Lựa chọn ngành nghề là một quyết định quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đặc biệt là đối với các bạn trẻ đang đứng trước ngưỡng cửa đại học. Tuy nhiên, hiện nay, việc lựa chọn ngành nghề của nhiều bạn trẻ bị chi phối bởi những định kiến về giới, danh tiếng, thu nhập… Điều này không chỉ ảnh hưởng đến tương lai cá nhân mà còn lãng phí nguồn lực xã hội.

Theo bản tin thị trường lao động quý 2-2025 của Bộ Nội vụ, số người thất nghiệp trong quý 2-2025 đã tăng lên 1,06 triệu người, cao hơn 25.000 người so với quý trước và tăng khoảng 13.300 người so với cùng kỳ năm 2024. Đáng chú ý, tỷ lệ thất nghiệp trong thanh niên cũng tăng thêm 0,26%, mặc dù các công ty tăng tuyển dụng. Nghịch lý này đặt ra nhiều vấn đề, trong đó có việc chọn ngành nghề ở giới trẻ hiện nay.

Nhiều học sinh và phụ huynh đặt quá nặng yếu tố thu nhập, cho rằng nghề dễ giàu mới đáng học nên đổ xô vào các ngành được cho là ‘hot’ trên thị trường lao động, dẫn đến cầu vượt quá cung. Văn hóa Á Đông cũng khiến một số phụ huynh, học sinh có những định kiến về giới khi chọn ngành nghề. Nhiều bạn trẻ đã từ bỏ ước mơ về ngành học vì lo sợ áp lực giới tính trong thời gian học, cũng như quá trình tìm việc sau này.

Các nhà nghiên cứu tâm lý học phát triển và khoa học thần kinh khẳng định năng lực nghề nghiệp không phân biệt giới, mà là do định hướng xã hội. Tuy nhiên, nhiều bạn trẻ chọn ngành trái sở thích chỉ vì muốn vào trường ‘top’. Lấy tên trường làm thước đo thành công là một cách hiểu sai về thương hiệu giáo dục. Điều này xuất phát từ tâm lý sính danh tiếng, hiệu ứng truyền thông về những bảng xếp hạng các cơ sở giáo dục đại học.

Tư duy trọng bằng cấp cũng khiến nhiều bạn không mặn mà với cao đẳng nghề. Trong khi các nước phát triển coi trọng việc học nghề thì ở Việt Nam, học nghề lại bị nhiều người coi là thua cuộc, thất bại. Hiện thực phũ phàng người người đại học, nhà nhà đại học, nhưng rồi vẫn khó tìm việc với tấm bằng cử nhân đang đặt dấu hỏi lớn trong việc lựa chọn con đường bước vào thị trường lao động của các bạn trẻ hiện nay.

Chọn nghề sai: tăng thất nghiệp, lãng phí nguồn nhân lực. Sai một ly, đi một dặm. Chọn ngành không phù hợp khiến nhiều bạn chán học, bỏ học. Không chỉ mất niềm tin vào bản thân, các em còn cảm thấy khó khăn trong việc định danh nghề nghiệp, đến khi học xong, lại làm trái ngành trái nghề. Nhìn từ góc độ toàn cảnh xã hội, định kiến ngành nghề sẽ dẫn đến việc học sai ngành sai nghề. Hệ quả là tình trạng ngành thiếu ngành thừa, lãng phí nguồn nhân lực, gia tăng tình trạng thất nghiệp dù có bằng đại học.

Chọn nghề là hành trình cá nhân, có ý nghĩa quyết định cuộc đời mỗi người. Tương lai không dành cho người đi theo lối mòn định kiến. Chúng ta phải hiểu rõ chính mình, bằng cách thẳng thắn trả lời những câu hỏi: ‘muốn gì?’, ‘giỏi gì?’, ‘sống vì giá trị nào?’ thông qua việc sử dụng các công cụ trắc nghiệm nghề nghiệp khoa học. Gia đình, nhà trường, xã hội cũng cần chung tay tiếp sức, giúp các em mở rộng cánh cửa ngành nghề tương lai, không nên vô tình dựng thêm những rào chắn vô hình.

