Đức đang phải đối mặt với một thách thức lớn khi tỷ lệ sinh giảm mạnh. Hiện trung bình, một phụ nữ tại đây chỉ sinh 1,35 con, một con số thấp kỷ lục. Sự sụt giảm này đã引发 nhiều quan ngại cũng như tranh luận về quyền tự quyết của phụ nữ và tác động đến nền kinh tế, phúc lợi xã hội.

Nhiều phụ nữ như Julia Brandner, 28 tuổi, đã quyết định triệt sản và lên tiếng chỉ trích áp lực mà xã hội đặt lên vai phụ nữ khi làm mẹ. Họ cho rằng việc sinh con thường đi kèm với gánh nặng một mình và nguy cơ nghèo đói. Brandner không đơn độc trong quan điểm của mình; nhiều phụ nữ khác cũng chia sẻ rằng họ cảm thấy không được chuẩn bị đầy đủ về mặt tài chính và tinh thần để đón nhận những đứa con.

Tình trạng này không chỉ diễn ra ở Đức mà còn là một hiện tượng toàn cầu, đặc biệt là ở các quốc gia như Hàn Quốc. Ngược lại, một số khu vực như vùng Sahel ở châu Phi vẫn duy trì tỷ lệ sinh cao. Các chuyên gia cho rằng mỗi quốc gia có những đặc điểm và thách thức riêng biệt trong vấn đề này.

Các chuyên gia như nhà xã hội học Michaela Kreyenfeld cho rằng các cuộc khủng hoảng toàn cầu như đại dịch, biến đổi khí hậu và lạm phát đã ảnh hưởng đến quyết định không sinh con của nhiều người. Điều này không chỉ là sự ích kỷ mà còn là một hình thức tự quyết trước những bất ổn của cuộc sống hiện đại. Khi mọi người cảm thấy không chắc chắn về tương lai, họ có xu hướng trì hoãn hoặc từ bỏ việc sinh con.

Bên cạnh đó, cũng có những nỗ lực nhằm khuyến khích tỷ lệ sinh, ví dụ như Elon Musk và một số nhóm ủng hộ sinh đẻ ở Mỹ. Một số quốc gia như Nga cũng áp dụng các chính sách nhằm khuyến khích sinh nở, mặc dù điều này thường đi kèm với những lo ngại về phúc lợi của bà mẹ và trẻ em. Những chính sách này có thể bao gồm các hỗ trợ tài chính, dịch vụ chăm sóc trẻ em tốt hơn và các chương trình khuyến khích sinh đẻ.

Một bài học từ quá khứ là trường hợp của Romania vào những năm 70. Khi áp dụng các biện pháp cực đoan để tăng tỷ lệ sinh, họ đã chứng kiến sự gia tăng đột ngột về số ca sinh nhưng cũng dẫn đến những hậu quả xã hội nghiêm trọng. Các chuyên gia hiện nay đang nghiên cứu và thảo luận về cách tránh lặp lại những sai lầm tương tự.

Chuyên gia Martin Bujard nói về ‘khoảng cách sinh sản’ – sự chênh lệch giữa số con mong muốn và số con thực tế mà phụ nữ có. Nhiều phụ nữ muốn có hai con nhưng vì lý do kinh tế, xã hội hoặc cá nhân, họ có thể chỉ có một hoặc không có con. Điều này đặt ra một thách thức lớn cho các nhà hoạch định chính sách khi họ cố gắng tìm ra giải pháp phù hợp.

Để giải quyết vấn đề này, Đức đã cải thiện các chính sách gia đình như hỗ trợ tài chính và mở rộng hệ thống trường mẫu giáo. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức như thiếu giáo viên, dịch vụ không đầy đủ và khó khăn trong việc cân bằng giữa công việc và cuộc sống. Nếu không có giải pháp hiệu quả, Đức có thể sẽ phải đối mặt với những thách thức nghiêm trọng trong tương lai.

Nếu tỷ lệ sinh tiếp tục giảm, hệ thống lương hưu và an sinh xã hội sẽ chịu hậu quả. Tình trạng thiếu hụt lao động có trình độ có thể trầm trọng hơn và sẽ khó có thể giải quyết chỉ bằng biện pháp nhập cư. Do đó, việc tìm ra một giải pháp cân bằng và bền vững cho vấn đề tỷ lệ sinh giảm đang là một ưu tiên hàng đầu của chính phủ Đức cũng như nhiều quốc gia khác trên thế giới.

