Bộ Tài chính vừa ban hành Thông tư số 77/2025/TT-BTC, một văn bản quan trọng nhằm cụ thể hóa các dịch vụ chứng khoán thuộc diện điều chỉnh thuế giá trị gia tăng. Thông tư này đóng vai trò nền tảng trong việc tạo ra một môi trường pháp lý minh bạch cho thị trường vốn, đồng thời giúp chuẩn hóa cách hiểu và áp dụng thuế VAT đối với các dịch vụ chứng khoán.

Thông tư số 77/2025/TT-BTC được ban hành trong bối cảnh Luật Thuế giá trị gia tăng năm 2025 có hiệu lực từ ngày 1/7, và là một phần trong nỗ lực của Bộ Tài chính nhằm hướng dẫn chi tiết Nghị định số 181/2025/NĐ-CP liên quan đến Luật Thuế giá trị gia tăng. Thông tư này không chỉ giúp đồng bộ hóa hệ thống chính sách thuế với các hoạt động đặc thù của thị trường chứng khoán mà còn tạo cơ sở pháp lý minh bạch cho cả cơ quan quản lý và các chủ thể tham gia thị trường.

Một trong những nội dung đáng chú ý trong Thông tư là việc xác định rõ các dịch vụ kinh doanh chứng khoán nằm trong diện điều chỉnh thuế. Thông tư liệt kê rõ ràng các dịch vụ từ môi giới, tư vấn đầu tư, quản lý tài khoản, giao dịch trực tuyến, cho vay ký quỹ, ứng trước tiền bán chứng khoán, lưu ký, bù trừ, thanh toán, quản lý tài sản ký quỹ cho đến dịch vụ xử lý lỗi sau giao dịch. Ngoài ra, hoạt động tự doanh chứng khoán, bảo lãnh phát hành, quản lý danh mục và quản lý quỹ đầu tư chứng khoán cũng được quy định rõ ràng về mặt phạm vi và tính chất dịch vụ. Công ty chứng khoán sẽ phải tuân thủ các quy định này khi thực hiện các dịch vụ chứng khoán.

Việc cụ thể hóa danh mục này giúp hạn chế các cách hiểu và áp dụng khác nhau giữa các cơ quan thuế địa phương, từ đó giảm thiểu rủi ro pháp lý và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp chứng khoán thực hiện nghĩa vụ thuế một cách chuẩn xác và thống nhất trên phạm vi cả nước. Thông tư cũng củng cố thêm cơ sở pháp lý cho các tổ chức tài chính trung gian như công ty chứng khoán, ngân hàng lưu ký và Tổng Công ty lưu ký bù trừ chứng khoán trong việc triển khai các dịch vụ có tính chất hỗ trợ giao dịch.

Thông tư số 77/2025/TT-BTC cũng làm rõ phạm vi các hình thức chuyển nhượng chứng khoán thuộc diện áp dụng quy định thuế Giá trị gia tăng. Theo đó, bao gồm các hoạt động chuyển nhượng chứng khoán thông qua hệ thống giao dịch của Sở giao dịch chứng khoán, chuyển quyền sở hữu chứng khoán ngoài hệ thống, chuyển khoản chứng khoán giữa các nhà đầu tư, và các hình thức chuyển nhượng đặc thù như đấu giá, đấu thầu, chào bán cạnh tranh hoặc dựng sổ. Quy định này sẽ giúp các nhà đầu tư hiểu rõ hơn về các hoạt động chuyển nhượng chứng khoán và nghĩa vụ thuế của họ.

Việc chuẩn hóa chính sách thuế không chỉ tăng tính ổn định cho môi trường đầu tư, mà còn thể hiện vai trò đồng hành của chính sách tài chính – ngân sách trong phát triển thị trường vốn hiện đại, hiệu quả và minh bạch hơn. Thông tư số 77/2025/TT-BTC được ban hành đúng thời điểm thị trường chứng khoán đang đẩy mạnh các nỗ lực cải cách, minh bạch và tiệm cận chuẩn mực quốc tế, nhất là trong tiến trình nâng hạng.

