Hơn 35 doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn tỉnh đã tham gia khóa đào tạo quản trị doanh nghiệp chuyên sâu với chủ đề ‘Giám đốc kinh doanh (CCO)’ do Trung tâm Xúc tiến đầu tư, Hỗ trợ doanh nghiệp và Dịch vụ tài chính (Sở Tài chính) phối hợp với Công ty CP BrainMark Việt Nam tổ chức vào sáng 2/8.

Khóa học này nhắm tới nâng cao kiến thức và kỹ năng cho đội ngũ giám đốc kinh doanh tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa, giúp họ thích ứng với bối cảnh thị trường thay đổi nhanh chóng trong thời kỳ chuyển đổi số. Qua khóa học này, các học viên sẽ được trang bị tư duy chiến lược, khả năng phân tích thị trường, lập kế hoạch kinh doanh hiệu quả và kỹ năng quản lý đội ngũ kinh doanh.

Chương trình đào tạo kéo dài với 21 buổi học, diễn ra 3 buổi mỗi tuần. Các nội dung đào tạo tập trung vào chân dung giám đốc kinh doanh thời đại công nghệ số, xây dựng chiến lược kinh doanh, phát triển thương hiệu, marketing và truyền thông số, quản lý bán hàng, cũng như quản lý nhân sự và phát triển đội ngũ kinh doanh.

Phó Giám đốc Sở Tài chính, bà Từ Thị Hồng Hạnh, hy vọng rằng khóa học sẽ giúp các học viên nâng cao hiệu quả kết nối doanh nghiệp với thị trường, thúc đẩy hoạt động sản xuất – kinh doanh và đóng góp vào mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh trong giai đoạn mới.

Chuyển đổi xanh trong ngành logistics đang trở thành xu thế toàn cầu, nhưng phần lớn doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, vẫn đang gặp khó khăn trong việc áp dụng các giải pháp thân thiện môi trường.

Tăng trưởng nhanh nhưng chuyển đổi xanh còn chậm

Ngành logistics Việt Nam có tốc độ tăng trưởng nhanh chóng, trung bình 14-16%/năm, cao gần gấp đôi so với tốc độ tăng GDP. Tuy nhiên, ngành vẫn đang phát triển âm thầm, thiếu vắng các doanh nghiệp quy mô lớn có khả năng dẫn dắt thị trường. Tại tọa đàm Chính sách tài chính phát triển logistics xanh do Tạp chí Kinh tế – Tài chính tổ chức, ông Trần Thanh Hải – Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết, yêu cầu về chuyển đổi số, chuyển đổi xanh đã dần được các doanh nghiệp nhận thức nhưng việc thực thi trên thực tế còn hạn chế.

Ông Đặng Vũ Thành – Phó chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam (VLA) cho biết, chuyển đổi xanh không còn là xu hướng, mà đã và đang hiện diện trong từng hoạt động hằng ngày của doanh nghiệp logistics trên toàn cầu. Tuy nhiên, phần lớn doanh nghiệp logistics, đặc biệt là nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ chiếm đến 95%, vẫn đang loay hoay với bài toán vốn, công nghệ và thực thi chính sách.

Chuyển đổi xanh không thể chỉ trông chờ từ phía doanh nghiệp

Dù nhận thức được xu thế tất yếu, phần lớn doanh nghiệp logistics Việt Nam vẫn đang đối mặt với hàng loạt rào cản khi triển khai chuyển đổi xanh. TS Đỗ Thiên Anh Tuấn, Giảng viên Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright, cho biết, điểm nghẽn đầu tiên là vấn đề “tiền đâu?”. Trong khi 95-97% doanh nghiệp logistics là doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME), thì thị trường tài chính xanh ở Việt Nam lại còn rất non trẻ.

