của thị trường bất động sản và tìm kiếm giải pháp để đảm bảo sự phát triển lành mạnh và bền vững của thị trường này. Việc cân nhắc và thực hiện các chính sách phù hợp sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc ổn định và phát triển thị trường bất động sản trong thời gian tới.

TS. Lê Xuân Nghĩa, nguyên Phó Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia, thể hiện quan ngại sâu sắc về đề xuất đánh thuế cao trên giá trị chênh lệch giữa giá mua và bán bất động sản (BĐS) theo từng lần chuyển nhượng như Bộ Tài chính đề xuất trong dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế). Ông cho rằng việc này sẽ tạo ra cú sốc lớn cho thị trường BĐS đang chớm hồi phục và có thể khiến thị trường trở nên đình trệ.

Ông Nghĩa nhận định rằng nếu đề xuất này được thực thi, thị trường BĐS sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng và có thể rơi vào trạng thái đình trệ. Việc đánh thuế cao không làm thị trường minh bạch hơn, mà chỉ khiến giao dịch bị đình trệ, nhà đầu tư dè dặt, thị trường mất đi sự linh hoạt cần thiết.

Ông Nghĩa cũng đưa ra kinh nghiệm từ các nước phát triển như Singapore, Đức, Mỹ… rằng đánh thuế cao giúp giảm đầu cơ và kéo giá nhà về mức hợp lý. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng điều này không khả thi với Việt Nam vì thị trường BĐS ở đây vẫn chủ yếu phục vụ nhu cầu để ở. Đa phần người mua nhà không phải đầu cơ, mà là tích lũy cả đời. Nhiều người bán nhà vì lý do bất khả kháng như lấy tiền trả nợ, ly hôn, chuyển công tác… Không thể đánh đồng họ với giới đầu tư chuyên nghiệp để rồi áp mức thuế 20% trên lợi nhuận.

Về giá nhà, ông Nghĩa cho rằng không riêng Việt Nam, giá BĐS toàn cầu luôn có xu hướng tăng. Tại Việt Nam, trong bối cảnh nguồn cung khan hiếm như hiện nay, thuế sẽ còn làm giá nhà tăng lên cao hơn mức tăng giá của thị trường. Người bán sẽ cộng khoản thuế này vào giá bán và người mua – đa phần là dân thu nhập trung bình – sẽ phải gánh chịu.

Mục tiêu an sinh xã hội, nâng cao đời sống người dân sẽ không đạt được nếu thị trường BĐS bị đình trệ. Ông Nghĩa lấy ví dụ cụ thể, năm 2024, Hà Nội thu hơn 48.590 tỷ đồng từ nhà đất, chiếm gần 10% tổng thu ngân sách địa phương. Nếu thị trường đóng băng vì thuế cao, thì khoản thu này cũng sẽ tụt dốc không phanh.

Ông Nghĩa cũng nhấn mạnh rằng BĐS là “đầu kéo” của nền kinh tế. Nếu thị trường này suy giảm, hiệu ứng domino sẽ xảy ra: ngân sách sụt thu, doanh nghiệp cắt giảm sản xuất, ngân hàng ôm nợ xấu, tăng trưởng kinh tế bị ảnh hưởng…

Về giải pháp, ông Nghĩa cho rằng muốn giá nhà hạ nhiệt, giải pháp không nằm ở việc đánh thuế, mà phải từ gốc: tăng cung, tháo gỡ rào cản pháp lý. Mức thuế chuyển nhượng 2% không tính theo thời gian nắm giữ là cách làm phù hợp với một thị trường BĐS còn ở giai đoạn phát triển sơ khai như Việt Nam.

Đề xuất áp thuế 20% trên lãi chuyển nhượng bất động sản đang là một chủ đề nóng và nhận được nhiều ý kiến trái chiều từ người dân. Một số người lo ngại rằng việc áp thuế này sẽ không hiệu quả trong việc ngăn chặn đầu cơ, mà còn đẩy giá nhà lên cao hơn.

Nhiều người dân cho rằng cách làm này sẽ không hiệu quả và còn góp phần đẩy giá nhà lên. “Áp thuế 20% trên lãi chuyển nhượng thì cuối cùng giá nhà sẽ được cộng thêm phần thuế đó, đội thêm giá và thiệt cho người mua mà thôi. Cách làm này sẽ không hiệu quả mà còn góp phần đẩy giá nhà lên,” một độc giả tên Anhnôngdân bày tỏ.

Cùng quan điểm, độc giả Bla Bla phân tích: “Nhu cầu cao nhưng toàn là của đầu cơ ôm hàng, người dân có nhu cầu ở thực thì kiếm từng đồng mà dân đầu cơ bỏ tiền cọc rồi lướt sóng ăn chênh cả trăm triệu, cả tỷ đồng. Tôi vẫn cho rằng nên đánh thuế trên số lượng bất động sản sở hữu hoặc đánh thuế trên người mua (người mua miếng đất thứ hai sẽ chịu mức thuế cao hơn khi mua lần đầu)”.

Một số người dân vẫn lạc quan về hiệu quả của chính sách thuế 20% trên lãi chuyển nhượng. Độc giả TTN cho rằng mục đích là chống đầu cơ thì cần tránh mua đi bán lại trong thời gian ngắn, và đề xuất này đánh vào lợi nhuận là đã giảm thiệt hại cho người mua có mục đích ở nhưng cần tiền phải bán.