Quản lý đất đai bền vững là một yếu tố then chốt trong việc đảm bảo an ninh lương thực, duy trì cân bằng sinh thái và giảm thiểu các tác động tiêu cực từ biến đổi khí hậu. Giáo sư, Tiến sĩ Võ Quang Minh, thuộc Bộ môn Tài nguyên đất đai, Khoa Môi trường và Tài nguyên thiên nhiên, Đại học Cần Thơ, đã nhấn mạnh rằng đất đai là một nguồn tài nguyên vô cùng quý giá và là tư liệu sản xuất đặc biệt không thể thay thế. Tuy nhiên, quá trình sử dụng và quản lý đất đai đã làm thay đổi các đặc tính lý học và hóa học của đất.

Nhiều ý kiến đã chỉ ra rằng công tác quy hoạch và sử dụng đất chưa hợp lý, dẫn đến mất cân đối giữa phát triển đô thị, công nghiệp với bảo tồn thiên nhiên. Tình trạng này đã gây ra gia tăng tranh chấp đất đai, thiếu minh bạch trong quản lý và phân bổ nguồn lực. Ngoài ra, dữ liệu đất đai chưa đồng bộ, phân tán và thiếu chia sẻ liên thông. Tổ chức hành chính còn cồng kềnh, chưa linh hoạt và chậm thích ứng với những thay đổi. Rủi ro an ninh mạng và thiếu cơ chế phối hợp giữa các ngành cũng là những thách thức cần được giải quyết.

Để hướng tới một hệ thống quản lý đất đai bền vững, cần có một cách tiếp cận toàn diện, đa chiều và liên ngành đối với những vấn đề thực tiễn đang đặt ra. Tại Hội thảo khoa học Quản lý đất đai toàn quốc lần thứ 3 với chủ đề “Quản lý đất đai bền vững”, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Hiếu Trung, Phó Hiệu trưởng Đại học Cần Thơ, cho biết hội thảo là diễn đàn trao đổi học thuật, chia sẻ kết quả nghiên cứu và tăng cường kết nối giữa các nhà khoa học, nhà quản lý, giảng viên, học viên, nghiên cứu sinh và các tổ chức, doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Đại học Cần Thơ sở hữu lợi thế và năng lực phát triển nghiên cứu, nổi bật trong lĩnh vực Quản lý đất đai, với hai phòng thí nghiệm: phòng thí nghiệm Tài nguyên đất đai và phòng thí nghiệm GIS – Viễn thám thuộc Bộ môn Tài nguyên đất đai, Khoa Môi trường và Tài nguyên thiên nhiên quản lý. Với hệ thống trang thiết bị hiện đại và đồng bộ, hai phòng thí nghiệm không chỉ đáp ứng tốt công tác đào tạo thực hành mà còn tạo nền tảng vững chắc để phát triển các hướng nghiên cứu liên ngành và ứng dụng thực tiễn cao.

Một trong những điểm nổi bật được đề cập tại hội thảo là việc đẩy mạnh chuyển đổi số trong lĩnh vực đất đai. Giáo sư, Tiến sĩ Huỳnh Văn Chương, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng, Bộ Giáo dục và Đào tạo, đề xuất ứng dụng trí tuệ nhân tạo và chuyển đổi số trong tất cả các hoạt động của lĩnh vực quản lý đất đai thông qua xây dựng cơ sở dữ liệu và hệ thống thông tin, dự báo và phân tích, giám sát và quản lý, tối ưu hóa quy hoạch đất đai, sử dụng đất theo mục đích, tăng cường dịch vụ công trực tuyến…

Đồng quan điểm trên, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Trọng Phương, Trưởng khoa Tài nguyên và Môi trường, Học viện Nông nghiệp Việt Nam, nhấn mạnh Việt Nam cần chuyển đổi mô hình quản lý đất đai từ thủ công sang số hóa, từ phân tán sang tích hợp; đồng bộ hóa công nghệ – thể chế – tổ chức hành chính; hướng tới mô hình quản trị đất đai: hiện đại – minh bạch – liên thông – bền vững.

Lạm phát tại Bỉ đã quay trở lại mức gần như bình thường, khoảng 2%, trong tháng Sáu vừa qua. Với cơ chế điều chỉnh lương theo chỉ số giá tiêu dùng, người tiêu dùng lẽ ra không phải chịu tác động mạnh. Tuy nhiên, cảm giác cuộc sống ngày càng đắt đỏ vẫn hiện hữu do giá của nhiều mặt hàng thiết yếu đã tăng mạnh trong thời gian gần đây.