Tính đến giữa năm nay, quy mô tài chính xanh chỉ chiếm 4,35% tổng tín dụng, thấp hơn nhiều so với mức tối thiểu 10% như kỳ vọng. Các chuyên gia đều thống nhất rằng cần có sự điều phối mạnh mẽ từ Nhà nước, đặc biệt là các bộ ngành như Bộ Công Thương, Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước… Không thể chỉ kỳ vọng vào nỗ lực của doanh nghiệp khi các điều kiện về tài chính, pháp lý, và hạ tầng vẫn còn quá nhiều bất cập.

Nhà nước cần sớm tích hợp chính sách ưu đãi thuế, trợ cấp cho doanh nghiệp chuyển đổi xanh, đưa trạm sạc, kho xanh, logistics thông minh vào quy hoạch đầu tư công.

Từ góc độ chính sách, các chuyên gia cho rằng, không thể có phát triển xanh nếu không có dòng vốn xanh. Và để có dòng vốn đó, cần sự chung tay của cả hệ thống, từ cơ quan quản lý, ngân hàng, đến chính sách tài khóa và tiền tệ hỗ trợ chuyển đổi xanh rõ ràng, minh bạch và có thể đo lường.

Vai trò của các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) trong nền kinh tế Việt Nam là không thể phủ nhận. Các DNNVV đóng góp khoảng 45% vào Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) và tạo việc làm cho tới 60% lực lượng lao động. Tuy nhiên, thực trạng tài chính bền vững cho DNNVV tại Việt Nam vẫn còn nhiều thách thức cần vượt qua.

Một trong những hạn chế lớn mà DNNVV gặp phải là khó khăn trong việc tiếp cận nguồn tài chính bền vững. Hiện chỉ có dưới 9% DNNVV có thể tiếp cận tài chính bền vững, trong khi tín dụng xanh trên toàn thị trường chỉ chiếm khoảng 4,5% tổng dư nợ. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết là phải có các giải pháp phù hợp để tháo gỡ khó khăn này.

Các chuyên gia đề xuất việc xây dựng một khung chính sách toàn diện với 4 trụ cột chính để hỗ trợ DNNVV tiếp cận tài chính bền vững hiệu quả hơn. Bốn trụ cột này bao gồm: Hoàn thiện khung pháp lý để tạo môi trường kinh doanh thuận lợi; Cải cách tài chính nhằm đa dạng hóa nguồn vốn; Nâng cao năng lực cho DNNVV để đáp ứng yêu cầu của nhà tài trợ; Phát triển hạ tầng thị trường để kết nối DNNVV với các nguồn tài chính.

Thực trạng cho thấy, tỷ lệ DNNVV tiếp cận tín dụng ngân hàng đã giảm từ 32% vào năm 2019 xuống chỉ còn 28% vào năm 2023. Bên cạnh đó, tín dụng xanh tại Việt Nam chỉ chiếm 4,5% tổng dư nợ tín dụng, thấp hơn nhiều so với các nước trong khu vực. Điều này cho thấy cần có các biện pháp thúc đẩy để giúp DNNVV tiếp cận tốt hơn với tín dụng xanh và tài chính bền vững.

Có ba rào cản chính được xác định là nguyên nhân hạn chế sự tham gia của DNNVV vào tài chính bền vững. Thứ nhất, nhiều DNNVV thiếu kiến thức về các yếu tố môi trường, xã hội và quản trị (ESG). Thứ hai, sự không nhất quán trong thực thi chính sách giữa các địa phương gây khó khăn cho DNNVV. Thứ ba, sự khan hiếm các sản phẩm tài chính phù hợp với nhu cầu của DNNVV cũng là một trở ngại lớn.

Trước những thách thức này, một số giải pháp đã được đề xuất dựa trên kinh nghiệm quốc tế và thực tiễn tại Việt Nam. Các giải pháp này tập trung vào việc hoàn thiện khung pháp lý, cải cách khu vực tài chính, nâng cao năng lực cho DNNVV và phát triển hạ tầng thị trường. Việc triển khai đồng bộ các giải pháp này được kỳ vọng sẽ thúc đẩy việc huy động tài chính bền vững cho DNNVV, từ đó tăng cường tỷ lệ tiếp cận tín dụng xanh.