Một vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng gần đây tại TP HCM đã làm dấy lên mối quan ngại về việc xung đột giữa các loại phương tiện trên làn hỗn hợp. Sự việc này một lần nữa đặt vấn đề về sự phân làn đường và an toàn giao thông lên hàng đầu. Hàng loạt vụ tai nạn đã xảy ra do ô tô và xe máy lưu thông chung làn đường, gây ra những hậu quả nghiêm trọng về người và tài sản.

Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này được cho là do việc phân làn đường không hợp lý và thiếu an toàn. Các chuyên gia giao thông đã lên tiếng về vấn đề này, cho rằng cần phải có giải pháp phân làn đường linh hoạt và hợp lý để giảm thiểu tai nạn. Việc phân làn đường không chỉ giúp giảm thiểu tai nạn mà còn giúp giảm ùn tắc giao thông, cải thiện lưu thông và nâng cao an toàn cho người tham gia giao thông.

Trong thực tế, việc xung đột giữa các loại phương tiện trên làn hỗn hợp là nguyên nhân chính gây ra nhiều vụ tai nạn. Tình trạng xe máy len lỏi vào làn ô tô hay xe tải chiếm hết đường là nỗi ám ảnh với nhiều người tham gia giao thông. Để giải quyết vấn đề này, các chuyên gia giao thông đã đề xuất nhiều giải pháp khác nhau. KTS Trương Nam Thuận, Công ty CP Tư vấn Đầu tư Thiên Nam Anh, cho rằng một số quy định, chính sách về giao thông đô thị tại TP HCM nhiều năm qua cho thấy sự bất cập là tập trung hạn chế xe máy để mở rộng không gian cho ô tô, phân làn theo kích thước xe thay vì theo nhu cầu và mật độ di chuyển thực tế.

Giải pháp được ông Thuận đề xuất là làm ngược lại, dành phần lớn mặt đường cho xe máy, tạo ra các làn riêng đủ rộng, liền mạch và có ưu tiên rõ ràng. Thậm chí, cần hạn chế hoặc cấm ô tô trên một số tuyến đường nội đô có mật độ xe máy cao hoặc vào giờ cao điểm. Cùng quan điểm nêu trên, chuyên gia giao thông Nguyễn Văn Vương cho rằng thay vì tiếp tục mở rộng đường để giải tỏa ùn tắc cho ô tô, thành phố nên thiết kế giao thông đô thị theo hướng gây bất tiện có chủ đích đối với loại phương tiện này.

Để việc tách làn ô tô – xe máy đạt hiệu quả, luật sư Trương Văn Tuấn, Trưởng Văn phòng Luật sư Trạng Sài Gòn, nhận định cần có sự kết hợp đồng bộ giữa 3 yếu tố: nâng cấp hạ tầng, tổ chức giao thông thông minh và tăng cường quản lý, xử lý vi phạm. Đối với những tuyến đường chưa thể mở rộng ngay, ông Tuấn cho rằng cơ quan chức năng cần nghiên cứu mật độ lưu thông trên từng tuyến vào từng thời điểm để có phương án phân làn linh hoạt, hợp lý.

Từ ngày 2-8, tại làn hỗn hợp trên đường Đỗ Mười đoạn qua TP HCM, lực lượng chức năng sẽ cấm xe tải trên 2,5 tấn và xe khách trên 16 chỗ lưu thông từ 6 giờ đến 22 giờ; cấm dừng và đỗ xe từ 6-22 giờ, cấm đỗ xe từ 22 giờ đến 6 giờ hôm sau. [Vietnamnet] sẽ tiếp tục cập nhật thông tin về vấn đề này.