Các mặt hàng như bánh sừng bò bơ, sôcôla, trứng ốp la, cà phê, nước cam… đã trở thành những mặt hàng khiến người tiêu dùng phải cân nhắc. Theo khảo sát của công ty phân tích giá PingPrice trên bốn chuỗi siêu thị lớn nhất của Bỉ, mặt hàng sôcôla đứng đầu bảng xếp hạng tăng giá trong ngành thực phẩm, với mức tăng trung bình 14,69% từ tháng 6/2024 đến tháng 6/2025.

Nguyên nhân chính là do mất mùa tại Côte d’Ivoire và Ghana, hai quốc gia chiếm hơn 50% sản lượng ca cao toàn cầu. Những đợt mưa lớn xen kẽ hạn hán trong năm 2024 đã khiến sản lượng giảm nghiêm trọng, kéo theo giá ca cao trên thị trường quốc tế tăng vọt. Ngoài ra, giá nước cam cũng tăng thêm 8% trong cùng kỳ do tình hình thời tiết khắc nghiệt tại Florida (Mỹ) và Mexico.

Cơn bão Ian năm 2022 đã tàn phá mùa vụ cam tại Florida, trong khi Mexico phải đối mặt với hạn hán kéo dài. Giá cà phê cũng tăng mạnh, thêm 10% trong vòng 12 tháng. Tình hình thời tiết khắc nghiệt tiếp tục là nguyên nhân chính, với Brazil – nhà sản xuất cà phê Arabica lớn nhất thế giới – hứng chịu những đợt sương giá bất thường, trong khi Việt Nam – nước sản xuất cà phê Robusta hàng đầu – lại đối mặt với hạn hán kéo dài.

Dịch bệnh lưỡi xanh cũng ảnh hưởng đến ngành chăn nuôi, khiến các sản phẩm từ sữa đắt hơn 6,5% so với một năm trước. Dịch cúm gia cầm cũng lan rộng tại Mỹ và một số nước Đông Âu, khiến giá trứng tăng 5,66% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, một số mặt hàng đã giảm giá, như gạo giảm 5%, mì ống giảm 6%, đường giảm 6,5% và trái cây tươi giảm 5%.

PingPrice cho rằng khả năng giá thực phẩm quay trở lại mức trước khủng hoảng là rất thấp và người tiêu dùng cần chuẩn bị tâm lý để thích ứng với mặt bằng giá thực phẩm có xu hướng tiếp tục tăng trong tương lai.

Chiều ngày 15/7, tại Học viện Nông nghiệp Việt Nam, Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc hội đã phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tổ chức hội thảo với chủ đề ‘Phát triển nông nghiệp bền vững gắn với bảo vệ môi trường’. Hội thảo này là một phần của chương trình giám sát chuyên đề của Quốc hội, nhằm đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp cho sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp trong bối cảnh biến đổi khí hậu và suy giảm tài nguyên.

Trong bối cảnh hiện nay, biến đổi khí hậu đang diễn biến phức tạp, tài nguyên đất nước và đa dạng sinh học đang suy giảm nghiêm trọng, và ô nhiễm môi trường nông thôn cũng như khu vực sản xuất nông nghiệp đang gia tăng. Các đại biểu tham dự hội thảo đã nhận định rằng ngành nông nghiệp nước ta cần chuyển đổi mô hình phát triển từ khai thác tối đa sang phát triển hài hòa bền vững. Điều này đòi hỏi sự chuyển đổi từ chú trọng sản lượng sang chú trọng chất lượng, hiệu quả và thân thiện với môi trường.

Phát triển nông nghiệp bền vững không chỉ là yêu cầu tất yếu từ thực tiễn mà còn là trách nhiệm của Việt Nam trong việc thực hiện các cam kết quốc tế, đặc biệt là mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Hội thảo là dịp để các nhà quản lý, nhà khoa học, các tổ chức nghiên cứu, đào tạo, doanh nghiệp và cơ quan hoạch định chính sách cùng trao đổi, chia sẻ tri thức thực tiễn và tầm nhìn để kiến tạo một nền nông nghiệp phát triển xanh, sinh thái và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Lan, Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam, cho biết hiện nay Học viện đang triển khai đào tạo hơn 70 ngành học, trong đó có các ngành mũi nhọn như khoa học, môi trường quản lý đất đai, công nghệ sinh học, phát triển nông thôn bền vững. Trong giai đoạn 2015-2025, Học viện đã công bố hơn 100 sản phẩm khoa học và công nghệ được cấp văn bằng sở hữu trí tuệ hoặc công nhận tiến bộ kỹ thuật. Nhiều công trình trong số đó hướng tới giảm phát thải, tái tạo tài nguyên, cải thiện môi trường sinh thái.

