Ngành dệt may Bangladesh đang phải đối mặt với những thách thức đáng kể khi chính sách thuế mới của Mỹ – thị trường xuất khẩu lớn nhất của họ – có hiệu lực. Sự thay đổi này đã khiến nhiều doanh nghiệp lo ngại về nguy cơ mất đơn hàng và hàng nghìn công nhân đối mặt với nguy cơ thất nghiệp, đặc biệt khi mức thuế cao hơn so với các nước đối thủ như Việt Nam.
Bangladesh hiện là một trong những nước xuất khẩu hàng dệt may lớn nhất thế giới, với hơn 90% giá trị xuất khẩu thuộc về ngành này. Trong thời gian gần đây, Bangladesh đã chứng kiến sự tăng trưởng xuất khẩu hàng dệt may vào Mỹ với tốc độ tăng trưởng hai con số. Tuy nhiên, kể từ khi Tổng thống Donald Trump công bố kế hoạch đánh thuế ‘đối ứng’ toàn cầu vào tháng 4, tình hình đã đảo ngược. Các nhà mua hàng của Mỹ bắt đầu rút đơn hàng và yêu cầu chiết khấu lớn từ nhà cung ứng. Các nhà sản xuất may buộc phải tạm ngưng tuyển dụng để tiết kiệm tiền mặt và cảnh báo sẽ sa thải hàng loạt.
Thống kê cho thấy nhập khẩu quần áo từ Bangladesh vào Mỹ trong tháng 5 đã giảm 8,2% so với cùng kỳ năm trước. Dữ liệu xuất khẩu của Bangladesh cho thấy đà giảm đã vượt mức 10% trong tháng 6. Tình hình dự kiến càng tệ hơn trong tháng 7 khi các nhà máy may Việt Nam được dự báo là sẽ được hưởng ưu đãi thuế, tạo lợi thế cạnh tranh rõ rệt cho Việt Nam so với Bangladesh.
Nhưng vào ngày thứ Sáu vừa qua, các nhà sản xuất may Bangladesh cuối cùng cũng thở phào nhẹ nhõm khi Tổng thống Trump quyết định áp thêm mức thuế 20% đối với hàng may Việt Nam và Bangladesh. Quyết định này giúp Bangladesh tránh được mức thuế đối ứng có thể lên tới 35%, giảm bớt áp lực cạnh tranh với Việt Nam.
Ông Ahmed Parvez, một quan chức cấp cao của Hiệp hội các nhà sản xuất và xuất khẩu hàng may mặc Bangladesh (BGMEA), cho rằng mức thuế cơ bản do Mỹ áp dụng không nên chênh lệch quá 5 điểm phần trăm so với các đối thủ như Việt Nam. Nếu không, Bangladesh sẽ phải gánh phần chênh lệch này, dẫn đến nguy cơ mất đơn hàng và làm trầm trọng thêm tình hình việc làm trong ngành.
Trước tình hình này, các nhà sản xuất hàng may mặc Bangladesh đang tìm cách mở rộng sang thị trường khác. Công ty Denim Expert, nhà cung cấp quần jeans cho các thương hiệu Mỹ như DKNY và Sean John, hiện đang khai thác thị trường Australia và Nhật Bản. Sự chuyển đổi này không chỉ giúp giảm bớt sự phụ thuộc vào thị trường Mỹ mà còn tạo ra cơ hội mới cho doanh nghiệp.
Áp lực từ thuế quan Mỹ cũng có thể thúc đẩy quá trình tự động hóa sản xuất trong ngành dệt may Bangladesh. Một số công nhân được đào tạo kỹ năng máy móc vì chuyển đổi tự động hóa đã có cơ hội việc làm mới. Điều này không chỉ giúp tăng năng suất mà còn giảm bớt tác động tiêu cực từ việc tăng thuế.
Tuy nhiên, nhiều công nhân hiện tại lo ngại mức thuế sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sinh kế. Họ kêu gọi chính phủ hỗ trợ để giúp ngành dệt may vượt qua khó khăn. Sự hỗ trợ từ chính phủ có thể là chìa khóa giúp ngành dệt may Bangladesh duy trì vị thế là một trong những ngành xuất khẩu hàng đầu của đất nước.