Thủ tướng Phạm Minh Chính đã đề nghị hoàn thiện cơ chế thu hút ít nhất 100 chuyên gia trong nước và quốc tế về làm việc trong tháng 8, với chế độ đãi ngộ đặc biệt. Điều này được nhấn mạnh trong cuộc họp Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số diễn ra vào sáng ngày 20/7. Thủ tướng cho rằng việc thu hút nhân tài là nhiệm vụ quan trọng, cần thiết để thúc đẩy sự phát triển của khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, Thủ tướng giao Bộ Nội vụ xây dựng bộ tiêu chí lựa chọn, quy trình tuyển dụng, chế độ làm việc và chính sách đãi ngộ dành cho các tổng công trình sư, kiến trúc sư trưởng. Đây là những người sẽ triển khai các sáng kiến và hệ thống chiến lược quan trọng. Hồ sơ hoàn chỉnh phải được trình trong tháng 7. Bộ Nội vụ cũng được giao ban hành chính sách thu hút nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, áp dụng cho cả trong và ngoài nước.

Bộ Giáo dục và Đào tạo được yêu cầu xây dựng khung chiến lược phát triển giáo dục đại học; đồng thời hoàn thiện đề án sắp xếp lại các viện nghiên cứu trong trường đại học và ngược lại. Nội dung này phải hoàn thành trong quý III/2025. Mỗi bộ, ngành, địa phương phải lựa chọn hai tổng công trình sư – một phụ trách công nghệ thông tin, một phụ trách chuyên môn nghiệp vụ – để cùng phối hợp với Bộ Công an, Bộ Khoa học và Công nghệ và các doanh nghiệp công nghệ xây dựng kiến trúc và chiến lược chuyển đổi số riêng của đơn vị.

Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu ‘nói đi đôi với làm’, cần có sản phẩm cụ thể, chuyển biến rõ rệt, tránh tình trạng ‘đánh trống bỏ dùi’. Bộ Khoa học và Công nghệ được giao đề xuất sửa đổi bốn đạo luật quan trọng gồm: Luật Chuyển đổi số, Luật Sở hữu trí tuệ, Luật Công nghệ cao và Luật Chuyển giao công nghệ. Đồng thời, Bộ phải sửa Nghị định 82/2024 về đầu tư ứng dụng công nghệ thông tin dùng vốn ngân sách nhà nước theo hướng đơn giản, thuận tiện, giảm thủ tục.

Ngoài ra, Bộ cần đề xuất cơ chế khuyến khích doanh nghiệp khởi nghiệp thương mại hóa kết quả nghiên cứu từ viện, trường; và xây dựng Chiến lược thu hút nhân tài đến năm 2030, tầm nhìn đến 2050. Nội dung này phải hoàn thành trong tháng 9/2025. Về hạ tầng số, Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp cùng Bộ Tài chính, Bộ Công Thương, các địa phương và doanh nghiệp lớn tiếp tục triển khai mạng 5G trên toàn quốc, thúc đẩy Internet vệ tinh và nhanh chóng xử lý tình trạng các thôn bản lõm sóng, thiếu điện.

Với mảng dữ liệu và quản lý số, Thủ tướng giao Bộ Công an xây dựng Kiến trúc dữ liệu tổng thể quốc gia, Khung quản trị dữ liệu và Từ điển dữ liệu dùng chung. Bộ cần phối hợp các bộ ngành triển khai 116 cơ sở dữ liệu quốc gia và chuyên ngành; đồng thời hoàn thành 40 trong tổng số 61 tiện ích tích hợp trên nền tảng VNeID, phục vụ phát triển kinh tế và quản lý xã hội. Từ tháng 8, Bộ Công an sẽ thí điểm mô hình liên thông đơn thuốc giữa bệnh viện và nhà thuốc thông qua VNeID, cho phép người dân nhận thuốc tại nhà. Việc triển khai chính thức sẽ bắt đầu từ tháng 9.

Bộ Công an cũng được giao phát triển hệ thống đám mây dữ liệu (data cloud) công dân tích hợp vào VNeID, nâng lên mức độ 3, tạo nền tảng số thống nhất để người dân thực hiện thủ tục hành chính trực tuyến toàn trình, an toàn và thuận tiện. Bộ Xây dựng sẽ chủ trì, phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ và 6 thành phố trực thuộc Trung ương xây dựng Đề án đô thị thông minh, hoàn thành trong tháng 7/2025 và tổ chức triển khai trong cùng năm.