Ông Nguyễn Quốc Mạnh, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ Thực vật, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, đề nghị rà soát, sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện đồng bộ về sản xuất trồng trọt, bền vững, hữu cơ và sản xuất nông nghiệp sinh thái tuần hoàn, lồng ghép với yếu tố bảo vệ môi trường. Ông cũng đề nghị tham mưu ban hành cơ chế, chính sách ưu đãi cho các doanh nghiệp sản xuất thuốc bảo vệ thực vật sinh học, các chế phẩm hữu cơ, tăng cường đầu tư nghiên cứu, phát triển các tiến bộ kỹ thuật canh tác tiên tiến.

Các đại biểu cũng đề nghị hoàn thiện hành lang pháp lý, đầu tư tài chính xanh, phát triển các cơ sở đào tạo, nghiên cứu để xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực nông nghiệp, có những cơ chế hỗ trợ doanh nghiệp và nông dân thực hiện nông nghiệp xanh.

Ông Trần Mạnh Báo, Chủ tịch Hội đồng Quản trị, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Tập đoàn ThaiBinh Seed, cho rằng vấn đề chính không phải là vấn đề kỹ thuật mà chính là vấn đề chính sách để đưa vào cuộc sống. Ông đề nghị quy hoạch vùng sản xuất, đầu tư cơ sở hạ tầng, hướng dẫn cho nông dân tập huấn, liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp.

Phát biểu kết luận Hội thảo, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan nhấn mạnh rằng nông nghiệp tuần hoàn không bắt đầu từ đỉnh cao mà từ nền tảng. Muốn phát triển bền vững hãy bắt đầu từ những điều nhỏ nhất, không thể chờ hoàn thiện thể chế, ngân sách đủ đầy mới bắt đầu vào việc, phải bắt đầu từ từng hộ nông dân làm được việc nhỏ nhất, từng cán bộ khuyến nông nói bằng ngôn ngữ dễ hiểu nhất, từng trường, viện nghiên cứu giải pháp thiết thực nhất. Sắp tới, Quốc hội tiếp tục ưu tiên sửa đổi, bổ sung các luật liên quan để tháo gỡ rào cản, hỗ trợ đầu tư xanh và tăng cường giám sát thực thi, đảm bảo nền nông nghiệp Việt Nam không chỉ đạt mục tiêu tăng trưởng mà còn góp phần thực hiện tầm nhìn phát triển quốc gia đến năm 2045.

Trong những năm gần đây, tỉnh Đồng Tháp đã và đang tập trung nguồn lực để đầu tư, hoàn thiện hệ thống thủy lợi, phục vụ nhu cầu phát triển sản xuất và đi lại của người dân. Hệ thống công trình thủy lợi trên địa bàn tỉnh đã được đầu tư, nâng cấp, cải tạo tương đối hoàn chỉnh, đáp ứng nhu cầu sản xuất, dân sinh, đi lại và vận chuyển hàng hóa.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Tháp, hệ thống kinh đã được đầu tư, nâng cấp với 5.099 công trình, tổng chiều dài 10.550 km. Hệ thống cống và trạm bơm đã đầu tư được 6.673 công trình. Hệ thống đê (đê biển, đê cửa sông và đê sông), đê bao, bờ bao đã đầu tư được 10.275 km. Hàng năm, tỉnh Đồng Tháp đều phải thực hiện duy tu, sửa chữa, nâng cấp hệ thống công trình thủy lợi để đảm bảo phục vụ sản xuất và dân sinh.

Trong năm 2025, tỉnh cần phải duy tu, sửa chữa và nâng cấp 149 cống bị hư hỏng, xuống cấp. Đến nay, tỉnh cơ bản đã thực hiện hoàn thành. Hệ thống công trình thủy lợi đã phát huy hiệu quả trong việc ngăn lũ, mặn, triều và trữ ngọt phục vụ sản xuất và dân sinh trên địa bàn tỉnh. Hệ thống công trình thủy lợi này cơ bản đảm bảo phục vụ tưới, tiêu cho khoảng 435.825 ha đất sản xuất nông nghiệp, với diện tích gieo trồng 861.922 ha.

Một trong những công trình nổi bật là Dự án Đầu tư xây dựng hệ thống cống ngăn mặn tại đầu các kinh, rạch ra sông Tiền trên đường tỉnh 864 giai đoạn 1, với tổng mức đầu tư hơn 846 tỷ đồng. Dự án bao gồm 6 cống ngăn mặn, đã hoàn thành và đưa vào sử dụng kịp thời đảm bảo ngăn mặn, trữ ngọt trong mùa khô năm 2023 – 2024.