Thị trường chứng khoán Việt Nam đã trải qua quý 2 năm 2025 với nhiều biến động đáng kể. Những thông tin về việc Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố kế hoạch áp thuế quan lên nhiều nền kinh tế, trong đó có Việt Nam, đã gây ra những ảnh hưởng ban đầu. Tuy nhiên, nhờ các phản ứng tích cực từ Chính phủ và các chính sách kích thích kinh tế, thị trường đã nhanh chóng phục hồi.

VN-Index đã lấy lại mốc 1.300 điểm vào ngày 14/5 và chốt quý 2 tại 1.376,07 điểm, mức cao nhất kể từ tháng 4/2022. Sự phục hồi mạnh mẽ của thị trường đã giúp nhiều doanh nghiệp chứng khoán đạt được kết quả kinh doanh tích cực trong quý 2/2025.

Một số doanh nghiệp chứng khoán đã công bố báo cáo tài chính quý 2/2025 và ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng. Theo thống kê của Mekong ASEAN, trong số 10 công ty chứng khoán có vốn điều lệ lớn nhất thị trường đã công bố báo cáo tài chính quý 2/2025, có tới 9 doanh nghiệp báo lãi tăng so với quý 2/2024.

Công ty Cổ phần Chứng khoán Kỹ thương (Techcom Securities – TCBS) dẫn đầu toàn ngành với lợi nhuận sau thuế đạt mức 1.420 tỷ đồng, tăng 32% so với quý 1/2025 và 8% so với quý 2/2024. Đây là mức lợi nhuận quý cao nhất của công ty kể từ khi công bố báo cáo tài chính.

Công ty Cổ phần Chứng khoán SSI (HOSE: SSI) cũng ghi nhận 2.909 tỷ đồng doanh thu hoạt động, tăng 30% so với cùng kỳ năm trước. Đa số các mảng kinh doanh đều ghi nhận tăng trưởng, riêng lãi từ các khoản phải thu và cho vay mang về cho SSI 830 tỷ đồng, tăng hơn 60%.

Tuy nhiên, không phải tất cả các doanh nghiệp chứng khoán đều đạt được kết quả tích cực. Công ty Cổ phần Chứng khoán Vietcap (HOSE: VCI) ghi nhận 1.160 tỷ đồng doanh thu hoạt động, tăng 26,6% so với quý 2/2024, nhưng chi phí hoạt động tăng hơn 115% so với quý 2/2024 lên 772 tỷ đồng, khiến lợi nhuận trước thuế giảm tới 38,5% so với quý 2/2024.

Công ty Cổ phần Chứng khoán FPT (FPTS – HOSE: FTS) cũng là một tên tuổi lớn khác của ngành chứng khoán đi lùi trong quý 2/2025, với doanh thu hoạt động đạt 239 tỷ đồng, giảm 21,6% so với cùng kỳ.

Bên cạnh đó, Tập đoàn FPT là một trong những doanh nghiệp khác thuộc VN30 công bố kết quả kinh doanh quý 2/2025. Theo đó, doanh thu của tập đoàn đạt 32.683 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế đạt 6.166 tỷ đồng, lần lượt tăng 11% và 19% so với nửa đầu năm 2024. Lợi nhuận sau thuế cho cổ đông công ty mẹ (lãi ròng) đạt 4.432 tỷ đồng, tăng trưởng 21%.

Tập đoàn Gelex – Công ty Cổ phần Điện lực Gelex (Gelex Electric – HOSE: GEE) cũng ghi nhận doanh thu thuần bán hàng và cung cấp dịch vụ đạt 6.510 tỷ đồng, tăng 22,6% so với quý 2/2024, lợi nhuận gộp từ đó tăng 33,55% lên 1.035 tỷ đồng.