Bộ Tài chính được yêu cầu báo cáo tỷ trọng giá trị tăng thêm của kinh tế số trong GDP. Bộ Khoa học và Công nghệ có trách nhiệm tham mưu giải pháp để đưa quy mô kinh tế số đạt 20% GDP vào cuối năm 2025. Thủ tướng cũng lưu ý Chủ tịch UBND các tỉnh, thành chấn chỉnh và chấm dứt tình trạng ‘cò làm giấy tờ’ tại các trung tâm phục vụ hành chính công, bảo đảm môi trường hành chính minh bạch, chuyên nghiệp, phục vụ tốt người dân.

Trước sự đe dọa của bão số 3, nhiều chủ sở hữu xe ở Hà Nội và khu vực miền Bắc đã chủ động tìm kiếm những địa điểm đỗ xe an toàn để bảo vệ tài sản của mình. Sự chủ động này thể hiện tinh thần trách nhiệm và sự quan tâm đến tài sản trong điều kiện thời tiết cực đoan.

Từ chiều tối ngày 21/7, trước ảnh hưởng của bão số 3 (Wipha), nhiều chủ xe tại Hà Nội và các tỉnh lân cận đã lên kế hoạch bảo vệ tài sản của mình. Những địa điểm đỗ xe được ưu tiên lựa chọn là hầm gửi xe, bãi cao tầng thuộc các trung tâm thương mại hoặc chung cư kiên cố.

Tuy nhiên, không phải tất cả mọi người đều may mắn tìm được chỗ đỗ xe lý tưởng trong tình huống cấp bách. Do đó, nhiều người đã linh hoạt tìm kiếm các giải pháp thay thế như đưa xe lên sân chung cư, chọn các khu đất cao ráo, hoặc cùng nhau đỗ xe tại những điểm trống an toàn để tránh mưa bão.

Các chuyên gia đánh giá rằng giải pháp tạm thời này, mặc dù có thể không hoàn hảo, thể hiện sự chủ động và phản ứng nhanh nhạy của người dân trong bối cảnh thời tiết cực đoan. Hơn nữa, tinh thần chia sẻ và hỗ trợ lẫn nhau giữa các chủ xe đang góp phần tạo nên những ‘vùng trú ẩn’ an toàn trong mùa mưa bão.

Nếu khu vực tập kết đảm bảo an toàn, thông thoáng, không cản trở lối đi chung và được tổ chức hợp lý, đây có thể là một giải pháp ngắn hạn khả thi.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cảnh báo các chủ xe không nên đỗ xe chắn lối thoát hiểm hoặc khu vực có nguy cơ ngập sâu, đỗ xe trên các miệng cống, ảnh hưởng đến việc thoát nước. Đồng thời, không đỗ xe quá sát nhau để giảm nguy cơ va đập (nếu có) hoặc khó khăn khi di chuyển sau khi bão tan.

Dưới đây là 5 vị trí mà các chuyên gia cảnh báo nên tránh đỗ xe để đảm bảo an toàn cho xe và người dưới trời mưa bão:

1. Dưới gốc cây to: Mưa bão thường kèm theo gió lớn, dễ làm cây gãy đổ, gây thiệt hại cho xe.

2. Dưới bảng quảng cáo, cột điện: Gió lớn có thể làm hư hỏng bảng quảng cáo và cột điện, gây ảnh hưởng đến xe.

3. Gần công trình đang thi công: Vật liệu xây dựng có thể rơi xuống, gây trầy xước hoặc hư hỏng xe, đặc biệt là trong điều kiện mưa bão.

4. Nơi có biển cấm đỗ xe: Đỗ xe ở những nơi này không chỉ vi phạm luật giao thông mà còn có thể gây cản trở giao thông, đặc biệt trong tình huống khẩn cấp khi mưa bão.

5. Khu vực có nguy cơ ngập lụt: Mưa lớn có thể gây ngập úng cục bộ, đặc biệt là ở các tuyến đường thấp, hầm chui, và khu vực gần sông suối.

Bạn có thể chia sẻ ý kiến về cách làm trên bằng cách để lại bình luận bên dưới hoặc gửi email tới [email protected]. Các nội dung phù hợp sẽ được đăng tải. Xin cảm ơn!