Để nâng cao hiệu quả các công trình thủy lợi, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Tháp cho rằng cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp về kỹ thuật, quản lý và chính sách. Trong đó, cần tăng cường đầu tư và huy động các nguồn lực từ Trung ương, tỉnh, ODA, xã hội hóa để nâng cấp, hiện đại hóa hệ thống công trình thủy lợi.

Những hiện tượng thiên nhiên kỳ lạ gần đây đã thu hút sự chú ý của toàn cầu, từ những tia sét đỏ với hình dạng kỳ dị như trong phim khoa học viễn tưởng, hiện tượng ‘biển sữa’, đến sự tẩy trắng đồng loạt của san hô. Tuy nhiên, phía sau những cảnh tượng gây sửng sốt này tiềm ẩn mối lo về sự biến đổi khí hậu và tác động xấu tới môi trường.

Sét đỏ, một hiện tượng hiếm gặp, đã được ghi nhận tại dãy Himalaya vào năm 2022. Các nhà nghiên cứu cho rằng, mặc dù sét đỏ xảy ra ở tầng khí quyển trên, nhưng chúng thường liên quan đến các biến đổi về thời tiết, có khi rất cực đoan. Nghiên cứu hiện tượng này không chỉ giúp giải mã những bí ẩn đang tồn tại, mà còn góp phần lý giải cách các cơn bão ngày càng trở nên phức tạp và khó dự đoán.

Burcu Kosar, nhà vật lý khí quyển tại NASA, cho rằng nhiệt độ toàn cầu tăng do biến đổi khí hậu có thể làm gia tăng cường độ và tần suất giông bão, đồng thời cũng dẫn đến hoạt động sét mạnh hơn. Tuy nhiên, các nhà khoa học vẫn cần thêm thời gian để tìm hiểu và có những lý giải xác đáng về mối liên hệ giữa sét đỏ với các cơn bão và những gì xảy ra ở ngoài vũ trụ.

Hiện tượng ‘biển sữa’ cũng là một trong những sự kiện hiếm hoi và bí ẩn. Mặt biển phát sáng đồng đều, lan rộng đến tận chân trời với ánh sáng xanh lục nhạt như ánh dạ quang. Các nhà nghiên cứu đã biên soạn cơ sở dữ liệu toàn diện nhất cho đến nay về những sự kiện này, kết hợp với các báo cáo, thông tin, ghi chép khi đi biển của các thủy thủ suốt 400 năm. Dự án này nhằm mục đích chuyển các câu chuyện truyền miệng nhiều thế kỷ thành bằng chứng khoa học và tìm ra mối liên hệ giữa những vùng biển phát sáng ấy với cách mà hành tinh xanh đang vận hành.

Tuy nhiên, câu hỏi lớn nhất hiện vẫn chưa có lời giải: liệu hiện tượng này là dấu hiệu của một hệ sinh thái lành mạnh hay là biểu hiện của mất cân bằng sinh học? Câu hỏi này mở ra hướng nghiên cứu mới về vai trò của vi khuẩn trong hệ sinh thái đại dương.

San hô ở nhiều vùng biển cũng đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng. Theo công bố vào cuối tháng 4/2025, tình trạng tẩy trắng đã lan rộng đến 84% rạn san hô của đại dương, đây là sự kiện nghiêm trọng nhất từng xảy ra trên quy mô toàn cầu. Đây là lần thứ tư hiện tượng san hô bị tẩy trắng diễn ra trên toàn cầu kể từ năm 1998.

Nguyên nhân được cho là do đại dương ấm lên và chưa biết khi nào sẽ kết thúc. Các nhà khoa học cho rằng cách tốt nhất để bảo vệ các rạn san hô là giải quyết tận gốc nguyên nhân của biến đổi khí hậu. Điều đó có nghĩa là giảm lượng khí thải của con người, chủ yếu từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch.

Tóm lại, những hiện tượng thiên nhiên kỳ lạ gần đây không chỉ mang đến cảnh tượng gây sửng sốt mà còn tiềm ẩn mối lo về sự biến đổi khí hậu và tác động xấu tới môi trường. Để bảo vệ hành tinh xanh, chúng ta cần phải hành động quyết liệt để giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.

Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế vừa tổ chức thành công Hội thảo quốc tế Công nghệ và Quản lý Xanh (IFGTM) lần thứ 15, năm 2025. Sự kiện này đã quy tụ các nhà khoa học, hoạch định chính sách và quản lý từ nhiều quốc gia để thảo luận và chia sẻ các nghiên cứu mới nhất về bảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu.

