Đất thương mại dịch vụ (TMDV) đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển kinh tế, xã hội, tạo ra nguồn thu ngân sách đáng kể và tạo việc làm cho người lao động. Tuy nhiên, tiềm năng của loại hình đất này vẫn chưa được đánh giá đúng mức và chưa có chính sách phù hợp để khai thác hiệu quả nguồn lực này.
Tại Tọa đàm ‘Đất thương mại dịch vụ – Từ nhận thức đúng đến đột phá chính sách’, các chuyên gia và doanh nghiệp đã tập trung thảo luận về tiềm năng, thách thức và giải pháp đột phá cho loại hình đất TMDV. TS. Nguyễn Văn Khôi, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, cho rằng tiềm năng của đất TMDV có thể được nhìn nhận từ bốn góc độ: phát triển đô thị hiện đại, kinh tế, pháp lý và quản trị đô thị, cũng như thu hút đầu tư và đổi mới mô hình tăng trưởng.
Đất TMDV là nơi hình thành các dòng bất động sản mang lại dòng tiền ổn định, hiệu quả cao như cho thuê, vận hành thương mại, tổ hợp tài chính – bán lẻ – lưu trú. GS. TS. Hoàng Văn Cường, Ủy viên Ủy ban Kinh tế – Tài chính của Quốc hội, nhấn mạnh rằng đất TMDV tạo ra giá trị gia tăng cho nền kinh tế, thúc đẩy sản xuất, tạo việc làm, đóng góp vào ngân sách nhà nước và góp phần hình thành các trung tâm kinh tế sôi động.
Tuy nhiên, các chuyên gia cũng chỉ ra các rào cản pháp lý và điểm nghẽn trong phát triển đất TMDV. Bà Tống Thị Hạnh, Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường Bất động sản, Bộ Xây dựng, cho rằng cần có cái nhìn tổng thể xuyên suốt từ công tác quy hoạch, đầu tư xây dựng, kinh doanh sản phẩm, quản lý sản phẩm, cho đến mục đích sử dụng và các công cụ quản lý của nhà nước liên quan.
PGS. TS. Nguyễn Quang Tuyến, Phó Chủ tịch Hội đồng trường, Trưởng khoa Pháp luật Kinh tế, Trường Đại học Luật Hà Nội, cho rằng Luật Đất đai 2024 đã quy định rõ quyền sử dụng đất được pháp luật bảo hộ và Nhà nước chỉ thu hồi đất trong trường hợp thật cần thiết vì mục đích quốc phòng an ninh và mục đích công cộng. Ông Bùi Văn Doanh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Bất động sản Việt Nam, nhấn mạnh rằng việc hoàn thiện khung pháp lý về quản lý và sử dụng đất TMDV không chỉ là yêu cầu kỹ thuật của quá trình sửa đổi Luật Đất đai, mà còn là đòi hỏi mang tính chiến lược để tháo gỡ các điểm nghẽn thể chế, giải phóng nguồn lực đất đai cho phát triển khu vực dịch vụ.
Các chuyên gia và doanh nghiệp tham gia tọa đàm đã thống nhất rằng việc phát triển đất TMDV cần được tiếp cận một cách toàn diện, lấy doanh nghiệp làm trung tâm, để khơi thông nguồn lực và tạo ra các giá trị kinh tế – xã hội. Họ cũng đồng tình rằng cần có những chính sách và giải pháp đột phá để khai thác hiệu quả tiềm năng của đất TMDV, từ đó đóng góp vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế.
Để thực hiện được điều này, các chuyên gia đề xuất cần sửa đổi, hoàn thiện các quy định pháp luật về đất đai, cũng như nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng đất TMDV. Việc này không chỉ đòi hỏi sự cố gắng từ phía các cơ quan quản lý nhà nước mà còn cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan, bao gồm cả doanh nghiệp và cộng đồng.
Một số chính sách được đề xuất bao gồm việc phân loại đất TMDV một cách rõ ràng, thiết lập cơ chế đấu thầu và cho phép chuyển mục đích sử dụng đất một cách linh hoạt. Hơn nữa, việc áp dụng công nghệ trong quản lý đất đai cũng được coi là một giải pháp quan trọng để nâng cao hiệu quả sử dụng đất.