Để việc áp thuế 20% trên lãi chuyển nhượng đạt hiệu quả tốt nhất, độc giả Tuanhuyen gợi ý một số giải pháp đi kèm: “Luật thuế bất động sản rất hay và ý nghĩa, nhằm khắc phục tình trạng đẩy giá nhà lên cao phi lý và đem lại môi trường lành mạnh, cơ hội cho các cá nhân hộ gia đình có nhu cầu chính đáng về chỗ ở. Tuy nhiên, cần làm rõ vấn đề sau: Thứ nhất, nên quy định thống nhất cho phép nhà nước chọn phương án đánh thuế theo nguyên tắc: mức nào cao hơn sẽ được cơ quan thuế áp dụng. Thứ hai, nên có quy định riêng đối với các trường hợp gia đình thừa kế về mức đóng thuế”.

Bộ Tài chính vừa đề xuất áp dụng phương thức đánh thuế 20% trên giá trị chênh lệch giữa giá mua và bán bất động sản theo từng lần chuyển nhượng. Nếu không xác định được giá mua và chi phí liên quan, thuế tính theo giá bán và thời gian sở hữu, với thuế suất từ 2–10%. Việc áp thuế trên lãi chuyển nhượng bất động sản nhằm điều tiết hoạt động đầu cơ, lướt sóng – nguyên nhân góp phần đẩy giá nhà đất tăng nóng thời gian qua.

Giá nhà ở hiện nay liên tục tăng cao do nhiều yếu tố tác động, từ quy định về thuế phí, sự phức tạp của thủ tục pháp lý, đến gánh nặng chi phí tài chính và tâm lý chung của thị trường. Điều này không chỉ gây ra thách thức cho những người muốn sở hữu một căn nhà, mà còn ảnh hưởng đến sự ổn định và phát triển bền vững của thị trường bất động sản.

Thị trường bất động sản quý II/2025 tiếp tục chứng kiến giá căn hộ cao, thậm chí có xu hướng tăng tại các thành phố lớn. Theo báo cáo từ Avison Young Việt Nam, mặt bằng giá sơ cấp tại Hà Nội và TP.HCM đều ghi nhận mức tăng đáng kể. Tại Hà Nội, các dự án cao cấp dù dịch chuyển ra xa trung tâm vẫn duy trì mức giá cao, với mức giá tiệm cận khu trung tâm từ 79,9 – 100,5 triệu đồng/m2. Điều này kéo mặt bằng giá sơ cấp trung bình toàn thị trường lên ngưỡng 80,9 – 130,5 triệu đồng/m2.

Tương tự, tại TP.HCM, mặt bằng giá sơ cấp tiếp tục tăng 4 – 6% với dự án mới và 2 – 4% với dự án hiện hữu. Giá bán sơ cấp trung bình của bất động sản khu vực Bình Dương cũ đã tăng đáng kể so với giai đoạn 2018 – 2020 và có xu hướng tăng nhanh. Báo cáo từ Savills cũng cho thấy trong quý II/2025, có 7.000 căn hộ mới được mở bán và 5.200 giao dịch thành công, đều tăng so với cùng kỳ năm trước. Lũy kế 6 tháng đầu năm, thị trường đón nhận 14.900 căn hộ mới và 13.100 giao dịch, cho thấy sức hấp thụ của thị trường vẫn khá tốt.

Tuy nhiên, giá sơ cấp trung bình đạt 91 triệu đồng/m2, tăng ấn tượng 16% theo quý và 40% theo năm. Tại Hà Nội, nhiều dự án nằm ở vị trí đắc địa, do các chủ đầu tư uy tín phát triển, khiến giá thành sản phẩm bị đẩy lên cao. Mức giá từ 100 triệu đồng/m2 đã trở nên phổ biến. Trong quý III/2025, dự kiến sẽ có thêm nhiều dự án mới tại những khu vực đẹp được tung ra thị trường, với mức giá chủ yếu từ trên 100 triệu đồng/m2. Vì vậy, trong ngắn hạn, khó có khả năng giảm mặt bằng giá trung bình căn hộ.

Giá nhà vẫn ‘leo thang’ do nhiều yếu tố, trong đó có sự tăng cao của chi phí đầu vào, tâm lý đầu cơ, kỳ vọng tăng giá và tăng trưởng kinh tế và đô thị hóa nhanh. Viện Nghiên cứu Tài chính – Bất động sản thuộc Dat Xanh Services dự báo đưa ra 3 kịch bản giá nhà trong 6 tháng cuối năm nay. Dù ở bất kỳ kịch bản nào, từ thuận lợi nhất đến khó khăn nhất, xu hướng chung của giá nhà vẫn là tăng.

Sự tăng giá liên tục, dù là tín hiệu tốt cho các nhà đầu tư và người sở hữu bất động sản nhưng lại tạo áp lực lớn lên khả năng tiếp cận nhà ở của số đông người dân. Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) lý giải hiện tượng giá nhà cao bắt nguồn từ 4 nguyên nhân chính: nguồn cung chưa đáp ứng được nhu cầu thực, đặc biệt thiếu sản phẩm giá vừa túi tiền; chi phí đầu vào tăng cao, nhất là chi phí đất; tâm lý đầu cơ, kỳ vọng tăng giá vẫn phổ biến; và tăng trưởng kinh tế và đô thị hóa nhanh tiếp tục đẩy nhu cầu lên cao.

VARS cảnh báo, thực trạng giá nhà cao đang khiến nhóm thu nhập trung bình và thấp ngày càng khó tiếp cận nhà ở. Về lâu dài, điều này có thể gây mất cân đối trong thị trường và tạo áp lực cho công tác quản lý nhà nước. Để hạ nhiệt giá nhà và tái cân bằng cơ cấu giá bất động sản trên thị trường, các chuyên gia đồng quan điểm rằng cần cắt giảm thủ tục hành chính, tăng nguồn cung nhà ở, đặc biệt cần có cơ chế ưu đãi thuế phí đặc biệt cho các dự án nhà ở xã hội và nhà ở thương mại giá rẻ.