Với chủ đề ‘Các giải pháp quản lý và công nghệ xanh hướng tới phát triển bền vững và phát thải ròng bằng 0’, hội thảo đã trở thành một diễn đàn quan trọng cho các chuyên gia từ nhiều lĩnh vực. Hội thảo IFGTM 2025 bao gồm 1 phiên toàn thể và 3 phiên chuyên đề, với hơn 24 báo cáo khoa học được trình bày. Trong đó, phiên toàn thể có sự tham gia của các diễn giả mời là các giáo sư hàng đầu từ Nhật Bản, Singapore và Việt Nam. Bên cạnh đó, còn có 27 báo cáo treo (poster), đa số là của các nhà nghiên cứu trẻ và nghiên cứu sinh.

Theo PGS.TS Võ Thanh Tùng, Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế, chủ đề của IFGTM 2025 phản ánh xu hướng toàn cầu về chuyển đổi xanh và nỗ lực đạt đến phát thải ròng khí nhà kính bằng không (Net-Zero). Các báo cáo trình bày tại hội thảo tập trung vào các nhóm nội dung: Các giải pháp công nghệ xanh trong kiểm soát ô nhiễm; Các công cụ và giải pháp tiên tiến cho quản lý tài nguyên và môi trường; Năng lượng và biến đổi khí hậu; Kết nối học thuật – doanh nghiệp – cộng đồng trong tiến trình đạt mục tiêu Net-Zero.

Các báo cáo có chất lượng sẽ trải qua quá trình bình duyệt để công bố trên Kỷ yếu thuộc hệ thống của Nhà xuất bản Trans Tech Publications và trên các tạp chí: Khoa học Đại học Huế: Khoa học Tự nhiên, Khoa học và Công nghệ Trường Đại học Khoa học. Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế (trực tiếp là Khoa Môi trường) là thành viên tích cực của mạng lưới CGTMR từ những ngày đầu thành lập, đã từng đăng cai tổ chức thành công IFGTM 2015. Đào tạo, nghiên cứu và hợp tác quốc tế về môi trường là một trong các thế mạnh của Trường nhiều năm qua.

IFGTM là diễn đàn khoa học thường niên của Mạng lưới Nghiên cứu Công nghệ và Quản lý Xanh (CGTMR) – mạng lưới bao gồm các đơn vị (Trường, Viện) có đào tạo và nghiên cứu về môi trường trong nước và các đối tác quốc tế. Hiện CGTMR có 17 đơn vị thành viên trong nước và 4 đối tác quốc tế. Kể từ khi hình thành đến nay, đã có 14 hội thảo IFGTM được các đơn vị khắp các miền đất nước đăng cai tổ chức.

Nhiều nhà đầu tư quốc tế đang chuyển hướng tìm kiếm cơ hội đầu tư khí hậu tại châu Âu và châu Á-Thái Bình Dương, thay vì tiếp tục rót vốn vào Mỹ. Sự thay đổi này xuất phát từ chính sách mới của Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump. Theo khảo sát thường niên ‘Global Climate Investing Survey 2025’ của Robeco, sự dịch chuyển này phản ánh sự thay đổi trong ưu tiên đầu tư khí hậu của các nhà đầu tư trên toàn cầu.

Khảo sát của Robeco với 300 tổ chức đầu tư trên thế giới, quản lý tổng tài sản hơn 31 nghìn tỷ USD, cho thấy sự sụt giảm rõ rệt trong việc coi biến đổi khí hậu là yếu tố trọng tâm trong chính sách đầu tư. Cụ thể, chỉ 46% nhà đầu tư toàn cầu năm nay coi khí hậu là ưu tiên, giảm từ 62% năm ngoái. Sự giảm này rõ rệt nhất tại Bắc Mỹ, nơi chỉ 23% tổ chức đầu tư coi khí hậu là ưu tiên, thấp hơn nhiều so với 62% ở châu Âu và 59% ở châu Á – Thái Bình Dương.

Nguyên nhân chủ yếu của sự sụt giảm này là do thay đổi chính sách khí hậu tại Mỹ. Gần 60% nhà đầu tư cho biết họ sẽ chờ đợi chính sách mới từ Washington trước khi quyết định đầu tư. Tuy nhiên, đa số nhà đầu tư tin rằng tác động tiêu cực từ chính sách mới của Mỹ chỉ là tạm thời. Có tới 56% kỳ vọng đà chuyển đổi khí hậu toàn cầu sẽ phục hồi sau khi chính quyền hiện tại kết thúc nhiệm kỳ, và 53% nhận định ảnh hưởng này sẽ không kéo dài.

