Thực trạng đội ngũ chuyên viên phụ trách giáo dục cấp xã hiện nay đang gặp nhiều khó khăn do thiếu chuyên môn trong lĩnh vực giáo dục. Theo báo cáo của Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục, Bộ Giáo dục và Đào tạo, khoảng 70-80% chuyên viên phụ trách giáo dục cấp xã không có chuyên môn trong lĩnh vực giáo dục. Điều này cho thấy việc sáp nhập các đơn vị hành chính đã dẫn đến nhiều thách thức trong việc đảm bảo đội ngũ phụ trách giáo dục cấp xã có đủ năng lực và chuyên môn để thực hiện nhiệm vụ.
Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục đã tiến hành khảo sát và thống kê, kết quả cho thấy chỉ khoảng 20-30% công chức giáo dục cấp xã hiện nay có chuyên môn hoặc kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực giáo dục. Còn lại, họ đến từ nhiều bộ phận khác như phòng Dân tộc và Tôn giáo, Tư pháp, Đoàn thanh niên, phòng Nông nghiệp và Môi trường, Thanh tra huyện, phòng Nội vụ, hội Chữ thập đỏ… Nhiều người trong số họ không có trình độ chuyên môn về sư phạm, thậm chí không liên quan đến lĩnh vực giáo dục, chẳng hạn như cử nhân quản lý đất đai, kỹ sư chăn nuôi, y khoa, kỹ sư xây dựng, cử nhân công nghiệp thực phẩm, dược sĩ, bác sĩ chuyên khoa cấp 1 nội tổng quát…
Ông Phạm Tuấn Anh, Phó Cục trưởng Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục, cho biết hiện hầu hết địa phương chỉ bố trí một người phụ trách giáo dục ở cấp xã, vài nơi ở Hà Nội và TP HCM có 2-3 người. Trong khi đó, số trường, học sinh ở nhiều xã, phường có thể từ vài nghìn tới hàng chục nghìn. Ông Tuấn Anh đánh giá đội ngũ phụ trách giáo dục cấp xã đang đối mặt với tình trạng quá tải về công việc. Ngoài ra, do thiếu kinh nghiệm và chuyên môn, các công chức giáo dục cấp xã đang gặp nhiều khó khăn trong công việc.
Chị Nguyễn Diệu Bình, chuyên viên phòng Văn hóa – Xã hội phường Láng, Hà Nội, chia sẻ rằng chị đã có chuyên môn về giáo dục, nhưng trước đây chỉ phụ trách cấp mầm non. Giờ chị phải đảm nhận cả cấp tiểu học, THCS, đây thực sự là khó khăn lớn với chị. “Tôi phải nỗ lực để cập nhật kiến thức và kỹ năng mới nhằm đáp ứng yêu cầu của công việc”, chị Bình cho biết.
Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết sẽ tổ chức tập huấn cho công chức giáo dục cấp xã cả nước, sau đó hoàn thành sổ tay, gồm các tình huống liên quan về nghiệp vụ ở cấp này. Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn khẳng định tập trung hỗ trợ cấp xã là yêu cầu cấp bách hiện nay. Người đứng đầu ngành giáo dục cho biết sẽ tiếp tục lắng nghe, nắm bắt tình hình để có những giải pháp phù hợp.
Để giải quyết những khó khăn trên, các chuyên gia cho rằng cần có những giải pháp toàn diện, bao gồm việc tăng cường đào tạo và hỗ trợ cho đội ngũ phụ trách giáo dục cấp xã, cũng như sắp xếp lại đội ngũ cán bộ để đảm bảo phù hợp với yêu cầu của công việc. Đồng thời, cần có cơ chế và chính sách phù hợp để thu hút và giữ chân những người có chuyên môn và kinh nghiệm trong lĩnh vực giáo dục.
Trong thời gian tới, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ tiếp tục phối hợp với các địa phương để triển khai các giải pháp nhằm hỗ trợ đội ngũ phụ trách giáo dục cấp xã. Mục tiêu là đảm bảo đội ngũ này có đủ năng lực và chuyên môn để thực hiện nhiệm vụ, đáp ứng yêu cầu của công việc và góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.
