Trong nửa đầu năm nay, tiêu thụ thủy hải sản tại các chuỗi siêu thị lớn ở Việt Nam đã tăng mạnh, mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp trong ngành khi xuất khẩu biến động. Việc này cho thấy sự chuyển dịch trong thói quen tiêu dùng của người dân, khi mà tình hình dịch bệnh trên gia súc đã ảnh hưởng đến nhu cầu tiêu thụ các sản phẩm thịt.
Saigon Co.op là một trong những chuỗi siêu thị ghi nhận sự tăng trưởng mạnh mẽ trong tiêu thụ thủy hải sản. Giám đốc kinh doanh Võ Trần Ngọc cho biết, 90% nguồn cung thủy hải sản tại đây là hàng nội địa, với các sản phẩm như cá da trơn, tôm và sản phẩm chế biến sẵn là lựa chọn phổ biến của người tiêu dùng. Ông Ngọc cũng cho biết, nhu cầu thủy hải sản tăng mạnh trong 2 tháng gần đây, khi người tiêu dùng có xu hướng chuyển sang tiêu thụ nhóm sản phẩm này do tình hình dịch bệnh trên gia súc.
Cùng giai đoạn, hệ thống Lotte Mart Việt Nam cũng ghi nhận sức mua tăng 20%. Bà Nguyễn Thị Tuyết Anh, Trưởng phòng thủy hải sản, cho biết ngành hàng này tăng trưởng ổn định về doanh thu lẫn lợi nhuận những năm qua, với hơn một nửa sản lượng thu mua trong nước. Các chuỗi siêu thị khác cũng nhận thấy thủy hải sản là nhóm thực phẩm chủ lực và có nhu cầu tăng mua.
Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cho biết, thủy sản nội địa đang chiếm tỷ trọng 60-70% trong kênh phân phối hiện đại, với các mặt hàng chủ lực như tôm, cá basa, mực, cá biển. Theo cơ quan này, tăng trưởng thời gian qua nhờ thu nhập người tiêu dùng cải thiện, yêu cầu dinh dưỡng và bảo vệ sức khỏe dẫn đến xu hướng chuyển dịch từ thịt gia súc, gia cầm sang thủy sản.
Trong bối cảnh thị trường thế giới có nhiều biến động khó lường, sân nhà nội địa với 100 triệu dân là ‘bệ đỡ’ vững chắc cho ngành thủy sản. Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (Vasep) nhận định thị trường nội địa ‘không phải phương án tình thế mà là hướng đi chiến lược dài hạn’ của ngành thủy sản.
Tuy nhiên, một số nhà cung cấp nói tiếp cận kênh siêu thị còn thách thức. Ông Lê Văn Quang, Tổng giám đốc Tập đoàn Thủy sản Minh Phú, cho rằng ngoài một số chuỗi lớn kiểm soát khắc khe, vẫn còn nhà bán lẻ buông lỏng kiểm tra, để tôm nhiễm kháng sinh, ngâm nước hoặc hóa chất, ‘rớt đáy’ (chết) thâm nhập với giá rẻ.
Trước phản ánh của các nhà cung cấp, một số siêu thị nói đang quản lý chặt chất lượng đầu vào. MM Mega Market cho hay có hệ thống phân phối và làm việc trực tiếp với người nông dân từ khâu nuôi trồng đến khai thác thành phẩm, với đội ngũ kỹ sư thường trực. Aeon Việt Nam có quy trình chào hàng 3 bước để đảm bảo chất lượng.
Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước Trần Hữu Linh gợi ý, ngoài các hệ thống siêu thị, doanh nghiệp nên tiếp cận thêm kênh cửa hàng tiện lợi, vì có xu hướng người dân đến đây mua hàng thực phẩm tươi sống và chế biến. Ông đồng thời khẳng định cơ quan chức năng sẽ tiếp tục siết chặt hoạt động truy xuất hàng hóa.
Vasep và các chuyên gia trong ngành đang kỳ vọng vào thị trường nội địa như một hướng đi chiến lược dài hạn cho ngành thủy sản Việt Nam. Đi cùng với đó là việc các doanh nghiệp cần phải đáp ứng được yêu cầu về chất lượng và an toàn thực phẩm để tiếp cận được các kênh phân phối lớn.