Xu hướng dịch chuyển vốn đầu tư ngày càng rõ rệt, với 58% nhà đầu tư châu Âu, 62% nhà đầu tư châu Á – Thái Bình Dương và 38% nhà đầu tư Bắc Mỹ cho biết sẽ ưu tiên tìm kiếm cơ hội đầu tư khí hậu ngoài thị trường Mỹ. Mặc dù vậy, 39% nhà đầu tư vẫn dự kiến tăng phân bổ vốn vào các giải pháp khí hậu. Tuy nhiên, khảo sát cũng chỉ ra các rào cản lớn đối với đầu tư vào thích ứng khí hậu như thiếu sản phẩm đầu tư phù hợp, khó tìm doanh nghiệp đủ tin cậy và lo ngại về lợi suất rủi ro cạnh tranh.

Chiến lược gia Lucian Peppelenbos của Robeco nhận định: ‘Dù nhiều nhà đầu tư vẫn cam kết mục tiêu khí hậu, mức độ ưu tiên toàn cầu đang giảm. Điều này cho thấy tầm quan trọng của sự kiên định và linh hoạt, đặc biệt khi bối cảnh chính sách và thị trường thay đổi nhanh chóng’. Ông nhấn mạnh rằng các nhà đầu tư cần phải thích nghi với sự thay đổi trong chính sách và thị trường để đạt được mục tiêu khí hậu của mình.

Nhiều doanh nghiệp đang chật vật với khó khăn trong bối cảnh kinh tế toàn cầu nửa đầu năm đối mặt với nhiều bất ổn. Dù số liệu từ Cục Thống kê cho thấy kim ngạch xuất khẩu hàng hóa 6 tháng đầu năm 2025 đạt 219,83 tỷ USD, tăng 14,4% so với cùng kỳ năm trước, và tăng trưởng GDP ghi nhận mức cao nhất trong 15 năm qua, đạt 7,52%, nhưng các doanh nghiệp trực tiếp tham gia thị trường vẫn tỏ ra e dè.

Tại hội thảo ‘Dự báo kinh tế 6 tháng cuối năm 2025 – Cơ hội và thách thức cho doanh nghiệp’ do Tạp chí Doanh Nhân Sài Gòn và Viện Sáng kiến Việt Nam đồng tổ chức ngày 18/7, ông Lê Phụng Hào, Chủ tịch Công ty Global AAA Consulting, cho biết trong 10 doanh nghiệp ông quan sát thì có đến 6-7 doanh nghiệp có tâm lý e dè, tiêu cực trước bối cảnh kinh doanh hiện nay.

Theo ông Hào, dù con số xuất khẩu 6 tháng đầu năm có tăng, nhưng chủ yếu là tranh thủ thời điểm chính sách thuế quan của Mỹ chưa có hiệu lực. Hiện nay, mức thuế bình quân khoảng 20%, thậm chí lên đến 40% với hàng hoá trung chuyển. Đây là rào cản lớn cho doanh nghiệp xuất khẩu, đặc biệt là sang Mỹ – thị trường xuất khẩu lớn nhất và đóng góp tỷ trọng cao trong GDP.

Ông Đinh Hồng Kỳ, Chủ tịch HĐQT CTCP Secoin, cũng đồng tình rằng nhiều doanh nghiệp đang dần hụt hơi. Không ít doanh nghiệp đã mất đơn hàng do rào cản thuế quan. Thêm vào đó, chính sách từ Mỹ và xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng khỏi Trung Quốc, châu Á của các nền kinh tế lớn như Mỹ và EU khiến môi trường kinh doanh thêm bất ổn.

Về động lực trong nước là đầu tư công, dù Chính phủ thực hiện nhiều giải pháp quyết liệt, nhưng tiến độ giải ngân vẫn rất chậm. Trong hơn 5 tháng đầu năm, TP.HCM mới giải ngân được hơn 10% vốn đầu tư công. Nhiều dự án hạ tầng giao thông, kênh rạch, trường học, bệnh viện tại TP.HCM vẫn đang gặp vướng mắc pháp lý.

Tuy nhiên, nhìn về 6 tháng còn lại của năm, ông Đinh Hồng Kỳ cho rằng doanh nghiệp sẽ có nhiều cơ hội phát triển khi thị trường trong nước tiếp tục ghi nhận những điểm sáng. Đặc biệt, đầu tư công đang được Chính phủ thúc đẩy mạnh mẽ, trong đó có việc cải thiện hạ tầng, nhất là khu vực phía Nam.

Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp đang từng bước tái cấu trúc mô hình hoạt động, chuyển từ tư duy tuyến tính sang tư duy hệ sinh thái mở, giúp giảm phụ thuộc vào các yếu tố bên ngoài. Các xu hướng như chuyển đổi số và ứng dụng AI cũng mở ra không gian tối ưu trong vận hành, phát triển sản phẩm mới và tiếp cận thị trường theo mô hình mới.

Dù vậy, doanh nghiệp vẫn kỳ vọng có thêm các chính sách hỗ trợ dài hạn từ Chính phủ, đặc biệt là tinh thần vào cuộc quyết liệt, đồng bộ của cả hệ thống chính trị nhằm hiện thực hóa các mục tiêu kinh tế chung.

Nhìn trong một bức tranh tổng thể toàn bộ khu vực doanh nghiệp, bà Trịnh Thị Hương, Phó Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp (Bộ Tài chính), vẫn giữ quan điểm tích cực. Theo bà, khi doanh nghiệp đã nhận diện rõ các thách thức thì cũng đồng nghĩa với việc có sự chủ động hơn trong xây dựng kịch bản ứng phó, từ đó giảm rủi ro và nâng cao khả năng nắm bắt cơ hội.

Trong kịch bản tăng trưởng GDP năm 2025 đạt 8,3-8,5% mà Thủ tướng Chính phủ mới đưa ra, khu vực tư nhân được kỳ vọng sẽ trở thành một động lực tăng trưởng mới, bên cạnh các trụ cột truyền thống. Dự kiến trong tổng vốn đầu tư toàn xã hội khoảng 101 tỷ USD cho 6 tháng cuối năm, khu vực tư nhân có thể đóng góp tới 60 tỷ USD, tương đương hơn 50%. Đây là con số rất lớn, phản ánh rõ kỳ vọng vào khu vực doanh nghiệp tư nhân.

Các vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) ở Việt Nam hiện đang phải đối mặt với nhiều thách thức từ các yếu tố an ninh phi truyền thống. Những thách thức này không chỉ dừng lại ở biến đổi khí hậu, dịch bệnh, di cư tự do, mà còn bao gồm buôn bán người, tội phạm và khủng bố. Sự tác động của các yếu tố này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh của khu vực mà còn gây ra những cản trở lớn cho sự phát triển bền vững. Do đó, việc xây dựng và thực hiện những chính sách đồng bộ, toàn diện và phù hợp với đặc thù của từng vùng là hết sức cần thiết nhằm đảm bảo an sinh xã hội, ổn định và phát triển lâu dài.

Để giải quyết các thách thức này, cần có sự tham gia và phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền, tổ chức xã hội và cộng đồng dân tộc thiểu số. Trước hết, cần thực hiện các biện pháp tăng cường năng lực và nâng cao nhận thức cho người dân về các vấn đề an ninh phi truyền thống. Tổ chức các lớp đào tạo, tập huấn và tuyên truyền về tác động của biến đổi khí hậu, cách phòng chống dịch bệnh, và các biện pháp ngăn chặn di cư tự do và buôn bán người.

Đồng thời, cần có các chính sách hỗ trợ kinh tế – xã hội nhằm cải thiện điều kiện sống của đồng bào dân tộc thiểu số. Đầu tư vào cơ sở hạ tầng như đường sá, nhà ở, trường học và cơ sở y tế để nâng cao chất lượng cuộc sống và tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển kinh tế địa phương. Bên cạnh đó, việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc cũng cần được quan tâm, nhằm tăng cường sự gắn kết và bản sắc cộng đồng.

Ngoài ra, cần tăng cường hợp tác quốc tế và giữa các vùng, các tỉnh để chia sẻ kinh nghiệm và mobilize nguồn lực trong việc đối phó với các thách thức an ninh phi truyền thống. Mạng lưới an sinh xã hội cần được củng cố và mở rộng để hỗ trợ kịp thời cho những hộ gia đình và cá nhân bị ảnh hưởng bởi các cú sốc kinh tế – xã hội. Cuối cùng, cơ chế và chính sách cần được hoàn thiện để bảo đảm sự tham gia của đồng bào dân tộc thiểu số vào quá trình phát triển và quản lý tại địa phương.

https://vietnambiz.vn cũng cho biết, sự phát triển bền vững của vùng đồng bào DTTS không chỉ phụ thuộc vào các chính sách của chính phủ mà còn đòi hỏi sự chung tay của toàn xã hội. Các tổ chức xã hội dân sự, doanh nghiệp và cộng đồng cần tham gia vào các hoạt động hỗ trợ và phát triển tại địa phương.