Không chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ tài chính, các giải pháp này còn đóng vai trò quan trọng trong việc giúp Việt Nam chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng toàn diện và trung hòa carbon. Đây không chỉ là một chính sách tài chính thuần túy mà còn là nền tảng chiến lược cho sự phát triển bền vững của đất nước trong tương lai.

Chính vì vậy, việc chú trọng và triển khai hiệu quả các giải pháp hỗ trợ DNNVV tiếp cận tài chính bền vững không chỉ giúp khu vực doanh nghiệp này phát triển mà còn đóng góp vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế Việt Nam.

…

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang phát triển mạnh mẽ, các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ (DNNVSN) tại Việt Nam đang đóng một vai trò quan trọng trong việc kiến tạo một hệ sinh thái thời trang bền vững. Dựa trên di sản văn hóa và tinh thần sáng tạo của cộng đồng, họ đang góp phần tạo nên một bức tranh sáng tạo mới.

Tại Việt Nam, nền kinh tế sáng tạo đang bước vào giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ. Với chỉ thị số 30/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, ban hành tháng 8/2024, ưu tiên đầu tư vào nguồn nhân lực và công nghệ cho các ngành công nghiệp văn hóa, như thời trang, thủ công mỹ nghệ và thiết kế. Tuy nhiên, vẫn còn những thách thức mà các DNNVSN phải đối mặt.

Mặc dù các DNNVSN thường được xếp trong nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ, nhưng họ chiếm khoảng 80% tổng số doanh nghiệp ngành dệt may tại Việt Nam và tạo công ăn việc làm cho hơn ba triệu lao động. Họ hoạt động theo mô hình gia đình hoặc nhóm nhỏ, không sở hữu nhà xưởng quy mô lớn hay ngân sách tiếp thị đáng kể.

Một nghiên cứu gần đây của PGS Donna Cleveland và Nghiên cứu sinh Lâm Hồng Lan thuộc Khoa Truyền thông và Thiết kế, RMIT Việt Nam, đã chỉ ra rằng các DNNVSN đang âm thầm kiến tạo điều mà nhóm nghiên cứu gọi là “vòng tròn thịnh vượng”. Trong đó, bốn trụ cột: kinh tế, văn hóa, môi trường và xã hội không chỉ phát triển song hành mà còn đan xen, kết nối sâu sắc.

Các doanh nghiệp như Linht Handicraft, Kilomet109, Môi Điên, KHAAR và Dòng Dòng đã thể hiện cách mà DNNVSN có thể duy trì được quy mô sản xuất nhỏ, gắn liền với cộng đồng, trong khi vẫn thúc đẩy đổi mới sáng tạo mang tính bền vững và đậm đà bản sắc văn hóa.

Tuy nhiên, nghiên cứu cũng nêu bật những rào cản mang tính hệ thống mà các DNNVSN trong lĩnh vực thời trang tại Việt Nam đang phải đối mặt. Nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc mở rộng quy mô do hạn chế về vốn và cơ sở hạ tầng.

Để xây dựng một nền kinh tế sáng tạo thịnh vượng, nhóm nghiên cứu đã đề xuất ba định hướng chính sách nhằm hỗ trợ DNNVSN một cách hiệu quả và bền vững. Đó là tăng cường giáo dục thời trang, đầu tư vào không gian công cộng và cải cách hành chính và tài chính.

Nếu được tạo điều kiện và chính sách hỗ trợ phù hợp, DNNVSN hoàn toàn có thể đóng vai trò nòng cốt trong việc hình thành một nền kinh tế sáng tạo đậm đà bản sắc văn hóa tại Việt Nam. Họ phản ánh một xu thế toàn cầu hướng tới sự bền vững và cho thấy tiềm năng của các xưởng may nhỏ, cộng đồng dân tộc thiểu số và những nhà thiết kế trẻ đầy tâm huyết đang cùng nhau xây dựng một hệ sinh thái thời trang mới.